The Constant Gardener (2005)

Regie: Fernando Meirelles | 129 minuten | drama, thriller | Acteurs: Ralph Fiennes, Rachel Weisz, Hubert Koundé, Danny Huston, Daniele Harford, Packson Ngugi, Bill Nighy, Archie Panjabi, Nick Reding, Gerard McSorley, Juliet Aubrey, Jacqueline Maribe, Pete Postlethwaite

In 2002 leverde regisseur Fernando Meirelles een meesterwerk af met ‘Cidade de Deus’ (‘City of God’), een schokkende film over een gewelddadige arme wijk in Rio de Janeiro. Met ‘The Constant Gardener’, gebaseerd op de roman van John le Carré, bewijst Meirelles dat hij zich nog steeds bewust is van de ellende in de wereld. Afrika is het onderwerp, en AIDS en farmaceutica-bedrijven. Maar deze keer kijken we niet mee met een inwoner van een noodlijdend dorp, maar met een Britse diplomaat.

Deze sympathieke Brit, Justin Quayle (Ralph Fiennes), moest om onduidelijke redenen naar Afrika en nam daarbij zijn mooie jonge vrouw Tessa (Rachel Weisz) met zich mee. Tessa is een gepassioneerd activiste die zo veel mogelijk mensen wil helpen. Terwijl zij druk bezig is duistere zaakjes uit te zoeken is haar man gelukkig met tuinieren. Als Tessa na de dood van haar baby steeds meer optrekt met de Afrikaanse arts Arnold Bluhm begint Justin van alles te vermoeden, maar pas als hij hoort dat Tessa en Arnold op gruwelijke wijze om het leven zijn gebracht mengt hij zich echt in Tessa’s zaken. De lieve, bedeesde, beleefde diplomaat komt zo achter een vreselijke complot van grote farmaceutische bedrijven (Threebees en KBH) die over de ruggen van arme Afrikanen hun miljarden verdienen. Justin blijkt als een dappere detective in de voetsporen van zijn vrouw te treden.

In The Constant Gardener wordt zeer goed geacteerd. Er zitten een paar gevestigde grootheden in deze film zoals Bill Nighy (bekend uit onder andere ‘Love Actually’), Pete Postlethwaite (bekend uit onder andere ‘Jurassic Park’) en Ralph Fiennes zelf. Rachel Weisz is misschien nog niet erg gevestigd, maar zij zou met gemak Kate Winslet van haar troon kunnen stoten. Niet alleen wordt er erg natuurlijk geacteerd, de eveneens zeer natuurlijke dialogen zorgen er ook voor dat de acteurs de kans krijgen om te schitteren. Het camerawerk en de montage worden steeds aangepast aan de sfeer van de scène: in een drukke Afrikaanse keuken of in een bewegende trein volgen uiteenlopende beelden elkaar snel op, terwijl een sjieke zakenbijeenkomst rustig wordt weergegeven en een liefdesscène met veel wit en vervagende lichamen.

De spanning in ‘The Constant Gardener’ is niet het soort spanning uit een Hollywood actiefilm, een enkele keer bijt je op je nagels, maar over het algemeen is er sprake van een subtieler soort spanning: zou het Justin lukken om te ontrafelen waar zijn vrouw precies mee bezig was? Als dat je niet interesseert is de film niet erg interessant, er wordt ruim de tijd genomen om hier achter te komen, waarbij er ook nogal wat herhaald wordt. Als je als kijker alles al lang doorhebt moet dat allemaal nog eens langzaam uitgelegd worden aan Justin en daardoor is de film aan de lange kant. Daarnaast is het perspectief van de Britse diplomaat en hulpverleenster niet de meest indringende om deze kwestie aan te kaarten. ‘Cidade de Deus’ maakt een grotere indruk omdat zij meer een inside-look geeft.

Dat wil echter niet zeggen dat ‘The Constant Gardener’ geen indruk achter laat. De film zet je wel degelijk aan het denken: gebeuren zulke dingen werkelijk? Een gevaarlijk vogelgriepvirus heeft de randen van Europa bereikt, zal er binnenkort een medicijn komen, haastig uitgetest op zieke Afrikanen?

Emy Koopman

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 17 november 2005