The Sugarland Express (1974)

Regie: Steven Spielberg | 106 minuten | drama, avontuur, misdaad | Acteurs: Goldie Hawn, Ben Johnson, Michael Sacks, William Atherton, Gregory Walcott, Steve Kanaly, Louise Latham, Harrison Zanuck, A.L. Camp, Jessie Lee Fulton, Dean Smith, Ted Grossman, Bill Thurman, Kenneth Hudgins, Buster Daniels

Ze heeft de lach aan haar kont hangen. Toch is Goldie Hawn meer dan alleen een comedienne. Al aan het begin van haar carrière bewees de blonde actrice ook een serieuzere rol aan te kunnen, in films als ‘The Girl from Petrovka’ en ‘The Sugarland Express’ (beide uit 1974). Een Oscar had ze tegen die tijd overigens al op de schouw staan, die verdiende ze met een van haar eerste grote rollen in ‘Cactus Flower’ (1969), waarin ze schitterde naast acteerlegenden Ingrid Bergman en Walter Matthau. Goldie was toen nog geen 25 jaar oud. Ze zou nog eenmaal een Oscarnominatie verdienen, voor haar titelrol in de komedie ‘Private Benjamin’ uit 1980. Met haar rol in ‘The Sugarland Express’ hielp ze debuterend regisseur Steven Spielberg (voor wie dit zijn eerste speelfilm was) indirect aan een van de meest succesvolle carrières in Hollywood.

‘The Sugarland Express’ is gebaseerd op een waargebeurd verhaal. Een jong stel, Lou-Jean (Hawn) en Clovis Poplin (William Atherton), zit in de problemen. Hoewel ze beiden pas 25 jaar zijn, hebben ze er al een gevangenisstraf opzitten. Omdat ze geen verantwoorde ouders zouden zijn, is hun baby Langston (Harrison Zanuck, het zoontje van de producent) door de staat Texas toegewezen aan een pleeggezin. Tot grote woede van Lou-Jean, die haar kind koste wat het kost terug wil. Ze besluit Clovis, die nog vier maanden moet zitten, uit de gevangenis te helpen ontsnappen, om vervolgens in een gestolen politiewagen richting Sugarland te trekken en baby Langston op te halen. Er is alleen één probleempje: wat doen ze met de dienstdoende agent (Michael Sacks) wiens wagen ze stelen? In een opwelling besluiten ze hem te kidnappen, wat hen al gauw in het vizier van korpsleider Tanner (Ben Johnson) brengt.

Wat volgt is een bizarre tocht door het Texaanse landschap, waarbij de achtervolgende politiewagens een kolonne vormen. Steeds meer agenten sluiten zich aan en ook de media beginnen zich ermee te bemoeien. Van onnozele criminelen worden Lou-Jean en Clovis ineens helden, aan het einde van hun tocht worden ze vreugdevol onthaald door talloze sympathisanten. Spielberg, die niet alleen de regie verzorgde maar ook (deels) verantwoordelijk was voor het verhaal, maakt hier een aardig statement ten aanzien van de Amerikaanse populaire cultuur, waarin elke gek zijn fifteen minutes of fame kan verdienen. Als er maar genoeg media-aandacht is. Overigens is dat de enige ‘diepere laag’ in ‘The Sugarland Express’, want in principe is dit een standaard road-movie die, ondanks het feit dat het verhaal gebaseerd is op waargebeurde feiten, toch wat ongeloofwaardig aandoet. Vermakelijk is de film zeer zeker wel en dat heeft alles te maken met het prima acteerwerk, het schitterende camerawerk en het vlot vertelde verhaal.

Goldie Hawn is een actrice die bij veel mensen op de zenuwen werkt. Maar zelfs haar grootste criticaster zal moeten toegeven dat ze in ‘The Sugarland Express’ uitstekend op dreef is. Als Lou-Jean is ze impulsief, bruisend en ook een beetje gek. Maar je kunt niet anders dan sympathie voor haar opbrengen, ook al handelt ze uit zeer primitieve opwellingen en sleept ze haar man – die aanvankelijk sterk zijn twijfels heeft en een wat realistischer kijk op de zaken heeft – mee in een avontuur dat gedoemd is te mislukken. Goldie krijgt bijval van Atherton, Johnson en Sacks, die van alle kanten door hun vrouwelijke collega voorbij worden gestreefd, maar toch een heel aardig niveau halen. Vooral Atherton weet de kijker te raken, omdat je in zijn ogen leest dat hij weet dat het een hopeloze missie is. De manier waarop er een vriendschap ontstaat tussen hem en de ontvoerde agent, heeft iets ontroerends. Het geweldige camerawerk, dat de weidsheid van het Texaanse landschap in al zijn eenzaamheid in beeld brengt, is een genot om naar te kijken. De muziek van John Williams, met een hoofdrol voor de Belgische harmonicagrootheid Jean ‘Toots’ Thielemans, vormt de kers op de taart.

‘The Sugarland Express’ is dan misschien geen echte hoogvlieger, vermakelijk is deze eerste speelfilm van Steven Spielberg – hij was pas 26 jaar oud toen hij deze film maakte – zeker wel. Dat komt grotendeels op het conto van Goldie Hawn, die een van de beste rollen uit haar carrière speelt (ze noemt haar rol in deze film zelf ook als een van haar betere). De mooie beelden en bijpassende muziek doen de rest. ‘The Sugarland Express’ is meeslepend en charmant en biedt een uitgekiende mix van humor, drama en spanning.

Patricia Smagge

‘The Sugarland Express’ verschijnt woensdag 15 oktober 2014 op blu-ray (Steven Spielberg Director’s Collection).