The Messenger (2009)

Regie: Oren Moverman | 105 minuten | drama | Acteurs: Ben Foster, Jena Malone, Eamonn Walker, Woody Harrelson, Yaya DaCosta, Portia, Lisa Joyce, Steve Buscemi, Peter Francis James, Samantha Morton, Paul Diomede, Jahmir Duran-Abreau, Gaius Charles, T.J. Allen, Halley Feiffer, Peter Friedman, Jeremy Strong, Fiona Dourif, Lindsay Michelle Nader, Merritt Wever, Carl Anthony Payne II, Francis A. Adams, J. Salome Martinez, Angel Caban, Kevin Hagan, Marceline Hugot, Michael Chernus, Stevie Ray Dallimore, Dale Soules

Het Amerikaanse perspectief van de oorlog in Irak is al jaren een populair onderwerp bij filmmakers in Hollywood. Het resulteert regelmatig in hoogvliegers binnen het genre, die ieder een originele invalshoek weten te vinden. Zo werd ‘Jarhead’ (2005) gebaseerd op de dagelijkse sleur van de vredesmissie en richtten ‘In the Valley of Elah’ (2007) en ‘Brothers’ (2009) zich op de psychologische aspecten van militairen die na een uitzending terugkeren naar de Verenigde Staten. De afgelopen Academy Awards hadden zelfs twee films in deze categorie: zesvoudig Oscarwinnaar en adrenalinestoot ‘The Hurt Locker’ en het emotioneel veel zwaardere ‘The Messenger’. De eerste behandelt de verwikkelingen van een ontmijningsteam, de tweede verhaalt over twee militairen die aan het thuisfront nabestaanden moeten informeren over de dood van hun geliefden. Het leverde naast beste originele script ook een nominatie voor beste bijrol op, voor Woody Harrelson. Toch is het vooral ook Ben Foster die laat zien wat hij in zijn mars heeft.

Captain Tony Stone (Harrelson) is namelijk vooral de rechttoe rechtaan militair zoals Barry Pepper of bijvoorbeeld Tobey Maguire in ‘Brothers’ hem ook speelt; een soldaat voor het leven. Fysiek doortimmerd, tot in detail gekneed in zijn houding, manieren en overtuigingen en getekend door ervaringen in de oorlog. Een rol die Harrelson sterk uitspeelt, doordat de onderhuidse lagen van zijn personage in gelijke tred met de plot aan de oppervlakte komen. Stone ademt krijgsmacht, en weet zelfs de dagelijkse taken van een ‘casualty notification officer’ in termen van een militaire operatie te vatten. Erin en eruit, houd je aan het protocol, richt je alleen tot de directe naasten van het slachtoffer en bewaar emoties voor jezelf, om een paar van zijn basisregels te noemen. Sergeant Will Montgomery (Foster) daarentegen is al vanaf het begin een veel dieper karakter. Hij is net terug uit Irak, waar hij tijdens een explosie gewond is geraakt aan zijn benen en ogen. Het herstel verloopt vlot, maar hij gebruikt nog dagelijks oogdruppels en loopt nog niet helemaal zoals het hoort. Zijn vriendin heeft hem verlaten en een plek terug in de maatschappij heeft hij nog niet echt gevonden; de Casualty Notification Service waar hij de laatste maanden van zijn diensttijd uit moet zitten, dient zich aan als een overgang naar het normale leven, terug thuis. Het geeft hem houvast, en maakt hem sterker. De relatie die hij met Stone opbouwt is daar in hoge mate debet aan.

De kracht van de film is daarmee vooral die invalshoek. Het dagelijkse werk van het tweetal leidt keer op keer tot intense, emotionele scènes waarbij het steeds opnieuw hartverscheurend is om te zien hoe zowel de boodschappers als de ontvangers met het nieuws omgaan. Een alleenstaande vader, zwangere vriendin of ouder echtpaar, telkens doet het wat met je om te zien hoe zij de zorgvuldig ingestudeerde zinnen incasseren: ‘De Minister van Defensie heeft mij gevraagd zijn diepste sympathie te betuigen over het overlijden van..’ Deze moeizame taferelen worden steeds afgewisseld met de voortgang in het persoonlijke leven van Foster. Hij ontwikkelt in zijn functie een nieuwe waardering voor het leven, heeft in Stone een vriend om mee te filosoferen en vindt in een weduwe van een overleden soldaat een mogelijke liefdesinteresse. Dat laatste had als taboe behandeld kunnen worden, maar de plot houdt juiste deze zaken wat lichtvoetiger, omdat in de eerste plaats de relatie tussen Montgomery en Stone centraal staat. Het resultaat is een gebalanceerd en intrigerend verhaal van de oorlog zoals die aan het thuisfront ervaren wordt.

Robert Nijman

Waardering: 4

Bioscooprelease: 25 maart 2010