A Woman under the Influence (1974)

Regie: John Cassavetes | 146 minuten | drama | Acteurs: Gena Rowlands, Peter Falk, Fred Draper, Lady Rowlands, Katherine Cassavetes, Matthew Laborteaux, Matthew Cassel, Christina Grisanti, O.G. Dunn, Mario Gallo, Eddie Shaw, Angelo Grisanti, Charles Horvath, John Finnegan, Vincent Barbi, Cliff Carnell, Frank Richards, Hugh Hurd, Leon Wagner, Dominique Davalos, Alexandra Cassavetes, Pancho Meisenheimer, Sonny Aprile, Ellen Davalos, Joanne Moore Jordan, John Hawker, Sil Words, Elizabeth Deering, Jackie Peters, Elsie Ames, N.J. Cassavetes

John Cassavetes is een regisseur die zich voor zijn films het liefst omringt met een kleine groep mensen die hij goed kent. Dat waarborgt de kwaliteit van zijn films. In ‘A Woman under the Influence’ werkt dit weer uitermate goed. Gena Rowlands (Cassavetes’ vrouw) en Peter ‘Columbo’ Falk (vriend) zetten een zeer rauw familiedrama neer wat zo echt en schrijnend is dat het moeilijk is om niet onder de indruk te zijn.

We zien gelijk dat er iets mis is met Mabel. Obsessief over het welzijn van haar kinderen foetert ze haar moeder uit die de kinderen voor een nachtje overneemt. Ze praat voortdurend tegen zichzelf en betrekt de kinderen in haar vreemde hersenspinsels. Terwijl de gekte van Mabel almaar toeneemt, probeert Nick zo gewoon mogelijk te doen. Op het toppunt van haar inzinking is Mabel compleet onhandelbaar, en is opname onvermijdelijk.

Origineel was het script bedoeld als een toneelstuk, maar Rowlands haalde Cassavetes over om er een film van te maken, omdat een constante herhaling van haar rol als Mabel te uitputtend zou zijn. Om haar keuze te begrijpen dient de film gezien te worden. Goed een gek spelen is lastig, je vervalt snel in humor of in overacteren. Rowlands weet deze fijne balans zo verschrikkelijk goed te vinden dat de emoties die ze uitlokt bij de kijker oprecht zijn. Van angst en verbazing tot puur medelijden en verdriet.

Maar wie is de echte gek? Terwijl Mabel zit opgesloten probeert Nick wanhopig het gat op te vullen wat Mabel achterlaat. In een pakkende scène zien we hoe Nick doorschiet als hij zijn kinderen, die zichbaar ongelukkig zijn, dwingt plezier te hebben tijdens een dagje strand. Op de terugweg laat hij ze bier drinken, en orakelt wat scheve wijsheden. Nick kan slecht omgaan  met de situatie en ook als Mabel terugkeert uit de kliniek is de toekomst onzeker.

Haaks op de voorgekookte Hollywood-formule, maakte Cassavetes in zijn tijd onconventionele films. Veel langdurige close-ups, eigenzinnig camerawerk, weinig locaties en een keuze voor realistische, menselijke drama’s. Door zijn stijl had hij de grootste moeite om zijn films te distribueren. Voor ‘A Woman under the Influence’ is Cassavetes letterlijk met het filmblik onder zijn arm diverse theaters afgelopen zonder succes. De film werdt pas gedraaid toen opkomend regisseur Martin Scorsese, een groot fan van Cassavetes, dreigde zijn nieuwste film ‘Alice Doesn’t Live Here Anymore’ terug te trekken uit een filmfestival.

Cassavetes geldt als pioneer in het overbrengen van menselijke drama’s naar de Amerikaanse cinema. ‘A Woman under the Influence’ is puur menselijk drama en daarom misschien niet altijd even prettig om naar te kijken. Maar laat de lange speelduur en de trage scènes niet afschrikken. Voor wie zich openstelt is het een intieme en emotionele belevenis, Cassavetes’ ware meesterwerk.

Caspar Kraaijpoel