Air Doll – Kûki ningyô (2009)

Regie: Hirokazu Koreeda | 116 minuten | drama, fantasie | Acteurs: Du-na Bae, Arata, Itsuji Itao, Jô Odagiri, Sumiko Fuji, Tasuku Emoto, Mari Hoshino, Ryo Iwamatsu, Tomomi Maruyama, Miu Naraki, Masaya Takahashi, Susumu Terajima, Kimiko Yo

Hirokazu Kore-eda, vooral bekend van ‘Still Walking’, ‘Nobody Knows’ en ‘After Life’ kiest bij elke film voor een nieuwe aanpak. Omdat hij van ‘Air Doll’ een kunstzinnige en emotionele film over het mens zijn wilde maken werkte hij met de cameraman die samen met Wong Kar-wai verantwoordelijk was voor ‘In the Mood for Love’ en met Taneda Tohei die de decors en interieurs ontwierp en bekend is als art director van ‘Kill Bill’.

Opblaaspop Nozomi wil weten hoe het is om mens te zijn. Wanneer ze opeens een hart heeft komt ze in korte tijd met veel menselijke gevoelens in aanraking die ze probeert te doorgronden. Wanneer Nozomi een baantje krijgt bij een kleinschalige videotheek wordt ze langzaam maar zeker verliefd op haar collega, gevoelens die ze nooit eerder had en die ze nu de juiste plaats in haar hart moet zien te geven. Een opblaaspop die plotseling mens wordt kan niet anders dan tot de nodige bizarre maar interessante situaties leiden.

‘Air Doll’ is gebaseerd op ‘The Pneumatic Figure of a Girl’, een manga van Yoshiie Goda. Regisseur Hirokazu Kore-eda herinnert zich de manga die hij lang geleden lang geleden las nog goed: “Het blazen, het lichaam van vinyl dat uitzet trof mij als iets heel erotisch… ik zag er meteen een heel sensuele en visuele filmscène in”. Deze specifieke scène is erg bijzonder, absurd maar toch artistiek. Nozomi (Du-na Bae) is een sterke hoofdrolspeelster waarvan vooral haar loopjes in je hoofd blijven hangen en de bedachtzame maar bijna altijd lachende blik waarmee ze het leven ervaart. Hiernaast is nog een klein rolletje weggelegd voor de Japanse ster Jo Odagiri (‘Dream’), het is altijd een genot om zijn acteerwerk te aanschouwen.

Cinematografisch zit de film zeer strak in elkaar, je wordt overladen met wonderschone beelden van zowel de ontdekkingsreis van het mens zijn door Nozomi als scènes die lijken op intermezzo’s waarin de eenzaamheid wordt getoond door steeds terugkerende personages. Ze lopen alleen, zitten alleen thuis of voelen zich eenzaam naast de ander. Hun karakters worden verder niet uitgediept maar staan model voor de film, de leegheid die mensen omarmt en meesleurt in een individualistische maatschappij.

De mooiste scène is ongetwijfeld degene waarin Nozomi ziet dat haar schaduw anders (doorzichtig) is dan die van haar collega. Ze springt en rent van hot naar her om haar schaduw maar niet aan het licht te brengen wat resulteert in een even hilarische als onderhuids emotionele scène.

In de openingsscène, waarin een man met de trein naar huis gaat en daar tegen Nozomi praat alsof ze zijn metgezel is, wordt het thema al meteen duidelijk. ‘Air Doll’ is als een parabel over eenzaamheid, een opblaaspop is een omhulsel met lucht en eigenlijk is de mens tegenwoordig ook alleen maar een omhulsel. Kritiek op de maatschappij dus. Een boeiende kijk, maar dit heeft ook zijn minpunten. Het lukt de regisseur namelijk niet om je het verhaal mee in te sleuren door iets te grote afstandelijkheid (of misschien wel het absurdistische gegeven) van het verhaal dat niet zo bijzonder is als menigeen van deze regisseur zou hebben verwacht. Dit neemt niet weg dat het verder toch een zeer originele, onderhoudende en prachtig vastgelegde film is. Hirokazu Kore-eda maakt met Air Doll een bijzondere film over een opblaaspop die menselijke gevoelens ontwikkelt, dit doet hij op zijn eigen typische manier en vermijdt ook alle vulgariteiten die je met zo’n thema toch verwacht tegen te komen. Het is een film geworden over de eenzaamheid die heerst in de hedendaagse Japanse maatschappij.

Meinte van Egmond

Waardering: 4

Bioscooprelease: 29 april 2010