The Beaver (2011)

Regie: Jodie Foster | 91 minuten | drama, komedie | Acteurs: Mel Gibson, Jodie Foster, Anton Yelchin, Jennifer Lawrence, Michelle Ang, Zachary Booth, Riley Thomas Stewart, Michael Rivera, Jeff Corbett, Kris Arnold, Lorna Pruce, John Bernhardt, Ernest E. Brown, Yosef Herzog

Voor de lethargische depressieveling moeten de openingsshots in ‘The Beaver’ een feest der herkenning zijn. Gedragen door het water van zijn eigen zwembad – hij is directeur-eigenaar van speelgoedfabriek Jerry Co. – trekt Walter Black (Mel Gibson) aan je oog voorbij. Zijn mimiek die van een nat herfstblad, zijn blik die van een vis op het droge. Later vinden we ‘m somberend terug op het bed in z’n slaapkamer. Vervolgens zuipt hij zich in eenzaamheid een delirium in een goedkoop motel, levensmoe. Het zal je vader wezen. Logisch dat oudste zoon Porter Black (Anton Yelchin) nauwgezet de kenmerkende maniertjes van pa bijhoudt. Dit om te vermijden dat hij in diens voetsporen treedt. Interessant aan ‘The Beaver’ is vooral dat deze film de vraag lijkt de stellen in hoeverre je eigenlijk kunt ontkomen aan je genetische erfgoed. Opvallend, voor een film gemaakt in het land van ‘Yes, we can’ en ‘ Just do it’.

Ondanks zwarte wolk Walter functioneren de Blacks, als welgesteld gezin, in het begin nog redelijk. Dat ligt met name aan moeder en echtgenote Meredith (Jodie Foster zelve) die haar saaie rol vervult met geduld, begrip, liefde en toewijding. Zoontje Henry (Riley Thomas Stewart) wordt op school school gepest, maar lijkt dat aandoenlijk genoeg zelf niet helemaal te beseffen. Porter is een bolleboos die best bereid is om zijn klasgenoten op de high school van een werkstuk te voorzien, als er maar betaald wordt. Dat laatste geldt natuurlijk niet als het mooiste meisje van de school plots op hem afstapt met de vraag of hij haar eindexamen-speech kan schrijven. Het zijn feiten waar Walter, diep weggezakt in zichzelf, geen weet van heeft. Op het nippertje wordt hij uit zijn nachtmerrie weggelokt. Door een handpop in de vorm van een bever met het accent van een Australische houthakker, tot leven gewekt met Walters linkerhand. “Ik ben hier om je godsammese leven te redden!”, blaft de handpop tegen Walter. Gek genoeg doet ‘De Bever’ dat door Walters leven compleet over te nemen: De Bever wordt ogen, oren en vooral mond van Walter Black. Is Walter gek? Antwoord van De Bever: “Gek is doen alsof je gelukkig bent.” Daar zit wat in, maar is dat niet precies wat Walter nu doet, met die bever van ‘m? Toch is De Bever ‘een vorm van therapie’, een manier voor Walter om het leven nog onder ogen te kunnen komen. En voor de jonge Henry is Walters transformatie een openbaring, De Bever verschaft hem in zekere zin toegang tot zijn vader. Meredith en Porter hebben er beduidend meer moeite mee. Zeker als De Bever maar niet weggaat. Niet tijdens het eten, niet op het werk, niet in bed (Als Walter ontwaakt schiet De Bever direct tevoorschijn). En zelfs niet als de grap er al lang van af is. Trouwens, een andere optie om in leven te blijven – zo maakt De Bever met enig sadisme duidelijk aan Meredith – heeft Walter niet. Het is een referentie aan zelfmoord die een borderliner niet zou misstaan. De handpop blijkt volhardender dan William ‘Braveheart’ Wallace. Een letterlijk pijnlijke clash tussen het gezin Black en de handpop die aan Walters arm kleeft, is onvermijdelijk. De Bever had het al aangekondigd: “Wil je verandering? Dan moet je het héle gebouw opblazen!”

Mel Gibson slaagt er er wonderbaarlijk goed in om zijn geestelijke spagaat tot een (relatief) goed einde te brengen. ‘The Beaver’ zelf maakt van een even origineel als riskant uitgangspunt  – zieke geest versus handpop – uiteindelijk een wat voorspelbaar en eentonig drama, even degelijk als Meredith. Dat laatste is wellicht geen toeval: Jodie Foster regisseerde de film ook. De weinige luchtige momenten doen vooral plichtmatig aan, alsof je naar een geforceerde glimlach van Walter Black kijkt. Andere gebeurtenissen doen eerder ongeloofwaardig aan, juist daar waar het om de psychologie gaat. Als het gezin Black op zeker moment verhuist, gaan de kinderen zonder enig morren mee. Alsof zij niet een kamer vol herinneringen achterlaten, maar kamer 316 van een anonieme hotelketen. Ten opzichte van zijn nieuwe vriendinnetje toont Porter de tact van een botte bijl als hij haar met iets wil confronteren: hij kalkt het levensgroot op een muur. Afijn, volgens ‘The Beaver’ werkt het zo, maar er zijn ongetwijfeld meisjes die minder begripvol zouden reageren dan hier het geval is.

Martijn Laman

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 21 juli 2011
DVD- en blu-ray-release: 7 december 2011