Three Outlaw Samurai – Sanbiki no samurai (1964)
Regie: Hideo Gosha | 94 minuten | actie, drama | Acteurs: Tetsuro Tamba, Kyoko Aio, Kamatari Fujiwara, Mikijiro Hira, Tatsuya Ishiguro, Yoshiko Kayama, Toshie Kimura, Miyuki Kuwano, Yôko Mihara, Jun Tatara, Isamu Nagato
Lang voordat Quentin Tarantino de katana’s deed kletteren in ‘Kill Bill’ waren er al zwaardvechtersfilms. Chambara werden ze genoemd, de samoeraifilms die in de jaren vijftig en zestig hun hoogtijdagen beleefden. Films als ‘Seven Samurai’, ‘Rashomon’ en ‘Hidden Fortress’ van regisseur Akira Kurosawa gooiden ook buiten de Japanse landsgrenzen hoge ogen en dienden als inspiratiebron voor westerns als ‘The Magnificent Seven’. Ook George Lucas maakte dankbaar gebruik van het samoerai-concept, alleen noemde hij de rondtrekkende strijders geen ronin maar jedi en gaf hij ze geen katana’s maar lightsabers in de hand.
Regisseur Hideo Gosha mag dan wat minder bekend zijn in het Westen dan Akira Kurosawa, maar ook hij hoort in het rijtje grote namen thuis. In 1964 maakte hij zijn debuut met ‘Three Outlaw Samurai’, een bewerking van een televisieserie uit de jaren vijftig. Je hoort aan de muziek dat de film een oudje is, maar dan wel een oudje dat zich kranig weert. De contrastrijke zwart-witbeelden weten feilloos de juiste sfeer op te roepen en de gevechten hakken erin. Vaak letterlijk, want Gosha streefde realisme na. Het is raken wat je raken kunt in ‘Three Outlaw Samurai’ en het bloed vloeit dan ook rijkelijk uit de aderen, in stemmige zwarte straaltjes.
In 1964 zaten visuele foefjes als CGI en bullet time nog niet in de gereedschapskist. Het creëren van spektakel was ouderwets handwerk. Gosha houdt de hartslag hoog door dialoog en actiescènes snel af te wisselen. De choreografie van het wapengekletter mag dan wat minder over the top zijn dan we tegenwoordig gewend zijn, maar de gevechten zijn er niet minder spectaculair om. De strijders ploeteren en zwoegen en komen vaak abrupt aan hun einde. Hier geen lang uitgerekte sterfscènes; dood is dood. Tussendoor is er ruimte voor drama en droge humor, met smaak opgediend door de charismatische acteurs.
In ‘Three Outlaw Samurai’ draait het niet alleen om bad guy-kebab. De regisseur had een verhaal te vertellen. De film stelt de uitbuiting van de boeren in het feodale systeem aan de kaak. Weliswaar een probleem uit lang vervlogen tijden, maar het verhaal van uitbuiting is tijdloos. Net als het verhaal van heldhaftige eenlingen die – uit principe of uit verveling – in verzet komen tegen corrupte machthebbers. Soms zijn alle offers voor niets. Zo ook in ‘Three Outlaw Samurai’. De drie samoerai uit de titel werken zich in het zweet voor de boerenbevolking, maar wat doen diezelfde boertjes als er van henzelf wat initiatief gevraagd wordt? Niets, en dat maakt de gemaakte offers toch een beetje wrang. Maar ja, zo is het leven.
Paula Koopmans