The Night James Brown Saved Boston (2008)
Regie: David Leaf | 66 minuten | muziek, documentaire | Met: James Brown, Martin Luther King, Charles Bobbit, James Byrd, David Gates, Dr. Robert Hall, Rev. Al Sharpton, John Starks, Tom Vickers, Fred Wesley, Dr. Cornel West, Dr. Andrew Young, Tom Atkins, Kevin White, Dennis Haysbert
De moord op Martin Luther King op 4 april 1968 brengt een schokgolf teweeg in Amerika. De zwarte bevolking ventileert op gewelddadige wijze het verdriet en de frustratie die is ontstaan na de brute aanval op hun charismatische leider. De president roept zelfs de noodtoestand uit om zo militair optreden tegen geweldplegers mogelijk te maken.
Elk concert van James Brown is een belevenis op zich. Op haast militaire wijze eist hij discipline van zijn bandleden. Berucht zijn de boetes die hij aan hen uitdeelt voor slechtzittende of vuile kleding en ook hun inzet moet maximaal zijn. Daar staat tegenover dat hij zelf alles, maar dan ook werkelijk alles geeft om zijn publiek een onvergetelijke avond te bezorgen en dan mag je van anderen ook wel iets eisen. Zijn muziek, zijn prachtige shows, maar vooral het feit dat hij trots is op zijn zwarte huidskleur en een grote betrokkenheid toont bij initiatieven voor het opheffen van de rassensegregatie maken dat hij razend populair is onder de zwarte bevolking van Amerika. Ook is hij een actief sympathisant van het gedachtegoed van Martin Luther King.
Op 5 april 1968 staat er een concert van James Brown gepland in Boston Garden. Burgemeester Kevin White is nog vrij jong en onervaren en wil voorkomen dat de onrust in het zwarte deel van Boston overslaat naar andere delen van de stad. Tom Atkins, het enige zwarte gemeenteraadslid, weet White ervan te overtuigen om het concert juist wel door te laten gaan. White stemt toe onder voorwaarde dat het concert rechtstreeks wordt uitgezonden op televisie om met name de zwarte bevolking in de zaal of thuis te houden. Na het nodige geharrewar over geld vindt het concert plaats onder extreem gespannen omstandigheden.
De documentaire is erg onderhoudend, maar dan vooral door de interviews met ooggetuigen, de historische beelden en natuurlijk de muziek van James Brown. Braaf wordt er een beeld geschetst van Martin Luther King en zijn ideeën over de toekomst voor blank en zwart in Amerika en van de situatie in Boston in de aanloop naar het concert en van het verloop van het concert. Hierna volgt nog een interessante toegift over James Browns wederwaardigheden na het concert waarvan het jammer genoeg niet helemaal duidelijk is wat de regisseur hier nu precies mee beoogt, maar leuk voor de fans is het wel.
Het hoogtepunt van de documentaire is het moment waarop steeds meer mensen het podium opklimmen. De politie is massaal aanwezig en gooit de mensen zonder pardon terug in de menigte. James Brown zegt dat hij hun hulp niet nodig heeft, dat hij zich prima weet te redden. Als het enthousiaste publiek daarna nog steeds op het podium wil klimmen en er ook niet meer vanaf wil, houdt James Brown als een strenge vader een preek tegen de onverlaten en de rest van de zaal. Hij had ook gelyncht kunnen worden en met hem de rest van de band, de burgemeester en alle aanwezige politie, maar de mensen doen braaf wat hij zegt waarna hij zijn concert gewoon kan voortzetten. Een bloedstollende scène die overigens in zo’n beetje elke documentaire over James Brown te zien is, maar zeer de moeite waard om naar te kijken.
Ondanks de macho titel, die volledig recht doet aan de flair van de op en top showman James Brown, is dit een beetje brave documentaire over een van de meest woelige periodes in de recente Amerikaanse geschiedenis en de rol die grootheden als Martin Luther King en James Brown daarin hebben gespeeld. De laatste natuurlijk een tikkeltje uitbundiger, wilder en luidruchtiger dan de andere, maar minstens even geliefd en belangrijk.
Diana Tjin-A Cheong