Affliction (2015)

Regie: Peter Casaer | 70 minuten | documentaire

In 2014 werd het internationale nieuws gedomineerd door de uitbraak van ebola in West-Afrika. Landen als Guinee, Sierra Leone en Liberia werden zwaar getroffen en de ziekte eiste tienduizenden levens, waaronder vijfhonderd hulpverleners en veertien medewerkers van Artsen Zonder Grenzen. Maar liefst vijfentwintigduizend mensen raakten besmet. De Belgische Peter Casaer, al jarenlang ervaring in de humanitaire sector, en zowel werkzaam voor AZG op locatie als op het hoofdkantoor, maakt met zijn documentaire ‘Affliction’ (beproeving) deze gebeurtenissen in- en overzichtelijk.

Het eerste land dat door ebola getroffen werd is Guinee. In het dorpje Meliandou maken we kennis met de grootvader van het eerste slachtoffer, een jongetje van twee jaar, Emile. Kissy Dembaduono vertelt hoe zijn dochter en andere kleinkinderen ook overleden aan de op dat moment voor hun mysterieuze ziekte. Er wordt verteld hoe er normaal gesproken omgegaan wordt met zieken: de oudere dorpsbewoners plukken geneeskrachtige planten, maar het gewenste effect bleef natuurlijk uit. In al hun onwetendheid zorgden de dorpsbewoners zelf voor de snelle verspreiding van het virus: de lichamen van de overledenen werden veelvuldig aangeraakt, gekoesterd, gestreeld. Dat handen wassen een noodzaak was, dat wisten ze niet.

In Guéckédou maken we kennis met de medewerkers van het behandelcentrum voor ebola. Er wordt duidelijk gemaakt dat het erg moeilijk was om de epidemie onder controle te krijgen. Veel bewoners hadden geen vertrouwen in de hulpverleners, er werd geloofd dat zij bloed en organen stalen. Dat is een van de redenen dat veel ouders hun kinderen te laat naar het ziekenhuis stuurden, uit vrees dat ze bij het ebolacentrum terecht zouden komen. Het gebrek aan transparantie breekt de hulpverleners op en met man en macht wordt geprobeerd om voldoende voorlichting te geven, zodat de bewoners duidelijk is wat de gevolgen van ebola zijn. Voor hulpverleners extra lastig, omdat ze naast het psychisch zware werk en de reële angst om ook besmet te raken ook bang moeten zijn voor de hen met stokken en kapmessen bedreigende Guineërs. Petje af voor de mensen die ondanks al die problemen er toch in geslaagd zijn de slachtoffers op een zo menswaardige manier de hulp te bieden die nodig is én aandacht voor de gemeenschap te houden.

‘Affliction’ is een goed uitgebalanceerde, informatieve documentaire die naast duidelijkheid geeft ook ontroert. Door de interviews met mensen die het allemaal van zeer dichtbij hebben meegemaakt, krijgen we een uniek en intiem beeld van de ebola-epidemie. Terecht opgedragen aan de helden die hun levens hebben geriskeerd.

Monica Meijer

‘Affliction’ verschijnt dinsdag 10 mei 2016 op DVD.