À perdre la raison (2012)
Regie: Joachim Lafosse | 111 minuten | drama | Acteurs: Niels Arestrup, Tahar Rahim, Émilie Dequenne, Stéphane Bissot, Mounia Raoui, Redouane Behache, Baya Belal, Nathalie Boutefeu, Yannick Renier
Als het gaat om consistentie, mogen we de films van Joachim Lafosse tot lichtend voorbeeld rekenen. Visueel stijlvast, vertelt hij in noodlotstragedies als ‘Nue propriété’ en ‘Folie privée’ over ziekelijke afhankelijkheid en onorthodoxe familiebanden. ‘À perdre la raison’ past perfect hiertussen, met één verschil. Waar Lafosse’s voorgaande films net niet wisten te overtuigen, lukt dat bij dit schokkend drama wel.
‘À perdre la raison’ begint in een ziekenhuis, waar een verwarde vrouw vanuit haar bed praat over kinderen die ze zou hebben verloren. Vervolgens gaan we terug in de tijd, en zien we hoe deze vrouw verliefd raakt op een Marokkaanse jongen, met hem trouwt en aan de lopende band kinderen begint te werpen. Complicerende factor is de adoptiefvader van haar echtgenoot, een arts bij wie het jonge stel gaat wonen en aan wiens manipulatieve invloed niemand in het gezin kan ontsnappen.
Het verhaal richt zich vooral op de jonge moeder, fabelachtig gespeeld door Émilie Dequenne. We zien hoe een fragiele jonge vrouw langzaam maar zeker bezwijkt onder het gewicht van een baan, vier kinderen, een verwarrende familieconstructie en een benauwend gebrek aan vrijheid. Stress verandert langzaam in depressie, depressie in wanhoop.
De dialogen zijn meestal alledaags en weinigzeggend, Lafosse laat de beelden het verhaal vertellen. Het kader wordt vaak verkleind door muren, deurlijsten of andere obstakels. Het toch al benauwde gezinsleven lijkt hierdoor nog benauwder. Alleen tijdens het onbezorgde verblijf van de familie in Marokko zijn de beelden wijds, ook als bezoeker kun je dan even op adem komen. Vervolgens zien we een schoolvoorstelling van de kinderen, Murielle’s overspannen reactie, en zakt de moed je in de schoenen. Om nog te zwijgen van een latere scène, een autorit waarbij je van steen moet zijn om niet geraakt te worden.
Met ‘À perdre la raison’ probeert Joachim Lafosse het onbegrijpelijke inzichtelijk te maken, niet door te verklaren maar door te laten zien. Hij slaagt daar volledig in. Er zitten een paar kleine hobbels in het scenario, vragen die niet worden beantwoord, maar die wegen niet op tegen de kracht van dit drama. Een met langzame streken geverfde impressie, niet van een mens maar van een onstuitbaar tragisch proces.
Henny Wouters
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 13 september 2012