Viva Europa! (2009)

Regie: Edwin Brienen | 80 minuten | drama | Acteurs: Godehard Giese, Agnieszka Rozenbajgier, Hendrik Arns

Berlijn, een stad met een bewogen geschiedenis en toch lijkt de tijd er ook stil te staan, tenminste in films van het kaliber ‘Viva Europa!’ waar Berlijn wederom figureert als decor voor klassieke ingrediënten als communisme, zingende travestieten, blauwe engelen, de jaren tachtig, direct naar de kijker orerende betweters en natuurlijk fascisten en nazi’s. Regisseur Edwin Brienen heeft goed naar de films van Fassbinder gekeken en zich vervolgens door zijn minst memorabele aspecten laten inspireren. Weinig overtuigende acteurs verkleden zich tot pooier, hoertje, ambigue barman of man met snor en krijgen elk in een sketch- of videoclipachtige scène een paar oneliners of koketteren met een ‘fout’ liedje. Maar slecht geplaybackte nostalgische schlagerliedjes en Lionel Ritchie zijn natuurlijk in de context van hard gevoelde existentialistische grootstedelijke angst, eenzaamheid en reddeloosheid, weer übercool.

Voelt u het al? Filmhuis Cavia in Amsterdam: liters koffie, de muffe projector ruimte, de zweterige filmzaal, shag rokende mannen en vrouwen in oranje tuinbroek en tijdens de pauze klinkt een smartlap door het trappenhuis. Er wordt nog eens naar een rare hoek gezocht en wat met spiegels gekloot maar echt helpen wilt het niet. Wel amusant zijn de talrijke split-screens die geen enkele functie hebben behalve nog minder van het onderwerp in beeld te brengen. Dat is dan wel weer lekker vakkundig tegendraads. Maar ‘Viva Europa!’ is toch vooral pretentieus amateurisme: randfiguren die de hele dag wat politiek economisch filosoferen. Want wat is nu interessanter dan jezelf horen praten, over de toekomst van Europa, in Berlijn, in een lowbudgetfilm, van Edwin Brienen.

Alberto Ciaccio