20th Century Women (2016)

Regie: Mike Mills | 113 minuten | komedie, drama | Acteurs: Annette Bening, Elle Fanning, Greta Gerwig, Billy Crudup, Lucas Jade Zumann, Alison Elliott, Thea Gill, Vitaly Andrew LeBeau, Waleed Zuaiter, Curran Walters, Darrel Britt-Gibson, Alia Shawkat, Nathalie Love, Cameron Gellman, Finnegan Seeker Bell, Zoë Nanos, Lauren Foley, Finn Roberts, Laura Wiggins

Heb je een man nodig om man te worden? De 15-jarige Jamie (Lucas Jade Zumann) groeit op zonder vader. Hij weet niet beter dan hoe het is om opgevoed te worden door zijn
55-jarige alleenstaande moeder Dorothea (Annette Bening). Samen wonen zij in Santa Barbara en delen hun riante woning met twee huurders, de kunstzinnige Abbie (Greta Gerwig) en klusjesman William (Billy Crudup). Ook het eigenzinnige buurtmeisje Julie (Elle Fanning), van wie Jamie’s hormonen zo nu en dan van op hol slaan, komt dag en nacht buurten.

Moeder en zoon lijken elkaar niet altijd even goed te begrijpen, wat de nodige weerstand bij zoonlief en verwarring bij moeder oplevert. Een puberale, onbezonnen actie van Jamie zorgt ervoor dat Dorothea de hulp van Abbie en Julie inschakelt, in de hoop dat de twee meiden wel tot Jamie door kunnen dringen en hem op de goede weg naar volwassenheid helpen. Jamie vindt dit grote onzin en gebruikt “she’s from the (Great) Depression” meerdere malen als excuus om het ‘ouderwetse’ gedrag van zijn moeder enigszins goed te praten. Toch lijkt het delen van ieders levenservaringen en visies op het leven ervoor te zorgen dat de generatiekloof tussenbeide geleidelijk wordt gedicht.

‘20th Century Women’ ademt DNA. Grafisch ontwerper en regisseur Mike Mills gebruikte namelijk zijn eigen moeder als inspiratiebron, waar het personage van Dorothea Fields in de film grotendeels op gebaseerd is. Het is niet de eerste keer dat Mills zijn familie benut als filmisch instrument voor zijn regie. In ‘Beginners’ (2010) stond het levensverhaal van zijn vader centraal, die op vrij late leeftijd uit de kast is gekomen. Mede dankzij zijn kenmerkende en herkenbare filmstijl – snel afwisselende foto’s en beelden uit de oude doos in combinatie met het gebruik van voice-overs – komen persoonlijke herinneringen opnieuw tot leven en weet Mills zowel het verleden als de toekomst van de hoofdpersonages op unieke wijze te introduceren. Aan de periode waarin het verhaal zich afspeelt, eind jaren 70, is eveneens zorgvuldig aandacht besteed. De kleding, de sieraden, het meubilair en de punkmuziek (Talking Heads, Black Flag, The Raincoats, The Germs) dragen stuk voor stuk bij aan de geloofwaardigheid met als gewenst effect dat het bij velen een nostalgisch gevoel zal oproepen.

De vrouwelijke personages bezitten allen een krachtig karakter. De uiteenlopende persoonlijkheden zorgen ervoor dat eenieder een eigen invulling geeft aan wat volgens hen de beste manier is om Jamie te helpen. Abbie voorziet Jamie van feministische literatuur en Julie vertelt ongefilterd aan hem hoe zij over mannen denkt. Middels pogingen de interesses van de jongere generatie te ontraadselen, is Dorothea ondertussen op zoek naar een juiste balans tussen haar opvoedingsidealen en het loslaten ervan. Een goede mix tussen rake quotes en intieme of veelal komische situaties maken dat Jamie het vrouw-zijn steeds beter gaat begrijpen.

Het geheel is realistisch vertolkt door het volledige acteursgezelschap maar Annette Bening, onder andere bekend van ‘American Beauty’ (1999), spant de kroon met haar rol als Dorothea. Ze is bijzonder getalenteerd in het tonen van micro-expressies, haar knijpende oogjes en monduitdrukkingen zijn veelzeggend. Of het nu een bepaalde blik, handeling of emotie betreft, Bening weet alles vol vertrouwen maar bovenal puur over te brengen.

‘20th Century Women’ bevat niet veel spanning maar is in een taboedoorbrekend en authentiek seventies-jasje gestoken. Het vormt een ode aan de (opvoedende) vrouw. Mills slaat de feministische spijker op de kop en laat zien dat mannen over het algemeen niet hun mannelijkheid hoeven te verliezen maar iets meer vrouwelijk inzicht geen kwaad kan.

Maartje Hopmans

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 20 april 2017
VOD-release: 23 augustus 2017
DVD-release: 23 augustus 2017