A Beautiful Mind (2001)

Regie: Ron Howard | 135 minuten | drama, biografie | Acteurs: Russell Crowe, Ed Harris, Jennifer Connelly, Christopher Plummer, Paul Bettany, Adam Goldberg, Josh Lucas, Anthony Rapp, Jason Gray-Stanford, Judd Hirsch, Austin Pendleton, Vivien Cardone, Jill M. Simon, Victor Steinbach, Tanya Clarke

Je zult maar een geniale wiskundige zijn, die zelfs voor de meest eenvoudige beslissingen in het leven – welke kleding trek ik vandaag aan, wat eten we vanavond – de meest ingewikkelde formules nodig heeft. John Forbes Nash Jr. is zo’n man. De Nobelprijswinnaar gaf toestemming om zijn levensverhaal te laten verfilmen, waarna hoofdrolspeler Russell Crowe kennis mocht maken met Nash. Naar verluidt duurde het een kwartier eer de wiskundige eruit was of hij koffie of thee wilde drinken tijdens zijn rendez-vous met Crowe. In de film wordt op dit incident ingespeeld in een scène waarin Nash maar niet kan beslissen of hij een kop thee moet drinken. Het tekent Nash’ obsessie met getallen, formules en wiskundige berekeningen. ‘A Beautiful Mind’ (2001) was de grote winnaar bij de Oscaruitreiking van dat jaar, waar het onder meer de prijzen voor beste film, beste regie en beste script won. Crowe greep net naast het gouden beeldje (die ging naar Denzel Washington voor ‘Training Day’), maar had hem zeker verdiend.

‘A Beautiful Mind’ schetst niet alleen Nash’ genialiteit maar tevens zijn schizofrenie. We leren hem kennen tijdens zijn studentenjaren op de gerenommeerde universiteit Princeton, waar hij een zonderlinge figuur is. Naar de lessen gaat hij niet. Niet alleen omdat hem dan dingen geleerd worden die hij toch al weet, maar ook omdat hij wel wat anders aan zijn hoofd heeft. Hij probeert namelijk een formule te vinden die de samenhang in het universum kan verklaren. Zijn dagen slijt hij met het oplossen van wiskundige berekeningen, met als resultaat een controversiële thesis waarmee hij de complete wetenschap wakker wil schudden. Maar terwijl hij zich steeds meer terugtrekt in zijn wereld van getallen en formules, groeit zijn paranoia. Hij krijgt waanbeelden en is ervan overtuigd dat de overheid hem heeft ingehuurd om codes op te sporen die verwijzen naar de locatie van een Russische atoombom op Amerikaanse bodem. Tot groot verdriet van zijn zwangere vrouw Alicia (Jennifer Connelly), die zich geen raad weet met haar steeds verder in waanideeën wegzakkende man.

‘A Beautiful Mind’ is Russell Crowe in topvorm. Hij zet de geniale John Nash namelijk overtuigend en levensecht neer; zowel tijdens het uitdokteren van wiskundige theorieën als later in de film wanneer hij zijn interne demonen probeert te overwinnen. De ster van de film is echter Jennifer Connelly. In haar bijrol als Alicia, de echtgenote van Nash, zet ze op sublieme wijze een vrouw neer die haar man zowel vreest als liefheeft. Terecht ontving zijn voor deze vertolking een Oscar voor de beste vrouwelijke bijrol. De uitstekende cast wordt gecompleteerd door de altijd solide Ed Harris, Paul Bettany en Christopher Plummer. Het scenario van Akiva Goldsman is echter wat deze film daadwerkelijk memorabel maakt. Natuurlijk is een en ander wat geromantiseerd naar Hollywoodmaatstaven, daar gaat het niet om. Goldsman past een slimme truc toe waarmee hij de kijker op het eerste gezicht op het verkeerde been lijkt te zetten. In werkelijkheid is het zo dat het publiek door deze manipulatie wordt meegenomen naar de denkwereld van Nash. De werkelijkheid wordt simpelweg vervormd, om te laten zien hoe Nash tegen de wereld aankijkt. Een briljante vondst, die terecht bekroond werd met een Oscar.

Sterk acteerwerk en een bijzonder script: in het geval van ‘A Beautiful Mind’ is het voldoende voor een topfilm. Russell Crowe moest voor deze rol heel diep gaan maar profileert zich opnieuw op een van de beste acteurs van zijn generatie. Jennifer Connelly en Ed Harris maken het plaatje compleet.

Patricia Smagge

Waardering: 4

Bioscooprelease: 21 februari 2002