The Pickwick Papers (1985)

Regie: Brian Lighthill | 360 minuten | komedie, avontuur | Acteurs: Nigel Stock, Phil Daniels, Patrick Malahide, Alan Parnaby, Jeremy Nicholas, Clive Swift, Colin Douglas, Freda Dowie, Jo Kendall, Shirley Cain, Milton Johns, Howard Lang, John Woodcutt

Mr. Pickwick trekt de wijde wereld in met zijn drie vrienden Snodgrass, Winkle en Tupman. In zijn notitieblokje schrijft hij alles op wat hij aan wetenswaardigheden tegenkomt. Ook ontmoet hij allerlei opmerkelijke personen. De vlot pratende rasverteller Mr. Jingle (Patrick Malahide) staat Mr. Pickwick bij tijdens een schermutseling, maar zal later hem en anderen op schandalige wijze bedriegen. Mr. Pickwick sluit vriendschap met de goedmoedige en gastvrije Mr. Wardle (Colin Douglas) van Dingley Dell door wie ze worden uitgenodigd voor een verblijf in zijn landhuis. Daar beleven zijn drie vrienden, die een stuk jonger zijn dan Mr. Pickwick, ook avonturen op amoureus gebied.

En Mr. Pickwick ontmoet Sam Weller (Phil Daniels) die hem tijdens zijn vele avonturen in goede en slechte tijden zal bijstaan als bediende. Een opmerkelijk personage waaraan nog gerefereerd wordt in ‘Half Moon Street’ (1986) wanneer Michael Caine als Lord Bulbeck zijn ware identiteit probeert te verhullen voor callgirl Sigourney Weaver door zich voor te stellen als Sam Weller.

De serie is zeker in het begin een beetje traag en oubollig, maar naarmate het verhaal vordert is dit net als in het boek steeds minder het geval. De sfeer wordt steeds ernstiger en grimmiger, zeker als Mr. Pickwick weigert om de proceskosten te voldoen en een schadevergoeding te betalen waartoe hij door de rechter is gesommeerd. Hij heeft de rechtszaak verloren die zijn vroegere hospita Mrs. Bardell (Jo Kendall) had aangespannen vanwege een volgens haar verbroken trouwbelofte.

Mr. Pickwick komt in Fleet Prison terecht en ziet daar soms hele gezinnen van armoede en ellende wegteren. Deze misstanden zijn gebaseerd op Dickens’ eigen jeugdervaringen. Toen zijn vader op een gegeven moment zijn schulden niet meer kon betalen, kwam het hele gezin met uitzondering van de jonge Charles Dickens in Marshalsea Debtor’s Prison terecht.

Mr. Pickwick treft in Fleet Prison zijn vroegere opponent mr. Jingle aan, rillend van de koorts en met nauwelijks nog een draad aan het lijf. Wat volgt is een ontroerende confrontatie tussen de aan lager wal geraakte schurk en de man die hem nu gemakkelijk de grond zou kunnen intrappen, maar intussen oog voor sociaal onrecht heeft gekregen en zijn vroegere tegenstander die vernedering bespaart. Jingle’s manier van spreken roept slechts een vage herinnering op aan de vroegere opsnijder die blaakte van het zelfvertrouwen. Hij zegt verdrietig dat hij weet dat zijn huidige toestand zijn eigen schuld is, maar dat hij intussen zoveel heeft geleden. Hartverscheurend.

De prachtige kleding verdient een aparte vermelding. Mooie kostuums voor de heren, fraaie jurken voor de dames en zeer verzorgde livreien en uniformen voor de bedienden. De decors zijn daarentegen niet bijzonder, maar de acteerprestaties van met name Nigel Stock en Patrick Malahide doen dat gemakkelijk vergeten.

Diana Tjin-A Cheong