Who Killed Brown Owl? (2004)

Regie: Christine Molloy, Joe Lawlor | 10 minuten | korte film

‘Who Killed Brown Owl?’ is het eerste deel in de reeks ‘Civic Life’, een zevental korte speelfilms van de Ieren Joe Lawlor en Christine Molloy. Dit duo, ook bekend als Desperate Optimists, komt oorspronkelijk uit de theaterwereld en stapte pas later over op film. In de uitwerking van hun ideeën verraden deze Optimists een even eigenzinnige als stijlvaste aanpak. De films bestaan meestal uit één ononderbroken take, worden bevolkt door niet professionele acteurs en handelen vaak over hetzelfde thema: gemeenschappen.

Het sfeervolle ‘Who Killed Brown Owl?’ is een prima introductie op het werk van Molloy en Lawlor. De film – zonder dialoog maar met een ononderbroken muzikale ondersteuning – is een tien minuten lange rondgang door een zonovergoten park. In dat park lijkt iets mis, en het lijk dat midden op een pad ligt is nog niet eens het ergste.

Dat er is iets mis is, vermoedt de kijker al voordat het lijk verschijnt. De muziek – het regenachtige ‘Fantasia on a Theme by Thomas Tallis’ van Vaughn Williams – lijkt steeds iets noodlottigs aan te kondigen en vormt een zwaarmoedig contrast met de zomerse beelden. Maar ook met die beelden is iets aan de hand. Niet alleen dat ze in slow motion worden gepresenteerd, wat bijdraagt aan de surrealistische sfeer, maar het wordt steeds duidelijker dat we niet naar een gewoon schouwspel kijken. In plaats van een park waar bezoekers integreren en communiceren, zien we hier losse clubjes zonder enige interactie en dynamiek. Tableaux vivants waar heel af en toe, in een doordachte choreografie, een enkeling uit ontsnapt.

Daarmee komt meteen het thema van ‘Civic Life’ om de hoek. In ‘Who Killed Brown Owl?’ zien we een gemeenschap waaruit iedere gemeenschapszin is verdwenen. Een kind dat voor korte tijd gefascineerd naar het lijk kijkt, keert al snel weer terug naar een poppenkastvoorstelling. De man die bij een fietsertje zit dat tegen een andere fietser is aangeknald, kijkt vergeefs om zich heen voor hulp.

Zoals in de meeste films uit ‘Civic Life’, is het een schokkende gebeurtenis (zwangerschap, ziekte, dood) die de noodzaak van gemeenschapszin aantoont. Maar wat is dan het schokkendst: het lijk met de bijl in de rug, de baby die lijkt te zijn achtergelaten op het gras of de desinteresse van de parkbezoekers? Al bij al is ‘Who Killed Brown Owl?’ een filmische traktatie, die ook nog iets zinnigs heeft te zeggen over de moderne mens en zijn omgeving. Hij bewijst bovendien dat een film geen anderhalf uur hoeft te duren om een pareltje te zijn.

Henny Wouters

Waardering: 4.5

Speciale vertoning: IFFR 2005