After Yang (2021)

Recensie After Yang CinemagazineRegie: Kogonada | 97 minuten | science fiction, drama | Acteurs: Colin Farrell, Jodie Turner-Smith, Malea Emma Tjandrawidjaja, Justin H. Min, Orlagh Cassidy, Ritchie Coster, Sarita Choudhury, Clifton Collins Jr., Ava DeMary, Adeline Kerns, Ansley Kerns, Haley Lu Richardson, Lee Wong, Brett Dier, Kara Young, Eve Lindley, Nana Mensah, An-Li Bogan, Deborah Hedwall, Katie Honaker

Hoe breng je liever de avond door, met je volledig opgeladen mobiele telefoon of tablet op de bank of in goed gesprek met een familielid, zonder technische snufjes in de buurt? Er zullen vast veel mensen zijn die voor de tweede optie kiezen, maar van die groep zal er ongetwijfeld ook een aantal zijn die wel zéggen dat ze graag dat laatste doen, maar stiekem liever hun social media bijhouden, filmpjes kijken op YouTube of een spelletje spelen. Wat zijn we gaan houden van onze mobiele apparaatjes. De groep mensen die ‘niet meer zonder kan’ lijkt nog altijd te groeien en we zien onze iPhones of Android-toestellen vaak als verlengstuk van onszelf. Niet zo gek: met alle technische mogelijkheden maakt het het leven makkelijker en is het ook een onderdeel van het leven geworden. In ‘After Yang’ zien we wat er kan gebeuren als zo’n stukje technologie dat zo verwoven is met je leven, de geest geeft.

Jake (Colin Farrell), Kyra (Jodie Turner-Smith), Mika (Malea Emma Tjandrawidjaja) en Yang (Justin H. Min) vormen een gelukkig gezin. Mika is het geadopteerde, uit China, afkomstige, dochtertje van het altijd drukke echtpaar en Yang is aangeschaft als haar oudere broer. Aangeschaft, ja, want Yang is een techno sapiens, een levensechte robot, die Mika moet leren over de de Chinese taal en cultuur, maar na verloop van tijd meer is gaan fungeren als oppas. Yang is alles voor Mika, ze is volledig afhankelijk van zijn aanwezigheid. Dat is niet zo vreemd, want afgezien van dat hij eruit ziet en zich gedraagt als een mens, zijn Jake en Kyra beiden continu in de weer met hun carrière, waardoor er weinig tijd overblijft om met Mika door te brengen. Tijdens de weinige quality time die ze hebben, doen ze mee aan een (hilarische) online danswedstrijd.

Wanneer Yang plotseling defect raakt, is dat dan ook een enorme klap voor het meisje. De ouders reageren eerder geïrriteerd; het is alsof de vaatwasser stuk is en ondanks dat de garantie er nog op zit hebben ze eigenlijk geen tijd om het apparaat terug te brengen naar de winkel ter reparatie. Welbeschouwd is Yang natuurlijk ook een machine, een refurbished model, dat naar verluidt slechts vijf dagen door de eerste eigenaar is gebruikt. Aangespoord door Kyra – die ziet hoe Yangs vroegtijdige ‘dood’ haar dochter aangrijpt, gaat Jake op zoek naar de winkel waar Yang destijds is gekocht. Dat gaat niet zonder slag of stoot. Kan Yang weer opgelapt worden en zo niet, wat blijft er dan van hem over?

‘After Yang’ is de tweede langspeelfilm van Kogonada (‘Columbus’, 2017). De film is gebaseerd op een kort verhaal van Alexander Weinstein (“Saying Goodbye to Yang” uit “Children of the New World, 2016). Het verhaal van ‘After Yang’ speelt zich af in de toekomst: wat zich – afgezien van het feit dat menselijke robots en klonen deel uitmaken van het dagelijks leven – alleen subtiel uit in snufjes als zelfrijdende auto’s. Kogonada toont geen ruimteschepen of futuristisch uitziende huizen of steden, wat deze science fictionfilm op een slimme manier menselijker maakt.

Afgezien van de prachtige aankleding van de film, over werkelijk elk detail is nagedacht, maakt ‘After Yang’ veel indruk met de kalme en bijna meditatieve sfeer. Naarmate de opties om Yang weer aan de praat te krijgen verminderen, raakt Jake verder bij het verleden van zijn surrogaat-zoon en gezin betrokken en Mika wordt steeds ontroostbaarder. Feitelijk wordt ze aan het lijntje gehouden, het is alsof de dood als concept nog niet besproken is met het meisje en daardoor kan ze het niet verwerken. Ondanks dit falende aspect van ouderschap is ‘After Yang’ niet somber of naargeestig. Het levert wel nieuwe inzichten in liefde en (be)rouw op. Daarnaast biedt het een hoopvolle blik in de toekomst van artificial intelligence, waarbij de mooiste uitspraak misschien wel die is waarmee Ada (Haley Lu Richardson) Jake terechtwijst: “Dat is zo’n typisch menselijke uitspraak. Jullie gaan er allemaal maar vanuit dat niet-mensen het liefst mensen willen zijn.” Een pareltje van een film.

Monica Meijer

Waardering: 4

Bioscooprelease: 14 april 2022
DVD- en blu-ray-release: 3 augustus 2022