Workers (2013)

Regie: Jose Luis Valle | 120 minuten | drama | Acteurs: Jesus Padilla, Susana Salazar, Barbara Perrin Rivemar, Sergio Limon, Vera Talaia, Adolfo Madera, Giancarlo Ruiz

In het Mexicaanse ‘Workers’ wordt het parallelle verhaal verteld van twee oud-geliefden, die na een traumatische gebeurtenis hun leven ieder op een andere manier hebben ingevuld, maar tegelijkertijd verenigd zijn op grond van het arbeidersmilieu waar ze beiden deel van uit maken. Aan de oppervlakte lijken ze één van velen, maar daaronder schuilt een hoop persoonlijke tragiek. De vraag rijst of deze mensen de controle over hun eigen leven kunnen voeren of dat ze gedoemd zijn tot een bestaan in de schaduw.

De tamelijk wereldvreemde Rafael (een stijve, maar innemende Jesus Padilla) staat aan de vooravond van zijn pensioen, na dertig jaar trouwe dienst als schoonmaker bij een multinational. Speciaal daarvoor koopt hij een duur paar nieuwe schoenen, laat hij zich een nieuw kapsel aanmeten en per slot van rekening neemt hij een nieuwe tatoeage om het heugelijke feit van extra vreugde te voorzien. Maar wanneer hij de volgende dag op zijn werk komt, blijkt er wat mis met de papieren en kan hij fluiten naar zijn oudedagvoorziening. Hij wordt gewoonweg weer aan het werk gezet.

Rafaels vorige partner, de nijverige maar bescheiden Lidia (Susana Salazar), werkt als hulp bij de zieke moeder van een vermogend drugsbaron. De oude vrouw zit in het hart van alle werknemers en ze zien haar naderende dood dan ook met angst tegemoet. Wanneer het onvermijdelijke overlijden intreedt, komen Lidia en het overige personeel voor een grote verrassing te staan. Niet de steeds ouder wordende werkster en haar collegae, maar de hazewindhond van de oude dame gaat er met de erfenis vandoor.

‘Workers’ is slow cinema in zijn meest zuivere soort, het tempo ligt laag. De film neemt de tijd om het beeld te schetsen van een milieu waar niet uit te ontsnappen valt, hoe hard de personages er ook voor werken. Daarbij wordt bovendien heel langzaam hun verleden zichtbaar gemaakt, wat de betrokkenheid bij de twee hoog houdt. Ook cinematografisch gezien neemt ‘Workers’ de tijd. De film staat bol van de long takes, bestaande uit werkelijk strak en zeer fraai gekaderde shots die elke keer weer verfrissend en oorspronkelijk aanvoelen. Het camerawerk is redelijk statisch, maar doordat er binnen het beeld veel beweging is, behoudt de film zijn dynamiek. In de scène waarin Rafael een hoerenhuis bezoekt om zijn tattoo te laten zetten, blijft de camera buiten immobiel op hem wachten. Het resulteert in een levendig stadsbeeld van Tijuana bij zonsondergang, de stad van handeling. Mensen lopen in en uit het scherm, hetgeen een welgemaakt diëgetisch spel oplevert, iets waarin ‘Workers’ vaker op een subtiele manier gebruik van maakt. Door de lage snelheid voelt de film verwant aan het Italiaanse neorealisme. De armoede, het onrecht en de eenzaamheid van de personages worden allen goed voelbaar. Dat is knap gedaan. De fijnzinnige belichting, het ver reikende geluid en het spel met de tijd maken het totaalbeeld compleet.

Pas tegen het eind van ‘Workers’ komt de opstand tegen de gevestigde orde die de twee hoofdpersonages, en daarmee ook de toeschouwer, de nodige lucht moet verschaffen. Het duurt wellicht wat lang voordat ze op dat punt aankomen maar met deze debuutfilm mag regisseur Jose Luis Valle oprecht trots zijn. ‘Workers’ is een zich traag voortrekkende tragiek, die juist daardoor betoverd kan zijn.

Wouter Los

Waardering: 4

Bioscooprelease: 24 oktober 2013
DVD-release: 23 januari 2014