06 (1994)

Regie: Theo van Gogh | 87 minuten | romantiek, drama | Acteurs: Ariane Schluter, Ad van Kempen

Kent u ze nog? Voor het internet- en mobiele tijdperk werden 06-nummers gebruikt voor het makkelijke erotisch genot. Aan de andere kant van de telefoonlijn werd de suggestie gewekt een wulpse dame of, uitzonderlijker, een hitsige man te zitten. Precies die suggestie van alleen het horen en niet het zien maakte het bellen tot spannend tijdverdrijf, al was de kans aanwezig dat de gesprekspartner geenszins leek op wie hij of zij pretendeerde te zijn. Naast die seksuele spanning ging het ook om de kwaliteit van de conversatie. Mensen belden om hun ei kwijt te kunnen, er werden kleine vriendschappen gesmeed en uiteindelijk konden er vertrouwensbanden ontstaan. Allemaal op basis van suggestieve maar wellicht kwaliteitsvolle wederhoor. Hoewel suggestiviteit een voetnoot is in het filmische vocabulaire van filmmaker Theo van Gogh, is dialoog dat niet. Het gegeven van het erotische 06-nummer lijkt daardoor in goede handen bij de cineast.

Natuurlijk komt het idee van telefoonseks over als iets vanuit de oertijd, maar dat hoeft niet erg hinderlijk te zijn zolang er eveneens een inhoudelijk en prettig gesprek ontstaat. Dat lukt in ’06’ ten dele. De film bevat een absurde humor die aanstekelijk werkt. De twee hoofdpersonages stellen zich in de opening bijvoorbeeld als volgt voor. De vrouwelijke callgirl begint: “Ik ben Sarah, 30 jaar. Academisch gevormd in alle opzichten en hou van margarita’s, bobsleeën en de geur van benzine.” De mannelijke beller reageert: “Ik ben Thomas, 32 jaar. Welgeschapen in alle opzichten. Ik hou van Blue Curaçao, Matisse en de geur van vers zweet.” Deze twee citaten hebben meteen al veel in zich. De eerder genoemde humor, geringe informatie over de twee hoofdspelers en belangrijk, conflict. ’06’ volgt hun verdere telefoongesprekken.

Aanvankelijk houden de twee eenzame bellers zich anders voor dan dat ze werkelijk zijn en blijft hun relatie steken in stuntelige platvloersheid. Maar wanneer ze elkander over de telefoon beter leren kennen, laten ze die leugenachtige blokkades vallen en ontstaat er een grote mate van openheid. Geleidelijk beginnen ze genegenheid voor elkaar te voelen, praten ze meer over dagelijkse beslommeringen en tonen ze elkaar over de telefoon hun emoties. Helemaal oprecht naar elkaar worden ze desalniettemin ook niet, waardoor er naast de seksuele spanning ook een meer narratieve en psychologische suspense overeind blijft. Die spanning wordt verhoogd door de donkere decors en langzame camerabewegingen. Echter, doordat de toeschouwer wel ziet hoe de personages eruit zien, hoe ze leven en welke geheimen ze houden, valt veel van die suggestieve spanning ongelukkigerwijs weer in het water. Tegen het eind weet Van Gogh zich weer op te richten, maar in de rest van de film lijkt het hem toch weer om hetzelfde te doen te zijn: de provocatie.

Daarin schuilt meteen het grootste probleem van ’06’. In de jaren 90 zouden hun seksueel getinte dialogen nog tot opschudding hebben kunnen leiden, maar anno 2014 komt de film niet zo aanstootgevend meer over. De zoveelste foute telefonische seksscène leidt af van de verder prima dialogen en de ontwikkeling van de personages. Uiteindelijk valt ’06’ daarmee inhoudelijk tussen wal en schip.

Wouter Los

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 1 september 1994