8MM (1999)
Regie: Joel Schumacher | 123 minuten | misdaad, thriller | Acteurs: Nicolas Cage, Joaquin Phoenix, James Gandolfini, Peter Stormare, Anthony Heald, Chris Bauer, Catherine Keener, Myra Carter, Amy Morton, Jenny Powell, Anne Gee Byrd, Jack Betts, Luis Oropeza, Rachel Singer, Don Creech
Het verhaal van ‘8MM’ is geschreven door Andrew Kevin Walker. Deze schrijver was ook verantwoordelijk voor het scenario achter ‘Se7en’ (David Fincher). De hand van Walker is zeer nadrukkelijk aanwezig. Ook in ‘8MM’ hangt dezelfde, mistroostige sfeer. Net als in Finchers film, doet ook regisseur Schumachers film denken aan het werk van schrijver/regisseur Paul Schrader.
Schrader scoorde met name in de jaren 70 met scenario’s voor sombere films als ‘Taxi Driver’ en ‘Raging Bull’. In tegenstelling tot het merendeel van de Hollywoodproducties, kenden deze films geen echte helden, vrolijke scènes en bevrijdende humor. Schraders verhalen speelden zich af in de onderkant van de samenleving. Troosteloze wijken en gedesillusioneerde personages bevolkten zijn films. Met het script van schrijver Andrew Kevin Walker lijken deze sfeertekeningen weer in de belangstelling te komen. ‘Se7en’ en ‘8MM’ zijn moderne films die zo in het rijtje van Schraders klassieke films thuis zouden kunnen horen.
Joel Schumacher heeft een uitstekende prestatie geleverd. In niets lijkt ‘8MM’ op zijn eerdere werk. De Duitse regisseur kan duidelijk veel beter overweg met kleinere producties dan met grote bigbudgetfilms. Waren zijn eerdere twee Batman-films een ware aanfluiting, met deze film revancheert hij zich.
De cast van ‘8MM’ zet prachtige rollen neer. Nicholas Cage zet een geloofwaardige transformatie neer. Van de liefhebbende vader aan het begin van de film, tot aan het eind een wraaklustig wrak, het komt zeer geloofwaardig over. Een minder begaafd acteur had deze toch wel ongeloofwaardige verandering niet zo realistisch kunnen vertolken. Cage krijgt prima tegenspel van jong talent Joaquin Phoenix. De jonge acteur speelt een mislukt rockartiest, die Welles helpt bij zijn zoektocht naar de origine van de snuffilm. Zijn losse spel komt in eerste instantie nogal misplaatst over bij de rest van de cast, maar past wonderbaarlijk goed bij de overall feel van de film. Zijn spel geeft wat (noodzakelijke) luchtigheid aan de productie. Misschien wel de best neergezette rol is die van James Gandolfini. Ondanks het feit dat zijn rol in feite niet meer is dan een soort karikatuur van een in- en in-slecht personage, weet hij er een charismatische ‘bad guy’ van te maken. Een niet geringe prestatie. Het is een genot om naar hem te kijken. Hetzelfde kan gezegd worden over Peter Stormare die de pornofilmer Dino Velvet speelt. Het maniakale spel van Stormare sluit perfect aan bij zijn rol. Al met al een topcast.
‘8MM’ is een donkere film geworden. Zowel inhoudelijk als visueel. De thematiek van het verhaal drukt een loodzwaar stempel op de film. Namelijk het waarom. Wat drijft mensen tot hun daden? Is de wereld immoreel geworden? Geeft niemand meer om een ander? Deze naargeestige sfeer wordt in de gehele film consistent doorgezet. Dat maakt ‘8MM’ tot een zware en moeilijke film. Het grijpt je bij de keel en laat je niet meer los. Het is geen makkelijke film, maar een film zoals die al lange tijd niet meer gemaakt worden.
‘8MM’ is een film die tot nadenken stemt, iets dat helaas niet meer al te vaak voorkomt.
Frank v.d. Ven
Waardering: 4
Bioscooprelease: 25 maart 1999