Zomer (2014)

Regie: Colette Bothof | 85 minuten | drama | Acteurs: Sigrid ten Napel, Jade Olieberg, Lisa Smit, Ella-June Henrard, Martijn Lakemeier, Rik Verheye, Willemijn van der Ree, Steef Cuijpers, Pepijn van Putten, Eva van der Gucht, Guido Pollemans

Een Nederlandse ‘Fucking Åmål’? Wij zouden er bij voorbaat voor tekenen. De tijd is rijp – getuige ook ‘Nena’ – voor Nederlands coming of age-drama dat de treurige realiteit van krimpgebieden treft zonder te banaliseren of te romantiseren.

Niet dat dit de voorwaarden zijn voor geslaagde exemplaren: een beetje dreiging en ongemak – dikwijls afwezig in Nederlands drama, is vaak al genoeg. Dat 15 miljoen mensen-gevoel kennen we nu wel op dit hele kleine stukje aarde; het mag een beetje schuren. Een film is tenslotte geen sudderlap. ‘Wilde mossels’ en ‘Karakter’ vinden wij voorbeelden van geslaagde Nederlandse ‘coming of age’, verder zwijgen wij als het graf.

In ‘Zomer’ van Colette Bothof (‘Zwarte zwanen’) is gekozen voor een traditionele openingssequentie met trage beelden en voice-over, maar het is toch stijlvol anders: verstilde cinematografie ondersteund door de strelend vervreemdende muziek van Jacco Gardner; mooie karakteracteurs ook als Eva van der Gucht en Steef Cuijpers. Wij zien een Brabantse dorpswereld tussen Biesbosch en de Amercentrale, gedomineerd door lompe mannen, lijdzame vrouwen, de friettent en de genade van Maria. Een meisje dat van haar paard valt is voor de boerenknecht – niet alleen een gezegde maar ook letterlijk op te vatten in ‘Zomer’; een beeld als dat van een tienermoeder, die lurkend aan een breezer haar baby de fles geeft op het kroegtoilet, blijft hangen.

De sfeertekening in ‘Zomer’ is evocatief van hoog niveau en dat schept verwachtingen over de uitbouw van het thema: het ontluiken van het 16-jarige dorpsmeisje Anne. Jammer genoeg stijgt het vliegtuig niet op; het is net of de plotontwikkeling van ‘Zomer’ door de lome plattelandshitte wordt verlamd. Door een waas van heiige lucht lijken we te kijken naar Anne (de talentvolle maar nog te weinig fysiek acterende Sigrid ten Napel); zelfs als dit bleue meisje uitbreekt en de lesbische liefde ontdekt ten overstaan van haar conservatieve leeftijdsgenoten, blijft het vlak. Zo vlak als de polder, hoewel de lucht zindert.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 3

Bioscooprelease: 4 juni 2015