The Monuments Men (2014)

Regie: George Clooney| 118 minuten | actie, biografie, drama, oorlog | Acteurs: George Clooney, Matt Damon, Bill Murray, Cate Blanchett, John Goodman, Jean Dujardin, Hugh Bonneville, Bob Balaban, Dimitri Leonidas, Justus von Dohnányi, Holger Handtke, Michael Hofland, Zahary Baharov, Michael Brandner, Sam Hazeldine, Alexandre Desplat, Diarmaid Murtagh, Serge Hazanavicius, Grant Heslov

De meeste gruweldaden die plaatsvonden tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn inmiddels welbekend maar dat een groot aantal kunstwerken verloren zijn gegaan tijdens deze periode is een redelijk onderbelicht onderwerp. Voor George Clooney genoeg reden om dit thema vertalen naar een avondvullend verhaal. De regisseursstoel zal inmiddels wel vertrouwd aanvoelen voor Clooney, ‘The Monuments Men’ markeert na het redelijke succesvolle ‘Ides of March’ alweer zijn vijfde regieklus.

Maar we kennen hem vooral als acteur en ook hier is hij weer te zien in een van de hoofdrollen. Daarnaast heeft Clooney goed gebruikt gemaakt van zijn adressenboek; met namen als Matt Damon, Cate Blanchett en Bill Murray langszij mag er wel worden gesproken van een droomcast.

Het tij in de Tweede Wereldoorlog lijkt te kantelen in het voordeel van de geallieerden wanneer President Roosevelt er door curator Frank Stokes (George Clooney) op wordt gewezen dat er naast mensenlevens ook vele onvervangbare kunstwerken verloren gaan door toedoen van de nazi’s. Met sterke argumenten weet Stokes permissie te krijgen om een team van kunsthistorici, museumdirecteuren en curators samen te stellen om de culturele teloorgang in Europa tegen te gaan.

Dit team, bestaande uit totaal zeven man, is gemiddeld boven de 50 en lang niet alle leden hebben legerervaring. Desondanks wordt er naar het oorlogsgebied getrokken, maar in een omgeving waar de dood een alledaags gegeven is zijn de meeste soldaten niet erg happig om hun leven te riskeren voor een stuk canvas.

Dat de term “waargebeurd verhaal” een ruim begrip is in Hollywood blijkt wel in ‘The Monuments Men’. Enig onderzoek laat zien dat er in werkelijkheid honderden mannen en vrouwen belast waren met de taak met het conserveren van het cultureel erfgoed van Europa. Maar goed, dit is niet het grootste probleem van ‘The Monuments Men’. Het matige script zorgt voor vele saaie momenten en ook het opsplitsen van de centrale verhaallijn doet afvragen of ‘The Monuments Men’ niet beter tot zijn recht was gekomen als miniserie à la ‘Band of Brothers’.

Het “verDisneyen” van de Tweede Wereldoorlog, versterkt door de kluchtige soundtrack, ten voordele van het culturele belang werkt ook niet echt in de film zijn voordeel. De vraag of het sterven voor dit belang een nobel offer is wordt ook niet echt beantwoord. De grootste dreiging in de film wordt tekenend belichaamd door een kapotte landmijn. Deze scène zorgt samen met het slechte Frans van Matt Damon voor enkele komische hoogtepunten.

De overvloed aan acteertalent wordt helaas maar op weinig momenten benut. George Clooney en Matt Damon lijken op de automatische piloot te spelen en de rol van Cate Blanchett als de frigide curator komt nooit echt uit de verf. Daartegenover laat Hugh Bonneville, bekend van de Engelse hitserie “Downton Abbey”, zien dat hij makkelijk mee kan met de rest van de cast en is Bill Murray met zijn droge humor een welkome aanvulling. Het productiedesign is een van de facetten wat ‘The Monuments Men’ wel weer dragelijk maakt. De vele kunstwerken die revue passeren zijn fraai en de overall aankleding van de film komt overtuigend over.

Het gewenste gebrek aan cynisme is gelukt maar het kompas van ‘The Monuments Men’ slaat vaak alle kanten uit behalve de juiste. Een droomcast blijkt geen garantie voor succes en George Clooney heeft als regisseur toch nog de nodige ontwikkelpunten. Het ware meesterwerk van “Gorgeous George” laat nog even op zich wachten.

Scott van der Winden

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 13 februari 2014
DVD- en blu-ray-release: 9 juli 2014