Watch the Skies!: Science Fiction, the 1950s and Us (2005)

Regie: Richard Schickel | 56 minuten | documentaire | Met: Mark Hamill, Steven Spielberg, George Lucas, Ridley Scott, James Cameron

De regisseurs Steven Spielberg, George Lucas, Ridley Scott en James Cameron hebben alle vier hun sporen meer dan verdiend op het gebied van science fiction en het is dan ook een goed idee om hen aan het woord te laten over de begintijd van dit razend populaire genre. De keuze voor Mark Hamill als commentaarstem, die vooral bekend is vanwege zijn rol als Luke Skywalker in de ‘Star Wars’ films, is ook prima en geheel in stijl.

Jammer is dat ‘Watching the Skies’ ondanks de aanwezigheid van deze grootheden een saaie, doelloze documentaire is geworden. De regisseurs worden afzonderlijk geïnterviewd en praten vrijblijvend over wat volgens hen ten grondslag ligt aan de opkomst van het genre en de mateloze populariteit daarvan. Dat ze niet voor de zoveelste keer aan het woord komen over hun eigen films, maar gewoon wat herinneringen aan hun eigen jeugd ophalen geïllustreerd met allerlei relevante filmfragmenten, is hartstikke leuk. Ook hun kennis van zaken over de opbouw van de spanning in die films uit de oude doos of de manier waarop de monsters of buitenaardse wezens in beeld zijn gebracht, is interessant, maar het blijft hangen op het niveau van een willekeurig kroeggesprek dat wel aardig is en op de beste momenten onderhoudend, maar beslist niet meer dan dat.

De opbrengst aan interessante uitspraken of opmerkelijke inzichten was misschien vele malen groter geweest als ze inderdaad met hun vieren in de kroeg hadden gezeten en zich een geanimeerd gesprek tussen deze vier vaklui had kunnen ontwikkelen. Vooral storend is dat nauwelijks aan de orde komt wat nou precies uit die oude films een inspiratiebron is geweest voor het eigen werk van deze regisseurs, die ieder afzonderlijk een miljoenenpubliek naar de bioscoop weten te krijgen, en vooral ook waarom. Dit is een heel eenvoudige vraag die deze documentaire het broodnodige bestaansrecht had kunnen bezorgen. Het obligate geanalyseer van hun eigen werk had daarbij gewoon buiten beschouwing kunnen blijven, zodat de hoofdrol nog steeds weggelegd zou zijn voor die oude films waar ze alle vier zulke indringende jeugdherinneringen aan hebben. Doodzonde van zo’n unieke kans.

Diana Tjin-A Cheong