The Lost Bladesman – Guan yun chang (2011)

Regie: Felix Chong, Alan Mak | 107 minuten | actie, drama, biografie, geschiedenis | Acteurs: Wen Jiang, Donnie Yen, Yu Ai Lei, Hong Chen, Siu-hou Chin, Yong Dong, Alex Fong, Zi Hei, Zonghan Li, Yuan Nie, Andy On, Bing Shao, Betty Sun, Bo-Chieh Wang, Xuebing Wang, Hua Yan, Ke Zhao

Guan Yu is één van de meest legendarische Chinese strijders ooit, en aan martial arts-held Donnie Yen de taak om aan deze grootheid gestalte te geven. Deze populaire acteur, die ook veel van de actiescènes heeft gechoreografeerd, staat vooral bekend om zijn knappe vechtkunsten, maar ook op acteergebied doet hij het hier verdienstelijk. Hij komt duidelijk gekweld over, maar is ook charismatisch en respectvol, of intimiderend en dominant wanneer dit nodig is.

De beste acteur van de cast is echter Jiang Wen, die als oorlogsheer Cao Cao moeiteloos een gecompliceerd, dubbelzinnig personage neerzet. Zijn tweeslachtige band met Guan vormt één van de pijlers van de film en ook al zijn niet alle motivaties helder, de personages zelf lijken altijd boeiend genoeg te zijn om te blijven kijken. Daarbij is dit Chinese epos aantrekkelijk geschoten en, niet geheel onbelangrijk, zijn verschillende (zwaard)gevechten en veldslagen opwindend en vernieuwend.

Het verhaal is aanvankelijk prima te volgen, maar het wordt gaandeweg steeds minder goed duidelijk wie tegen wie strijdt en waarom. Dit komt mede doordat de makers, die ook verantwoordelijk waren voor het goed ontvangen ‘Infernal Affairs’ (‘The Departed’ in de remake van Scorsese), ervoor gekozen hebben om van Cao Cao een complexer personage te maken dan gebruikelijk is. Normaal gesproken wordt hij als een redelijk eendimensionale schurk neergezet, maar hier heeft hij duidelijk goede kanten. Deze “prins” lijkt het niet altijd eens te zijn met de keizer, komt oprecht en wijs over, en zegt toch echt niets liever te willen dan vrede. Maar ja, dat zeggen alle heersers natuurlijk. Het maakt Cao Cao intrigerend maar ook ongrijpbaar (en soms onbegrijpelijk). Maar het is in ieder geval een genot om Jiang Wen zijn acteerkunsten te zien tonen en om te zoeken naar de ware aard of de ware intenties in dit schaakspel.

Donnie Yen is een martial arts-held pur sang, maar loopt hier ook vaak als een statige strijder in de rondte, met een karakteristiek sikje en vaak peinzende blik. Hij moet iedereen om hem heen goed zien te lezen, hij mag zijn loyaliteit jegens Liu Bei niet verloochenen, en moet ook proberen niet verliefd te worden op diens verloofde. Maar gelukkig is er ook genoeg te vechten. Het openingsgevecht is er al één om in te lijsten, wanneer hij zijn tegenstanders met een klein legertje van achteren verrast en de leider één op één te paard te lijf gaat met zijn lange lans. Sowieso worden er interessante wapens en vechttechnieken (zoals onderhandse speerworpen, en veel formaties met schilden) gebruikt, die nog niet of nauwelijks eerder te zien zijn geweest in martial arts-films.

Ook originele settings of manieren van filmen blijken zeer waardevol, zoals in het geval van een (veel van bovenaf gefilmde) achtervolging te paard door een smalle gang, en een knokpartij tussen Guan en een klein legertje, vanachter een subtiel dichtvallende deur, waarbij alleen het wapengekletter en geschreeuw nog te horen is, en af en toe een scherp wapen dat door de deur wordt geslingerd en een klein stukje van het schouwspel prijs geeft. Het zijn dit soort scènes die voorkomen dat “metaalmoeheid” inzet en vrijwel alle gevechten het kijken waard blijven.

‘The Lost Bladesman’ is tamelijk serieus, maar is tegelijkertijd opwindend en prachtig geschoten. De makers hadden sommige personages wellicht iets meer aandacht kunnen geven (zoals Liu Bei, die amper in beeld komt) en hadden het verhaal iets efficiënter kunnen vertellen, maar de film is niettemin een verdienstelijk historisch epos.

Bart Rietvink