Tyrannosaur (2011)

Regie: Paddy Considine | 91 minuten | drama | Acteurs: Peter Mullan, Olivia Colman, Eddie Marsan, Paul Popplewell, Ned Dennehy, Samuel Bottomley, Sally Carman, Sian Breckin, Paul Conway, Lee Rufford, Robin Butler, Archie Lal, Julia Mallam, Fiona Carnegie, Piers Mettrick, Vicki Hackett, Robert Haythorne, Jag Sanghera, Carol Plant

‘Tyrannosaur’ windt er geen doekjes om bij de eerste kennismaking met hoofdpersoon Joseph (Peter Mullan). In de eerste scène ruziet hij met een mede-pubganger en schopt hij zijn hond in frustratie dood; in scène twee begraaft hij zijn hond; in de derde gooit hij een winkelruit in; in de vierde gaat hij op de vuist met poolende jongeren. Aangenaam kennis te maken, Joseph.

Een mogelijke ommekeer dient zich aan wanneer hij een kringloopwinkel invlucht, die gerund wordt door de vrome Hannah (Olivia Colman). Zij lijkt in alles Josephs tegenpool: zachtaardig, gelovig, keurig middle class. Desondanks ontfermt de – zo blijkt al snel – kinderloze Hannah zich moederlijk over de ongetemde wildebras, die weinig moet hebben van haar christelijke normen en gemoeder. Dat laat hij in weinig verhullende termen blijken, maar ergens moet ze toch een snaar geraakt hebben gezien het feit dat hij naar haar winkel terug blijft keren.

Toch is Hannahs belevingswereld niet overdreven ver verwijderd van die van Joseph. Haar man, James (Eddie Marsan), lijkt in eerste instantie een wat sullige, saaie middenklasse-huisman met een kantoorbaan, maar toont mettertijd steeds meer een duistere kant waar zelfs Joseph van terugschrikt. De (wrange) ironie is compleet wanneer Hannah roept dat ze bij Joseph veiliger is dan bij haar eigen echtgenoot. Joseph vindt op zijn beurt troost bij haar wanneer een goede vriend op sterven ligt; hij laat haar zelfs voor de man bidden.

Het verhaal wijkt niet enorm af van de kitchen sink-thematiek die we al in zoveel Britse films tegenkwamen: mislukte huwelijken, frustraties van de onderklasse, dronken gewauwel in pubs en zeer agressieve mannen. Toch werkt ‘Tyrannosaur’ volkomen en word je onmiddellijk in de belevingswereld meegezogen. Dit komt vooral door de twee hoofdpersonages. Joseph blijkt dus al snel een man te zijn die zichzelf vaak niet meer in de hand heeft, maar uiteraard heeft deze ruwe bolster nog wel een blanke pit in zich verscholen zitten. Langzaamaan worden zijn mislukkingen en frustraties onthuld. Toch blijf je de hele film in spanning: wanneer gaat het weer mis? Peter Mullan speelt Joseph weergaloos, met de diepe gromstem, verbeten blik en het aarzelende, op zijn gunstigst passief agressieve ijsberen wanneer hij weer eens tot tien moet tellen. Joseph is de wandelende suspense. Hannah staat daar tegenover met minder agressie, maar des te meer ontroering als vrouw in uitzichtloos en waardeloos huwelijk, kinderloos en met een allang uitgetelde biologische klok. Dan biedt Jezus plotseling verdomd weinig troost, beseft zij uiteindelijk ook. Colman krijgt het voor elkaar zich te kunnen meten met de oerkracht die Peter Mullan in deze film is; de veelvuldige scènes met louter deze twee in beeld zijn schitterend.

Dat is op zichzelf al het aanzien meer dan waard, maar daarnaast biedt ‘Tyrannosaur’ nog wat fraaie, gelaagde thematiek. Met name de terugkerende rol voor meerdere honden is interessant: ze bieden zowel een spiegel van en tegenwicht aan de gemoedstoestanden van Joseph. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er nogal wat fricties tussen en mens en dier opborrelen bij zoveel amper getemde opgefoktheid. De enige minpuntjes van de film is de bij vlagen wat gezapige muziek en het curieuze feit dat geen enkele vorm van geweldpleging enige aandacht van de politie lijkt te krijgen. Over het algemeen is ‘Tyrannosaur’ echter een zeer indrukwekkende film waar je – op een goede manier – erg stil van wordt.

David van Marlen

Waardering: 4

Bioscooprelease: 5 januari 2012
DVD- en blu-ray-release: 7 juni 2012