The Wrong Man (1956)

Regie: Alfred Hitchcock | 105 minuten | drama, thriller | Acteurs: Henry Fonda, Vera Miles, Anthony Quayle, Harold J. Stone, John Heldabrand, Doreen Lang, Norma Connolly, Lola D’Annunzio, Robert Essen, Dayton Lummis, Charles Cooper, Esther Minciotti, Laurinda Barrett, Nehemiah Persoff, Kippy Campbell, Charles Aidman, Sammy Armaro, Barry Atwater, Michael Ann Barrett, John C. Becher, Henry Beckman, Ray Bennett, Werner Klemperer, Alexander Lockwood, Patricia Morrow, Bonnie Franklin, Alfred Hitchcock

Indringende gebeurtenissen uit je jeugd hebben vaak hun uitwerking gedurende de rest van je leven. Dat was ook het geval bij Sir Alfred Hitchcock. Toen hij als kleine jongen een keer stout was geweest was zijn vader zo boos geworden, dat hij hem naar het politiebureau stuurde met een briefje voor de brigadier in zijn hand. De agent las het en stopte de jonge Alfred tien minuten lang in een cel. “Zo doen we dat met ondeugende jongens,” sprak hij hem bestraffend toe. Sinds die tijd had Hitchcock een fobie voor politie en politiebureaus. Een angst die in veel van zijn films tot uitdrukking kwam. Toen hij vernam van het tragische verhaal van Christopher Emmanuel Balesteros, die ten onrechte in de cel belandde omdat hij toevallig sterk leek op een gezochte crimineel, aarzelde hij dan ook geen moment om er een film over te maken. ‘The Wrong Man’ (1956) is desondanks, vanwege zijn realistische karakter, de spreekwoordelijke vreemde eend in het oeuvre van de master of suspense.

Manny Balesteros (Henry Fonda) is een doodgewone man. Hij woont samen met zijn vrouw Rose (Vera Miles) en twee zoontjes in een eenvoudig huis in New York en verdient de kost als muzikant in een band die elke avond speelt in een chique nachtclub. Ze hebben het niet breed maar zijn gelukkig en daar gaat het uiteindelijk allemaal om, nietwaar? Wanneer zijn vrouw last heeft van haar verstandskiezen en dringend tandheelkundige hulp nodig heeft, besluit Manny naar de verzekeraar te gaan om een voorschot te vragen op haar polis. Eenmaal daar wordt hij door de baliemedewerkers echter aangezien voor de man die tot tweemaal toe een gewelddadige overval heeft gepleegd. Ze waarschuwen de politie en voor hij er erg in heeft zit de verbouwereerde Manny op het bureau, waar hij direct als een zware crimineel wordt behandeld. Hij mag niet eens zijn doodongeruste vrouw opbellen om uit te leggen waar hij is. Uiteindelijk wordt er genoeg geld ingezameld om zijn borg te betalen, maar dan volgt het lange wachten op de rechtszaak. Terwijl Manny met advocaat Frank O’Connor (Anthony Quayle) bewijzen verzamelt om hem vrij te pleiten, kampt zijn vrouw Rose met enorme schuldgevoelens waar ze uiteindelijk aan onderdoor gaat.

‘The Wrong Man’ is om meerdere redenen een buitenbeentje. Het is namelijk de enige film die Hitch baseerde op waargebeurde feiten, waarbij hij deze feiten zo sec mogelijk en met documentaire precisie brengt. Hij kondigt het zelfs persoonlijk aan in een monoloog voorafgaand aan de film (in plaats van zijn gebruikelijke cameo). Niet alleen het script van Angus McPhail, maar ook de sobere manier van filmen geven aan dat deze film vrij is van frivoliteiten. Het is pure ernst. Om die reden wordt de film ook wel de meest serieuze Hitchcock genoemd, want de ondertoon van zwarte humor die zijn andere werk zo kenmerken is ver te zoeken. Technische hoogstandjes en originele camerastandpunten blijven beperkt tot twee à drie scènes. Die moesten de kijker zo min mogelijk afleiden van de boodschap van deze film. Die boodschap was niet zozeer dat het Amerikaanse justitiële systeem niet deugt, maar meer dat men er niet blindelings op moet vertrouwen, omdat de mogelijkheid dat er iets mis kan gaan altijd aanwezig is. Het publiek stond overigens niet bepaald open hiervoor; de bezoekersaantallen van de film vielen tegen en ook de critici zaten niet op een serieuze Hitchcock te wachten.

Jaren later is ‘The Wrong Man’ gelukkig in ere hersteld. En dat heeft de film met name te danken aan het voortreffelijke acteerwerk van hoofdrolspelers Henry Fonda en Vera Miles. Fonda is met zijn imago van goedaardige guy next door geknipt voor de rol van Manny. Je ziet hem veranderen van brave huisvader in een ontredderd en hulpeloos wrak. Omdat het zo’n sympathiek personage is voel je van begin tot einde mee met de hoofdpersoon. Eerst is hij verbouwereerd, daarna werkt hij gewillig mee aan het onderzoek met de intentie zijn onschuld te kunnen bewijzen. Tenslotte slaat de angst toe wanneer duidelijk wordt dat hij echt de gevangenis in moet. Dankzij het integere spel van Fonda is ‘The Wrong Man’ de meest ontroerende film van Hitchcock. Vera Miles speelt een van de beste rollen uit haar carrière. Miles, een persoonlijke favoriet van de regisseur, zou eigenlijk ook in ‘Vertigo’ (1958) de hoofdrol spelen maar moest afhaken vanwege haar zwangerschap. In ‘Psycho’ (1960) speelt ze de bezorgde zus van Janet Leigh. Miles’ personage Rose is een toegewijde vrouw, die haar man bij wil staan maar zich dermate schuldig voelt dat ze in een psychose raakt. Aardige bijrollen zijn er voor Anthony Quayle als advocaat O’Connor en Harold J. Stone als politie-inspecteur Bowers.

Hoewel het thema van ‘The Wrong Man’ bekend is voor liefhebbers van het werk van Hitchcock, is deze film vanwege zijn neorealistische stijl geen typerende film van de befaamde regisseur. Vanwege het ontbreken van zijn specifieke zwarte humor lieten vele kijkers deze film links liggen en dat is zonde. Want ‘The Wrong Man’ is een van de meest ondergewaardeerde films van Hitchcock. De productiekwaliteit is buitengewoon, mede dankzij de prachtige muziek van Bernard Herrmann en de beeldige cinematografie van Robert Burks, die beide veelvuldig met de master of suspense samenwerkten. Bovendien spelen Henry Fonda en Vera Miles alsof hun leven er vanaf hangt. Hitchcock bewijst met deze film dat hij zijn publiek niet alleen kon boeien maar als het nodig was ook kon ontroeren.

Patricia Smagge

Waardering: 4

Bioscooprelease: 3 januari 1958