Wind with the Gone-El viento se llevó lo qué (1998)

Regie: Alejandro Agresti | 91 minuten | drama, komedie | Acteurs: Vera Fogwill, Angela Molina, Fabian Vena, Jean Rochefort, Ulises Dumont, Carlos Roffé, Sergio Poves Campos, Sebastian Polonski, Pascual Condito, Lorena De Filipo, Pablo Fendrik, Mario Marquez

Het gezicht van Soledad zegt genoeg over het karakter van ‘El viento se llevó lo qué’: (vr)olijk, speels, en soms met grote ogen van verbazing. ‘El viento’ is namelijk een nogal aparte film. Tegen een realistische achtergrond van een duister tijdperk wordt een vrolijke surrealistische allegorie verteld. De titel, ‘Wind with the Gone’, zegt overigens ook veel. Want lijkt die titel niet op een andere beroemde filmtitel? Zoals de titel letterlijk in de war is, zo zijn de meeste personages in deze film dat ook. Sterker nog, Soledad (hoe toepasselijk, die naam) is de enige die alles nog op een rijtje lijkt te hebben.

Hoewel zij zich in eerste instantie verbaasd afvraagt waar ze is terechtgekomen, blijkt de samenleving in Río Pico precies datgene te zijn waarnaar ze zoekt: een ongecompliceerde en liefdevolle wereld waarin ze op waarde wordt geschat. Al snel is ze er aan gewend geraakt dat met haar geliefde Pedro geen normaal gesprek te voeren valt; dat dorpswetenschapper Antonio (Ulises Dumont) de meest fantastische theorieën bedenkt (de relativiteitstheorie, de psychoanalyse, desociale revolutie), er enthousiast mee naar de grote stad gaat om daar te ontdekken dat hij niet de eerste was; dat gastvrouwe Maria hartstochtelijk eenzaam is; dat alle dorpelingen fan zijn van de vergane en verknipte glorie van acteur Edgar Wexley Het zijn maar enkele voorbeelden van de gekte die het dorp domweg gelukkig houdt.

Op subtiele wijze wordt echter duidelijk dat er veranderingen op komst zijn. In Argentinië vindt een staatsgreep plaats, en hoewel het dorp er eigenlijk niks van merkt dankzij de afgelegen ligging en de onschuld van haar bewoners, sijpelt deze invloed toch binnen. Antonio heeft zijn zoveelste geniale idee, maar deze keer gaat hij op een wel heel slecht getimed moment naar Buenos Aires om zijn idee te ‘verkopen’. Hij heeft namelijk bedacht dat iedereen gelijk is en dat alles gedeeld moet worden, net als de rechtse militairen de dienst zijn gaan uitmaken. Gevolg is dat Antonio niet meer terugkomt naar het dorp, en de bewoners beschouwen hem als een verrader (van wie of wat is overigens niet duidelijk). Als hij uiteindelijk wel terugkomt, wordt hij uitgehoond. In een plotseling indrukwekkende scène doet hij verslag van de ondervragingsmethoden van de machthebbers. Wie is er gekker: de man die geen idee heeft wat hem overkomt, of de mensen die zijn idee en gedachten als een serieuze bedreiging beschouwen?

Toch gaat het leven door, en het dorp leeft zelfs op als de alom bewierookte ster uit Frankrijk naar het dorp komt. Edgar Wexley is afgekomen op de bron van zijn stapels fanmail. Hij wil de bewoners van Río Pico, zijn fans, nu eens in levende wijze zien. Ziehier de ultieme omgekeerde wereld! De filmster gaat op jacht naar zijn fans. De ongelukkige Edgar vindt er meer dan hij zocht: erkenning, maar ook geestverwanten en de liefde.

Edgars pogingen om zelf een film te maken leveren misschien wel de mooiste scènes op. Hij gaat met Antonio en Pedro de weidse vlakten van Patagonië op en vindt er een oud keuterboertje dat zijn levensverhaal vertelt. Plotseling wordt de film een documentaire met een opaatje in de hoofdrol die daar ongetwijfeld echt zijn hele leven heeft geleefd. We zien hoe hij droomt van een nieuw huisje en horen het tragische verhaal van de dood van zijn geliefden.

Daarna lijken het verhaal en de film niet meer echt ergens naar toe te gaan. Maria en Edgar vinden elkaar, maar het gezamenlijke dorpsleven met de bioscoop als middelpunt lijkt te verdwijnen. Helemaal als er een grote tv-mast naast het dorp komt. Iedereen heeft nu thuis zijn eigen tv, en de bioscoop blijft leeg. Het accent is verschoven van de vrolijke gekte van het dorp naar de stille en rustige levens achter de voordeur. Río Pico is opgeslokt door de beschaafde en ‘normale’ wereld. Reden voor Soledad en Pedro om te vertrekken. Het is een triest, melancholisch en ook ietwat teleurstellend einde van een allegorie waar verder de levensvreugde vanaf spat.

Daniël Brandsema

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 15 april 1999