The Return – Vozvrashcheniye (2003)

Regie: Andrei Zvyagintsev | 105 minuten | drama | Acteurs: Vladimir Garin, Ivan Dobronravov, Konstantin Lavronenko, Natalia Vdovina

Toen ‘The Return’ in 2003 de Gouden Leeuw won voor Beste Film op het filmfestival van Venetië, was het meer dan veertig jaar geleden dat een Russische film deze prijs won. Russische regisseur Andrej Zvjagintsev speelde na een acteeropleiding in diverse theaterstukken. Tevens regisseerde hij drie afleveringen van een televisieserie. ‘The Return’ is echter zijn speelfilmdebuut. De film is in het Russisch gesproken.

‘The Return’ begint bij het einde van de film, de film is dan ook één grote flashback. The Return wordt volledig verteld vanuit het standpunt van de twee broers. Het verhaal van ‘The Return’ lijkt op het eerste gezicht zeer eenvoudig. Maar hier en daar kan er een diepere betekenis achter de details worden gezocht. Zo is de film opgedeeld in zeven dagen net als de schepping. In het begin staan Ivan en Andrej met een aantal vrienden op een hoge toren aan het eind van een dijkje. De jongens dagen elkaar uit wie in het water durft te springen. Een shot van bovenaf laat zien hoe hoog de toren is. Andrej springt, de kleine Ivan durft niet. Maar hij gaat ook niet terug de trap af omdat hij bang is om voor lafaard uitgemaakt te worden. Hij blijft verkleumd op te toren zitten, tot zijn moeder hem uren later komt verlossen. Tegen het eind van de film op het onbewoonde eiland zijn aangekomen, moet Ivan opnieuw in een hoge toren klimmen, wat tragisch eindigt. Weer een shot van boven om de hoogte van de toren te tonen. Ook is er een scène waarin de jongens op zoek gaan naar de laatste foto van vader voor zijn vertrek. Als ze hem in een geïllustreerde bijbel vinden, blijft de prent van Abraham, die een hakmes ten hemel heft om op bevel van God zijn zoon Isaak te offeren, een paar seconden in beeld. Later vinden de jongens achter een zonneklep in vaders auto een zelfde soort plaatje. Het is een familiefoto, alleen staat de vader er niet meer op.

De Russische titel van de film ‘Vozvrasjtsjénje’ heeft dan ook meerdere betekenissen. Het betekent niet alleen thuiskomst maar ook in het leven terugroepen. Zvyagintsev laat de kijker vooral vrij om te denken wat hij wil. Hij heeft bewust gekozen voor mysterie, maar dit in combinatie met het zeer trage tempo maakt de film niet echt boeiend. De schoonheid van de omgeving van de prachtige shots kunnen daar helaas niet zoveel aan doen. Desondanks is ‘The Return’ een indrukwekkend werk, aangezien vrijwel iedere medewerker een eerste bijdrage leverde aan het maken van een speelfilm. Vooral Ivan is overtuigend als jonge opstandige zoon. ‘The Return’ besluit met een aantal foto’s. Voor filmliefhebbers die graag diep nadenken en discussiëren over de inhoud van een film, is dit een aanrader.

Sarita Koendjbiharie

Waardering: 3

Bioscooprelease: 1 april 2004