There Once Was an Island (2010)

Regie: Briar March | 80 minuten | documentaire

Dit moet toch het meest idyllische plekje op aarde zijn; Takuu, kilometers uit de kust bij Papua New Guinea. Het is een tropisch eiland met witte stranden, blauwe zee, exotische gewassen en bovenal zijn de bewoners zelfredzaam. De ultieme ingrediënten om bij weg te dromen dus. Een klein stipje op de kaart, maar een groot voorbeeld van het paradijs op aarde. Voor zolang het duurt… Want Takuu wordt langzaam opgeslokt door de oceaan,  het gevolg van de stijgende temperatuur op aarde.  Het moet de makers van ‘There Once Was an Island: Te Henua e Nhoho’ niet veel moeite hebben gekost een visueel aantrekkelijke productie neer te zetten. Een dergelijk fraai decor als Takuu dient zich dan ook niet elke dag aan. De fabelachtige titel, die helaas een bittere boodschap herbergt doet dan ook al een hoop vermoeden.

Filmmakers Briar March en Lyn Collie werkten jarenlang aan de documentaire over het kleine eiland. Ze kregen daarbij (financiële) steun van tal van individuen en organisaties die met elkaar het probleem van klimaatverandering aan de kaak wilden stellen. Het idee voor de documentaire ontstond toen een van de twee filmmakers een artikel las van een antropoloog die jaar in jaar uit op Takkuu had gewerkt. Hij had vreemde veranderingen waargenomen, zoals kusterosie en verzoutte tuinen.

March en Collie kregen toestemming om op het eiland een documentaire te gaan schieten. De plaatselijke bewoners, waaronder de ‘chief’, leidde hen rond in hun gemeenschap. De bewoners van Takuu leven van hun eigen visvangst en tuinbouw. De documentaire biedt een indrukwekkende kijk op het dagelijkse reilen en zijlen. Maar bovenal vertelt het over de angst die heerst, nu hún eiland dreigt te verdrinken.

‘There Once Was an Island’ is een aaibare illustratie van een probleem dat iedereen ondertussen wel kent, klimaatverandering. Maar door de ogen van een intrigerend zelfredzaam volk in de verre oceaan komt de boodschap nog eens hard binnen. Het onvermijdelijke respect en de sympathie die de kijker voor deze mensen zal krijgen, combineerden de makers slim, maar op authentieke wijze met wereldproblematiek. Verplichte kost dus.

Tjeerd Kooistra

Waardering: 3.5