83 Hours ‘Til Dawn (1990)

Regie: Donald Wrye | 90 minuten | misdaad, thriller | Acteurs: Peter Strauss, Robert Urich, Paul Winfield, Elizabeth Gracen, Kevin Kilner, Shannon Wilcox, R. Lee Ermey, Samantha Mathis, Cameron Bancroft, Tom Allard, Victor Brandt, Christopher Cass, Ancel Cook, Danny Dayton, Joseph Della Sorte, Bill Dunham, Randy Hamilton, Lance Hubp, Terry Israel, Erik Kilpatrick, Adrienne Meltzer, Charles D. Miller, Richardson Morse, Zachary Norman, Lawrence C. Polson, John Rensenhouse

Deze film is gebaseerd op de ontvoering van Barbara Jane Mackle die in 1968 plaatsvond en waarbij haar familie een ultimatum werd gesteld om binnen 83 uur een half miljoen dollar aan losgeld te betalen. De film opent direct met de mededeling ‘based on a true story’, gevolgd door de beelden van kidnapper Stracton die zijn toekomstig slachtoffer bespioneert. Het een en ander lijkt hiermee garant te staan voor de nodige op te roepen spanning, maar wat al snel opvalt is de tegenvallende uitwerking van het vervolg als duidelijk wordt dat het verhaal als een flashback wordt verteld, en wel door de kidnapper zelf als onderdeel van een pychiatrisch onderzoek. Er lijkt voor deze aanpak gekozen te zijn om de gebeurtenissen rond de ontvoering gedurende de gehele film met dit onderzoek te kunnen verweven, maar helaas wordt hiermee al direct voor een deel de afloop van het verhaal en de spanning weggegeven en wel doordat direct duidelijk is dat de kidnapper in elk geval uiteindelijk zal worden gepakt.

Het psychiatrisch onderzoek waarin Stracton op grond van zijn geestesgesteldheid probeert ontoerekeningsvatbaar verklaard te worden levert daarnaast niet de spanning op wat de makers van deze film er blijkbaar mee beoogd hebben. ‘Based on a true story’, dat wel, maar bij dit soort films is het niet altijd duidelijk welke vrijheden de makers zich veroorloofd hebben bij de uitwerking en vormgeving van de diverse historische gebeurtenissen. En of Stracton’s woorden nu al dan niet geheel overeenkomen met de woorden van de werkelijke kidnapper, dan nog duidt de steeds verdergaande overtrokkenheid ervan (‘…mental disease… dangerous person… schizoid paranoid personality… a dragon inside me… I don’t think scientists have genetically classified me…’) en de manier waarop ze in het gesprek tussen de psychiater Dantley en Stracton naar voren komen voortdurend op uiterst veelzeggende wijze naar de uitkomst van het psychiatrisch onderzoek waarvan de uitkomst in een later stadium inderdaad geen enkele verrassing meer kan opleveren.

Nogal voorspelbaar dus op diverse onderdelen. Dat is echter niet het geval met de gebeurtenissen rond de ontvoering zelf en de onvoorziene perikelen die zich afspelen met de aflevering van het losgeld en het zijn dan ook vooral deze gebeurtenissen die in deze film het meest de moeite waard zijn. Wat daarbij wel opvalt is dat juist het grootste slachtoffer van de omstandigheden, de ontvoerde Julie, het minst in beeld komt. De personages die het meest in beeld komen zijn degenen die worden vertolkt door de bekendere acteurs in deze film. Deze weten weliswaar, en met name Peter Strauss als de ontvoerder Stracton, in meer of mindere mate te overtuigen, maar het nodige medeleven en betrokkenheid bij het hele gebeuren komt niet in een die mate tot stand als het geval had kunnen zijn. Hoewel Julie’s ontvoering en de kwellingen waaraan ze wordt blootgesteld, gekoppeld aan de wetenschap dat dit ook werkelijk gebeurd is, gruwelijk genoeg zijn, komt haar personage te weinig in beeld en blijven de beelden van haar opsluiting beperkt tot relatief korte scènes, en juist dat deel van de film dat voor de meeste emotionele betrokkenheid had kunnen zorgen raakt daarmee ondergesneeuwd. Hierdoor komen de delen van de film die weliswaar de nodige spanning opleveren al met al toch vooral over als onderdelen van een ‘good versus bad’ verhaal, waar in zijn geheel uiteindelijk toch niet al teveel medeleven bij mogelijk is.

De nodige gemiste kansen dus in deze film. De structuur van het verhaal in de vorm van een flashback, de diverse door elkaar lopende verhaallijnen die echter maar al te zeer voorspelbaar zijn, de onvoldoende tot stand komende emotionele betrokkenheid, met als pluspunt de spanning rond de ontvoering en vooral de perikelen daarna. Al met al op diverse onderdelen redelijk onderhoudend, waarbij echter minstens zoveel opvalt dat het in zijn totaliteit toch zoveel beter had gekund.

Frans Buitendijk