The Hairy Tooth Fairy – El ratón Pérez (2006)

Regie: Juan Pablo Buscarini | 90 minuten | animatie, komedie | Acteurs: Alejandro Awada, Mariano Chiesa, Rolly Serrano, Delfina Varni, Fabián Mazzei, Ana María Orozco, Joe Rígoli, Diego Gentile, Ana María Nazar, Enrique Porcellana, Fernanda Bodria, Anahí Martella, Fernando Paz, Marcos Metta, Pedro Martinez Goncalvez, Maya Szir, Camila Deppe, Luciano Acosta, Agostina Mottola, Lucila Buscarini, Nicolás Torcanowsky, Adriano Gavira, Gianluca Moauro, Chia Chau Tsao, Tzu-Han-Chao, Lucía Nakasone, Carlos Thompson, Carlos Piñeiro, Maximiliano Fernandez Da Cruz, Valentina Farre, Juan Manuel Biscay, Pochi Ducasse, Mario Gonzalez Rais, Irene Giser, Diego Brizzi, Rene Sagastume

In Nederland geloven we er niet zo in, maar in de landen om ons heen is de tandenfee een aloude en geliefde mythe onder kinderen. Een kind dat een tand verliest in landen als Amerika, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Australië, legt het ‘s avonds onder zijn kussen, zodat de tandenfee deze op kan halen en kan gebruiken voor haar prachtige witte tandenkasteel in de hemel. Meestal is de tandenfee een menselijke verschijning, maar in Zuid-Europa en Zuid-Amerika hebben ze daar andere gedachten over. Daar geloven de kinderen in Ratoncito Pérez, een muis- of ratachtige die de tanden verzamelt om er parels van te maken. In ruil voor de tand krijgen kinderen een muntstuk onder hun kussen. Ratoncito Pérez werd in 1894 gecreëerd door de priester Luis Coloma (1851-1915), die door het koninklijke hof was gevraagd een fabeltje te schrijven voor de achtjarige prins Alfonso XIII, bij wie kort daarvoor een tand was uitgevallen. Sindsdien is het ratje niet meer weg te denken uit de levens van Spaans(talig)e kinderen. In Venezuela en Spanje werd Pérez zelfs gebruikt in de reclames van een beroemd tandpastamerk.

De Argentijnse filmmaker Juan Pablo Buscarini besloot de legende van ‘El Ratón Pérez’ in 2006 in een filmvorm te gieten. Het resultaat is een ambitieus project waarbij live-action wordt afgewisseld met 3D-animaties. Het draait in deze film om Lucía (Delfina Varní), een jong meisje dat op een avond met haar rolschaatsen uitglijdt, valt en daardoor een tand verliest. Haar moeder Pilar (Ana María Orozco) troost haar door te zeggen dat de rat Pérez deze ’s nachts komt ophalen en haar er een mooie glanzende munt voor teruggeeft. En Pérez komt ook die nacht, maar zijn route wordt ruw verstoord door Pipo (Diego Gentile), die kwaad in de zin heeft. Hij ontvoert Pérez. Pipo is de neef en assistent van meneer Morientes (Joe Rígoli), een vriendelijke oude juwelier die van de ratten prachtige parels krijgt. Die parels maken ze door de tanden van de kinderen zo lang te poetsen dat ze rond worden en gaan glimmen. Maar Pipo en de snode rat Fugaz willen meer geld verdienen en dat voor zichzelf houden. Ze willen het uitdelen van munten aan de kinderen stopzetten en daarom ontvoeren ze Pérez. Lucía ruikt echter onraad als ze merkt dat ze geen muntje heeft gekregen en samen met haar slimme neefje Ramiro (Nicolás Torcanowsky) gaat ze op onderzoek uit.

Regisseur Juan Pablo Buscarini (1962) behaalde in 1993 zijn diploma Image Syntheses and Computer Animation aan de Middlesex Universiteit van Londen, waarna hij terugkeerde naar zijn vaderland. In 1997 ging hij aan de slag voor de Patagonik Film Group in Buenos Aires. Zijn achtergrond als visual effects supervisor en uitvoerend producent van zo’n tien films en zijn ervaring als assistent-regisseur van de animatiefilm ‘Cóndor Crux’ (2000) hebben hem ongetwijfeld in het zadel geholpen bij het van de grond krijgen van het gewaagde project ‘El Ratón Pérez’. Buscarini was verbaasd dat het aloude kinderfabeltje over de aandoenlijke rat Pérez nog niet eerder was verfilmd. Samen met scenarioschrijver Enrique Cortés besloot hij het verhaal te situeren in het genre van de familiekomedie. “Omdat we geloven dat het figuurtje Pérez zo sterk gelinkt is aan het familiegebeuren, en meer in het bijzonder nog aan kinderen en hun verbeeldingskracht.” Het was dan ook precies die factor die hen deed besluiten het fantasierijke bestaan van Pérez dwars door het normale dagelijks leven van de familie van Lucía te laten lopen. Het resultaat is een film die zich qua visuele effecten nog het beste laat vergelijken met ‘Who Framed Roger Rabbit’ (1988).

Het resultaat is een heel aardig familieavontuur met het hart op de juiste plaats. ‘El Ratón Pérez’ heeft echter wel zo zijn gebreken. In de eerste plaats wordt er door alle acteurs zwaar overgeacteerd. Van de kinderen is het nog wel goed te praten, maar ook alle volwassenen maken zich hieraan schuldig. En dat werkt op de zenuwen. Daar komt nog bij dat de versie die in Nederland is uitgebracht in het Engels is nagesynchroniseerd, waardoor het net lijkt alsof je naar de ‘Amazing Discoveries’ van Tell Sell zit te kijken. De Engelse vertaling voegt absoluut niets toe; Nederlandse kinderen die te jong zijn om ondertitels te lezen hebben er niets aan. Een Nederlandse nasynchronisatie was dan een betere oplossing geweest. Het verhaaltje blinkt ook niet uit in originaliteit en is buitengewoon voorspelbaar. Maar goed, dat valt te verwachten van een film die zich hoofdzakelijk op kinderen richt. Feit blijft dat de film het sterkste naar voren komt in de geanimeerde gedeeltes. De muizen en ratten zijn namelijk veel sympathieker dan de meeste menselijke personages.

Kijkers zullen al dan niet bewust de link leggen met ‘Ratatouille’ (2006), niet alleen omdat in beide films ratten de hoofdrol spelen, maar ook omdat Lucía’s vader kok is en er verschillende scènes plaatsvinden in een restaurant. ‘El Ratón Pérez’ kan echter bij lange na niet tippen aan de superieure animatiefilm van Pixar. De animaties in deze Argentijnse prent zijn zeker niet slecht maar missen de inventiviteit en originaliteit die de creaties van Pixar zo uitzonderlijk maken. ‘El Ratón Pérez’ sleepte tijdens de uitreiking van de Goya Awards in 2007 de prijs voor beste animatiefilm in de wacht. Ook tijdens de Argentinean Film Critics Association Awards viel de prent die eer ten deel. De animaties verdienen ook zeker een pluim. Het probleem is alleen dat regisseur Buscarini het nodig vond zijn getekende muizen het doek te laten delen met echte mensen. Mensen die gruwelijk overacteren bovendien. Een jammerlijke misstap…

Patricia Smagge