The Fault in Our Stars (2014)

Regie: Josh Boone | 126 minuten | drama | Acteurs: Shailene Woodley, Ansel Elgort, Laura Dern, Nat Wolff, Willem Dafoe, Lotte Verbeek, Sam Trammell, Emily Peachey, Mike Birbiglia, Amber Myers, Milica Govich, Allegra Carpenter, Johanna McGinley, Debbie Hartner, Wyatt McClure

De reputatie van ‘The Fault in Our Stars’ is de film in een rap tempo vooruitgesneld. De verfilming van het gelijknamige boek van John Green (in het Nederlands vertaald als ‘Een weeffout in onze sterren’) verscheen enkele weken voor de Nederlandse première in de Verenigde Staten en groeide daar al snel uit tot een onbetwist zomersucces. Zalen vol grienende toeschouwers waren eerder regel dan uitzondering. De Nederlandse hoofdstad, waar een deel van de film zich afspeelt, maakt zich dientengevolge op voor hordes toestromende fans. Dat gaat gepaard met een officiële ‘The Fault in Our Stars’-tour door Amsterdam, waarin de liefhebbers in de voetsporen kunnen treden van hun dierbare hoofdpersonages. Een cruciale zoenscène midden in het Anne Frank Huis werkt eveneens mee aan de populariteit van zowel film als stad. De marketing richt zijn pijlen logischerwijs vooral op een tienerpubliek. Met een verrassend optimistische aanpak weet de film echter meer te zijn dan een platte tearjerker voor bakvissen. Daardoor weet ‘The Fault in Our Stars’ de hooggespannen verwachtingen voor een groot deel meer dan waar te maken. Helaas valt regisseur Josh Boone toch een enkele keer in de valkuil van oversentimentaliteit.

Wanneer twee jonge kankerpatiënten, Hazel Grace Lancaster (een uitstekende Shailene Woodley) en Gus Waters (Ansel Elgort), elkaar ontmoeten bij een bijeenkomst van soortgenoten, springt de vonk tussen de twee subiet over. De twee delen een fijnzinnig gevoel voor humor en treden de wereld met een gezond sarcasme tegemoet. Ondanks het besef dat hun weinig tijd gegeven is, omarmen ze de liefde en het leven. Als ze de kans krijgen hun favoriete schrijver, de teruggetrokken Peter van Houten, te ontmoeten in Amsterdam, steken ze de oceaan over voor een bezoek dat hun leven zal veranderen.

‘The Fault in Our Stars’ hanteert aanvankelijk enkele beproefde mechanismen om het drama van het verhaal effectief over te brengen. Verwacht daarbij echter geen retoriek vol ellende en basaal effectbejag. De film pakt de zaken subtieler aan. Dat begint bij de hoofdpersonages. Hazel en Gus verschuilen zich niet achter hun ziekte. Ze stellen zich kwetsbaar naar de buitenwereld op, maar doen dat wel met een gevat gevoel van humor. Doordat ze niet zwelgen in zelfmedelijden, vergroot dat de betrokkenheid bij de personages. Ze blijven te allen tijde, goed en slecht, sympathiek.

De luchtigheid en humor hebben tevens als effect dat de twee geen platte typetjes worden die symbool staan voor de kommer en kwel van hun ziekte en de dood. Hoewel de mensen om Hazel en Gus heen, met name hun ouders en dokters, hen behandelen als ten dode opgeschreven, staan ze namelijk zelf compleet anders in het leven. Het is bijvoorbeeld treffend dat de behandelend arts van Hazel zijn diagnoses niet rechtstreeks naar haar communiceert, maar naar haar ouders. Door de buitenwereld worden ze, geheel tegen hun eigen overtuigingen in, geobjectiveerd tot halve doden. In plaats van stilzittend te wachten op de onvermijdelijke dood, laten de twee juist zien nog alles uit het leven te willen halen. Ze zien zichzelf niet als patiënten, maar als mensen. Net als anderen ondervinden ze de onzekerheden van de liefde, hebben ze hun favoriete boeken en films en maken ze deel uit van de maatschappij.

Helaas houdt de film dat niveau niet consequent vast. Dat er uiteindelijk tranen gaan vloeien is onafwendbaar, maar de manier waarop dat bij tussenpozen in ‘The Fault in Our Stars’ gebeurt neemt zoveel afstand van het voorgaande dat de film op den duur een bittere nasmaak krijgt. Het Achterhuis, in de Amerikaanse studio’s nagemaakt (de producers kregen alleen toestemming om voor de deur van het Anne Frank Huis te filmen), is het decor van een scène die toont hoe het niet moet. Hazels moeizame tocht naar boven, met een lijvige zuurstoffles in de hand, is nog tot daar aan toe. De slow motion en indringende dramatische muziek verergeren de zaken. De scène mondt uiteindelijk uit in een zoen, waarbij omstanders in onsmakelijk applaus uitvallen. De vraag rijst niet alleen of dit soort namaaksels wel eer doen aan de nagedachtenis van Anne Frank, ook overschrijdt de scène de dunne scheidslijn tussen feelgood en vals sentiment zodanig dat de scène ongelukkigerwijs tot één van de zwakkere van de film is geworden. Wat het hoogtepunt van de film zou moeten zijn, wordt gereduceerd tot kitsch.

‘The Fault in Our Stars’ is voor het overgrote deel een fijne feelgoodfilm. Dat wezenloze sentimentaliteit daarbij het onderspit delft is een prestatie van jewelste. Helaas houdt de film dat niveau niet altijd vast. Een groot publiek zal daar nochtans geen aanstoot aan nemen. Daarvoor heeft ‘The Fault in Our Stars’ te veel goede momenten die wel de juiste snaar weten te vinden.

Wouter Los

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 10 juli 2014
DVD- en blu-ray-release: 5 november 2014