The Tribunal – Storm (2009)

Regie: Hans-Christian Schmid | 110 minuten | drama | Acteurs: Kerry Fox, Anamaria Marinca, Stephen Dillane, Rolf Lassgård, Alexander Fehling, Tarik Filipovic, Kresimir Mikic, Steven Scharf, Joel Eisenblätter, Wine Dierickx, Reinout Bussemaker, Bent Mejding, Alexis Zegerman, Arturo Venegas, Drazen Kuhn, Nadezda Perisic-Nola, Arijana Cigura, Sara Hadzibajric, Jadranka Djokic, Emina Muftic, Izudin Bajrovic, Leon Lucev, Marinko Prga, Monique Wilsterman, Martijn Nieuwerf, Dimme Treurniet, Jesper Christensen

‘The Tribunal’ is een mengeling van een politieke thriller met een op momenten documentaireachtige aanpak. De film laat zien wat de gespannen verhoudingen zijn tussen gevoelens van rechtvaardigheid, de feitelijke rechtspraak en de invloed daarop van zwaarwegende politieke belangen van grote internationale overlegorganen. Zij willen vooral gespannen en nog steeds explosief geladen verhoudingen tot politieke rust brengen in landen die zij de Europese Unie in willen loodsen. De film won prijzen op het Filmfestival van Berlijn 2009 en het Amnesty Filmfestival.

Het verhaal begint onschuldig met beelden van een gelukkige familie. Een man speelt in Spanje met zijn kinderen aan het strand. Alles lijkt pais en vree. Hij heeft kennelijk iets op zijn kerfstok want als hij merkt dat hij gevolgd wordt, raakt hij in paniek en scheurt weg met zijn auto. Dan vindt ’s nachts zijn arrestatie plaats door een speciale antiterreureenheid. Die man is Goran Duric, een ex-commandant van het Joegoslavisch Nationale Leger. Dan springt het verhaal drie jaar verder in de tijd. Duric zit gevangen in Den Haag in afwachting van zijn berechting bij de Internationale Rechtbank. Aanklaagster Hannah Maynard (Kerry Fox) krijgt de zaak toebedeeld en het lijkt een piece of cake. Er zijn meters dossiers aan bewijsmateriaal en er is een belangrijke getuige, Alen Hajdarevic (Kresimir Mikic).

Bij de rechtszaak gaat het echter mis. De verklaringen van getuige Hajdaravich blijken niet helemaal te kloppen. Hannah krijgt een week de tijd voor aanvullend onderzoek. Als in Kasmaj (Bosnië) ter plekke onderzoek wordt gedaan blijken zijn verklaringen niet waar te kunnen zijn. De hele zaak dreigt te bezwijken; Goran Duric zal moeten worden vrijgelaten en iedereen is bezig met damage control om de politieke gevolgen te beperken. Kort daarna pleegt Hajdaravich zelfmoord. Hannah ontmoet bij zijn begrafenis zijn zus Mira (Anamaria Marinca) die meer weet over Duric maar niet wil praten. Mira is bang voor de nog steeds machtige Servische nationalisten die haar bedreigen. Ook lokale politici zijn ontstemd over de speurtocht naar de daden van Duric (in hun ogen een nationale held). Uiteindelijk zegt Mira toe in Den Haag te willen getuigen. Plotseling bevindt Hannah zich als aanklager in het kruisveld – of misschien scherper – slagveld van persoonlijke integriteit en het grote internationale politieke belangen. Duistere machinaties op de achtergrond in combinatie met ordinaire koehandel keren zich tegen haar. Hoe moet zij omgaan met de belangen van de getuige Mira en alle principes waar zij heilig in gelooft?

In de film concentreert zich het verhaal zich vrijwel geheel op de personen van Hannah en Mira, Duric speelt verder een ondergeschikte rol in het verhaal. Anamaria Marinca (Mira) maakt al eerder grote indruk met haar rol in de Roemeense film ‘4 maanden, 3 weken, 2 dagen’ en is ook nu weer indrukwekkend. Ook het spel van Kerry Fox als Hannah is overtuigend. Dat geldt wat minder voor enkele bijrollen. Enkele wendingen in het scenario komen wat gekunsteld over. Vrouwe Justitia zou volgens de algemeen geldende ethische opvattingen geblinddoekt (moeten) zijn. In de dagelijkse uitvoering is zij soms ook een beetje blind of wordt zij verblind. Dat is ook het sterk overtuigende deel van de film. De sfeer van politieke druk en chantage en de ordinaire koehandel achter de schermen, maken de belangen van de rechtsgang en de getuige daaraan ondergeschikt. In die zin heeft de film ook een stevige en tegelijk cynische boodschap over delen van deze rechtspraak. Boekhouders die kostenplaatjes maken versus gerechtigheid? Uiteindelijk is deze getuige een pionnetje op het schaakbord van de internationale politiek. Een leerzaam en instructief fictief kijkje achter de schermen.

Rob Veerman

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 24 september 2009