1000 x sterker – Tusen gånger starkare (2010)

Regie: Peter Schildt | 85 minuten | drama | Acteurs: Katharina Cohen, Hjalmar Ekström, Sten Elfström, Jacob Ericksson, Klefelt Fanny, Nathalie Fredholm, Charlie Gustafsson, Gerd Hegnell, Happy Jankell, Fredrik Johansson, Jonas Kruse, Joakim Lang, Sara Linderholm, Allis Lindqvist, Gustaf Mardelius, Tina Pourdavoy, Göran Ragnerstam, Pierina Rizzo, Julia Sporre, Judit Weegar

In Scandinavië weten ze doorgaans wel hoe ze een goede jeugdfilm moeten maken. Veel succesproducties uit met name Zweden en Denemarken doen het in andere landen, waaronder Nederland, België en Duitsland, ook goed. De tienerfilm ‘1000 x sterker’ (oorspronkelijke titel ‘Tusen gånger starkare’) uit 2010 werd bijvoorbeeld verkocht aan Z@pp, het kinderblok van de publieke omroep. Een populair boek van Christina Herrström ligt eraan ten grondslag. Jongeren over de hele wereld hebben universele problemen, dus de beslommeringen van tieners op een Zweedse middelbare school spreken ook bij hun Nederlandse leeftijdsgenootjes tot de verbeelding. Net als in elke andere schoolklas zijn er de populaire meisjes en de muurbloempjes, de stoere jongens en de nerds. Er geldt een zekere hiërarchie binnen de klas en iedereen lijkt dat wel best te vinden.

Totdat een nieuw meisje, Saga (Julia Sporre), de klas komt verrijken. Ze is mooi, zelfverzekerd en heeft al heel wat van de wereld gezien. Iedereen is direct door haar geïntrigeerd en wil met haar bevriend zijn. Saga kijkt met een frisse blik de klas in en ziet dat een en ander behoorlijk scheef is gegroeid. De meisjes laten zich ondersneeuwen door de jongens en de populaire meisjes zien niet in dat ze beter met de muurbloempjes één blok kunnen vormen, omdat ze samen sterker staan. De leraren helpen dit ingesleten rollenpatroon al dan niet bewust in stand te houden. Als meester Olle (Jacob Ericksson) aan Saga de taak geeft ervoor te zorgen dat de meisjes wat zelfbewuster worden en zich wat meer van zich af durven bijten, verandert er al snel veel in de klas. Maar of de leraren er nou zou blij mee zijn…?

Het verhaal wordt verteld door Signe (Judit Weegar), een teruggetrokken en onopvallend meisje van vijftien. Ze haalt goede cijfers omdat ze door alles en iedereen over zich heen laat lopen. Signe is een klassiek voorbeeld van een dromer. Ze zou dolgraag zo uitgesproken en zelfzeker willen zijn als Saga, maar ze heeft er het lef niet voor. Hoewel ze niets liever wil dan beste vriendinnen zijn met Saga, blijft ze te veel op de achtergrond, zodat anderen, zoals de brutale jongensgek Mimi (Happy Jankell) haar voor zijn. Toch verandert er langzaam maar zeker wel wat in Signe. Het duurt alleen wel erg lang. Hoewel Weegar prima speelt, komt haar personage toch te flegmatisch over. Je zou haar willen duwen, naar haar willen schreeuwen dat ze niet zo met zich moet laten sollen. Wat dat betreft is Saga een veel bruisender personage, dat meer aanspreekt. Zij kent geen vooroordelen, laat zich niet in een hokje stoppen en staat met beide benen op de grond. Ze lijkt ouder en volwassener dan de andere kinderen. Van haar kunnen ze nog veel leren over de wereld. Niet alleen de kinderen trouwens. Zij zijn nog jong en flexibel, zij kunnen nog veranderen. De volwassenen in de film komen heel wat minder rooskleurig uit de verf.

Het acteerwerk van de overwegend jonge cast is naturel en geloofwaardig. Dat het verhaal de vaak betreden paden bewandelt, mag geen belemmering vormen en is voor de jonge doelgroep misschien juist wel een pre, omdat het de herkenbaarheid verhoogt. Wat deze Zweedse film onderscheidt van tienerfilms uit Hollywood, is het einde. Hoewel er toch nog een positieve draai wordt gegeven aan de gebeurtenissen, eindigt de film niet helemaal zoals je vooraf zou verwachten. ‘1000 x sterker’ is een frisse, nuchtere jeugdfilm zoals we ze graag zien. Geen poespas en nergens echt bijzonder, maar oerdegelijk en amusant.

Patricia Smagge