The Duke of Burgundy (2014)

Regie: Peter Strickland | 106 minuten | drama | Acteurs: Chiara D’Anna, Kata Bartsch, Sidse Babett Knudsen, Monica Swinn, Zita Kraszkó, Gretchen Meddaugh, Eszter Tompa, Fatma Mohamed, Eugenia Caruso

The Duke of Burgundy is de naam van een zeldzame vlinder. Het is ook de titel van de derde film van de Engelse regisseur Peter Strickland. Het zal niet verbazen dat deze film gaat over twee vlinderspecialisten die zich ergens in Europa, vermoedelijk aan het begin van de 20e eeuw, bezighouden met de vlinderkunde. Verrassender is het dat deze dames, de veertiger Cynthia en de veel jongere Evelyn, de rest van hun tijd besteden aan hun sadomasochistische lusten. Wie dan weet dat ‘The Duke of Burgundy’ geïnspireerd is door de Europese eroticaspektakels uit de jaren 70, zal denken dat hij het helemaal begrijpt.

Één groot kinky feest dus? Nou nee. ‘The Duke of Burgundy’ verbeeldt de wisselende getijden van een sadomasochistische relatie. Het gaat over machtsverhoudingen die verschuiven door verlatingsangst en een verlangen naar onversneden liefde. Zo gaat de macht van de sadiste langzaam over op de jongere masochiste. De spelletjes die de dames spelen in hun oude landhuis hebben verder niets te maken met zwepen, klemmen of ander ongeïnspireerd gedoe. De jongere krijgt opdrachten, steeds weer dezelfde, en als zij die niet volbrengt krijgt ze straf. Geen zweep, maar veel speelsere straffen.

De inspiratiebron uit de jaren 70 tref je hier vooral in het kleurig design, de dromerige muziek en de lome sensualiteit. De beelden zijn vaak wonderschoon en sprookjesachtig, met veel ouderwets aandoende effecten. Er is verrassend veel humor, van het gortdroge soort. Ook verrassend is de aanwezigheid van Sidse Babett Knudsen, die we nog kennen als de vrouwelijke premier uit “Borgen”. Gek genoeg lijkt deze rol wel wat op die uit de succesvolle Deense serie. Ook daarin speelde ze een vrouw met twee gezichten: van machtige premier en van liefdevolle moeder. In ‘The Duke of Burgundy’ wisselt ze de rol van strenge sadiste af met die van liefhebbende minnares. Wat uiteindelijk leidt tot relationele verwarring.

‘The Duke of Burgundy’ is een film om door een ringetje te halen. Regisseur en scenarist Strickland blijkt opvallend creatief in het vinden van filmische oplossingen. Geen bloot en geen extreme sm-praktijken. Wel nachtelijk gefluister vanuit een afgesloten kist, wel een gesloten deur waarachter zich van alles afspeelt. En laten we vooral niet de timmervrouw vergeten die met brede gebaren de werking van een ‘human toilet’ uitlegt. Over verfrissende ideeën gesproken.

Henny Wouters

Waardering: 4

Bioscooprelease: 16 juli 2015
DVD-release: 8 oktober 2015