The Book of Negroes (2015)

Regie: Clement Virgo | 252 minuten | drama, geschiedenis, oorlog | Acteurs: Aunjanue Ellis, Lyriq Bent, Ben Chaplin, Allan Hawco, Greg Bryk, Cara Ricketts, Dwain Murphy, Rick Roberts, Cuba Gooding Jr., Armand Aucamp, Joris Jarsky, David Christoffel, Deon Lotz, Tenika Davis, Shanice Banton, Rachael Crawford, Philip Akin, Michael Xavier, Dayo Ade, Wendy Gray, Luwanna Fagan

Tijdens de Amerikaanse onafhankelijkheidsoorlog (1775 – 1783) vochten sommige zwarten mee aan de kant van de Britten. Ze hoopten daarmee te ontsnappen aan de slavernij die met name in de zuidelijke staten van Amerika wijdverbreid was. Na hun nederlaag lieten de Britten deze zwarte loyalisten niet onverzorgd achter. Ze kregen de mogelijkheid om als vrij mens een bestaan op te bouwen in de Britse kolonie Nova Scotia. Hun namen werden opgetekend in het zogenaamde Book of Negroes. Dit opvallende historische feit werd door schrijver Lawrence Hill gebruikt voor zijn roman ‘Someone Knows My Name’, die hij later met regisseur Clement Virgo bewerkte tot de zesdelige miniserie ‘The Book of Negroes’.

‘The Book of Negroes’ volgt het leven van Aminata Diallo (Shailyn Pierre-Dixon), een 11-jarige meisje uit Guinea dat voorbestemd is om de vroedvrouw en verhalenvertelster van haar stam te worden. Het noodlot beslist anders. Aminata wordt ontvoerd door slavenhandelaren, verscheept naar Amerika en verkocht aan een sadistische plantage-eigenaar (Greg Bryk). Het enige lichtpuntje in haar leven is een bevriende zwarte huishoudster die haar leert lezen en schrijven; kennis die de leergierige ‘Meena’ gretig opslurpt.

Aminata groeit op tot een sterke, zelfverzekerde vrouw (Aunjanue Ellis), die steeds meer in verweer komt tegen de slechte behandeling die haar en andere slaven ten deel valt. Na verkocht te zijn aan een Joodse zakenman (Allan Hawco) belandt ze in New York, waar ze vriendschap sluit met de Britse officier John Clarkson (Ben Chaplin). Clarkson is onder de indruk van Aminata’s intelligentie en vaardigheden en biedt haar een plaats aan op een boot naar Nova Scotia. Aminata neemt het aanbod aan, maar het liefst wil ze naar huis, terug naar het Guineese dorp waar ze geboren werd. Ze zweert dat het haar ooit zal lukken.

‘The Book of Negroes’ had eigenlijk dertig jaar geleden gemaakt moeten worden. In de jaren tachtig lustten we wel pap van epische miniseries met een heroïsche hoofdpersoon en een duidelijke moraal. Naar huidige maatstaven is ‘The Book of Negroes’ wellicht iets te bombastisch. Melodrama staat ware ontroering geregeld in de weg en dat is jammer, want er worden ernstige zaken aangesneden. Aminata wordt verkocht als vee, mishandeld, aangerand, gescheiden van man en baby en gediscrimineerd door blanken die weliswaar tegen slavernij zijn, maar bevrijde slaven toch liever zien gaan dan komen.

Er zijn meer problemen. De miniserie is aan elkaar gelast met knullige, abrupte cuts, waardoor het lijkt of ze er in de montagekamer opeens geen zin meer in hadden. De actiescènes zijn houterig en de plot leunt zwaar op toevalligheden. Zo wordt Aminata achtergelaten in een ruimte waar alle spullen die ze nodig heeft om haar medeslaven te bevrijden gewoon voor het grijpen liggen. Verder had regisseur Virgo iets meer tijd mogen nemen om zijn verhaal op te bouwen. De ingrijpende gebeurtenissen volgen elkaar nu zo snel op dat het gekunsteld aanvoelt.

Gelukkig zijn er ook pluspunten. ‘The Book of Negroes’ biedt een interessant inkijkje in de slavernijtijd, Pierre-Dixon (jonge Aminata) en Ellis (volwassen Aminata) zetten sterke vrouwenrollen neer, de landschapsbeelden mogen er zijn en de miniserie snijdt thema’s aan die – helaas – nog steeds actueel zijn. Sommige dingen leren we als mensheid blijkbaar nooit.

Paula Koopmans

Waardering: 3

DVD-release: 26 augustus 2015