The Secret Life of Words – La vida secreta de las palabras (2005)

Regie: Isabel Coixet | 112 minuten | drama | Acteurs: Sarah Polley, Tim Robbins, Javier Cámara, Sverre Anker Ousdal, Steven Mackintosh, Eddie Marsan, Julie Christie, Daniel Mays, Dean Lennox Kelly, Danny Cunningham, Emmanuel Idowu, Leonor Watling, Reg Wilson, Peter Wright

Wie ooit op een olieplatform is geweest zal zich geen ergere plek op aarde kunnen voorstellen. Het constante gedreun van machines en de slechte weersomstandigheden zijn nog niet eens de grootste boosdoeners. Op een olieplatform regeert de eentonigheid van een eenzaam bestaan. Geïsoleerd, afgezonderd van dierbaren en werken onder zware omstandigheden. In ‘The Secret Life of Words’ gebruikt regisseuse Isabel Coixet deze setting om een prachtige confrontatie te tonen tussen twee totaal verschillende personen. De eigenzinnige Hanna vertrekt in een opvlieging naar het booreiland om daar de gewonde Josef te verzorgen. De een bijna doof, de ander tijdelijk blind, een vrouw die liever niets zegt, een man die niets anders kan dan praten. En toch draait deze film niet uit op een simpele, komische relatie tussen deze twee. Integendeel. Langzaam wordt gebouwd aan een sterke band, een verbintenis op basis van overeenkomsten die aan de oppervlakte ondenkbaar lijken. Een enorme stilte voor een hevige storm.

Het leven op het booreiland valt Hanna zwaar en de gekke en grappige dingen die het saaie bestaan moeten opleuken lijken haar koud te laten. Een gezellige Spaanse kok, een gans en dansoptredens op de kantinetafel zijn vreemd genoeg niet voldoende om een bevredigend antwoord te kunnen vinden op de vraag wat de werknemers in godsnaam doen op zo’n koude en eenzame werkplek. De mannen zonderen zich af waar zij zouden moeten samenkomen, zijn stil waar zij zouden moeten praten. De kracht van communicatie is hun enige redding en juist dit lijkt onmogelijk te zijn wanneer Hanna zich afsluit voor de grappige Josef.

De casting in ‘The Secret Life of Words’ is werkelijk fantastisch. Sarah Polley, die we onder andere kennen van haar rol in ‘eXistenZ’, maar vooral van haar goede performance in een eerdere film van Coixet, ‘My Life Without Me’, weet alle facetten van haar personage op een bijzonder overtuigende en realistische manier over te brengen. De getergde Josef krijgt van Tim Robbins een vriendelijke en grappige uitstraling. Maar de kracht van beide personages zit in dát wat niet aan de oppervlakte te zien is. Want al lijkt Hanna eentonig en in zichzelf gekeerd, Sarah Polley laat zien dat deze vrouw meerdere kanten kent: onverschillig en betrokken, zwak en sterk en onvriendelijk en charmant tegelijk. Josef is het tegenovergestelde: hij doet alsof alles goed gaat en hij sterk in zijn schoenen staat, maar eigenlijk is hij niet in staat om zijn leven op de rails te krijgen. Beiden dragen iets met zich mee: een geschiedenis waar zij niet aan herinnerd willen worden, een zelfbeeld waar zij niet over willen praten. En Isabel Coixet laat ons op een geniale manier wachten. Wachten op die onvermijdelijke storm die al dagen van tevoren te voorzien was.  De minimalistische stijl waarin ‘The Secret Life of Words’ is opgenomen past evengoed bij het thema als bij de locatie. Op het booreiland wordt weinig gesproken en is weinig te doen. Coixet heeft dan ook de juiste keuze gemaakt om alles op een eenvoudige wijze in beeld te brengen. Veel scènes worden afgesloten met veelbetekenende fade-outs die de stilte kenmerken, en close-ups laten zien dat met name Hanna vaak probeert haar persoonlijkheid te verbergen door gesprekken af te kappen met buitengewoon cynische  opmerkingen, iets wat bij Josef alleen maar meer nieuwsgierigheid opbrengt. Uiteindelijk stevent de relatie tussen Hanna en Josef af op een dramatische climax, een uitbarsting van pijn en verdriet die zo sterk en heftig is dat van daaruit alles wordt verklaard.

Het wachten op deze uitbarsting en de prachtige rollen van Polley en Robbins zijn jammer genoeg de enige wapens waarmee ‘The Secret Life of Words’ de strijd aangaat. Zoals de grappige elementen niet voldoende zijn om de platformwerknemers een goed gevoel te geven, zo zijn deze ook voor de film niet effectief. Al zet Javier Cámara een goede rol neer als vrolijk buitenbeentje tussen ingetogen, ruwe mannen, het script biedt zoveel meer dan alleen een gans en playback acts. Wie van drama houdt is deze film sterk aan te raden. Wie niet tegen stilte kan en de concentratie niet kan opbrengen om de personages te doorgronden, kan ‘The Secret Life of Words’ beter overslaan.

Julien van Alphen

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 6 april 2006