Aladdin (2019)

Regie: Guy Ritchie | 128 minuten | avontuur, komedie | Acteurs: Mena Massoud, Naomi Scott, Will Smith, Marwan Kenzari, Navid Negahban, Nasim Pedrad, Billy Magnussen, Jordan A. Nash, Taliyah Blair, Aubrey Lin, Amir Boutrous, Numan Acar

Innemend en mysterieus. Een acteur waar je blik al dan niet bewust naartoe wordt getrokken, iemand naar wie je móet kijken. Zo zou je Marwan Kenzari kunnen omschrijven. De geboren Hagenaar van Tunesische afkomst heeft iets fascinerends en nadat we dat in Nederland ontdekt hebben – Kenzari won in dat jaar een Gouden Kalf voor zijn indrukwekkende hoofdrol in ‘Wolf’ (2013) – heeft hij zijn vizier verschoven naar het buitenland. Langzaam maar zeker heeft hij daar voet aan de grond gekregen, met rolletjes in films als ‘Ben Hur’ (2016), de reboot van ‘The Mummy’, ‘What Happened to Monday’ en de Agatha Christie-verfilming ‘Murder on the Orient Express’ (die laatste drie alle uit 2017). Kenzari zet zichzelf definitief op de kaart met zijn grote rol in ‘Aladdin’ (2019), de live-action versie van de gelijknamige Disney-animatieklassieker uit 1992. Onze landgenoot kruipt in de huid van slechterik Jafar. Direct nadat bekend werd dat hij gecast was, zoemde het op het internet rond van de discussies. Want waar Jafar in de animatiefilm niet bepaald moeders mooiste is, zou de 36-jarige Kenzari veel te knap zijn om de slechterik te spelen. Wat bij het zien van deze versie van ‘Aladdin’ – de tweede in een rij van vier (!) live-action verfilmingen die Disney in 2019 uitbrengt – echter vooral opvalt, is dat hij veel te vriendelijk oogt en klinkt om een angstaanjagende bad guy te spelen. Dan komt zijn broeierige kant in ‘Wolf’ toch heel wat beter naar voren.

Het verhaal van ‘Aladdin’, uit de ‘Sprookjes van 1001 nacht’, mag bekend worden geacht: straatschooier Aladdin (een rol van de Egyptisch-Canadese acteur Mena Massoud) stuit per toeval op een magische lamp waarin een blauwe geest (Will Smith) woont die drie wensen in vervulling laat gaan. Aladdin wenst dat de geest hem in een prins verandert, zodat hij om de hand van de knappe prinses Jasmine (de Indiaas-Britse Naomi Scott) kan vragen, die van haar vader – de conservatieve sultan (Navid Negahban) – uitsluitend met royalty mag trouwen. Jafar (Marwan Kenzari), de grootvizier van de sultan, is uit op de macht en probeert de wonderlamp zelf in handen te krijgen. De gebeurtenissen spelen zich allemaal af in het koninkrijk Agrabah, in deze film geschetst als een bontgekleurde, propvol gebouwde idyllische stadstaat dat duidelijk ontsproten is uit het brein van een overcreatieve setdesigner. Maar goed, in een Disney-spektakel mag je best uitpakken. Het feit dat John August (‘Big Fish’ (2003), ‘Charlie and the Chocolate Factory’ (2005)) en Guy Ritchie (‘Lock, Stock and Two Smoking Barrels’ (1998), ‘Snatch’ (2000), ‘Sherlock Holmes’ (2009), die deze film tevens regisseert), het scenario schreven, klinkt veelbelovend. Des te teleurstellender is het dat ze amper een eigen draai aan het verhaal hebben weten te geven. ‘Aladdin’ is voor 95 procent een kopie van de animatiefilm; een van de weinige manieren waarop getracht is een moderne wending aan het geheel te geven is door Jasmine feministisch te maken: ze heeft namelijk de ambitie om sultan te worden, ook al werd die rol nog nooit door een vrouw vervuld. Deze halfslachtige poging om het verhaal te vertalen naar de eenentwintigste eeuw is echt een gemiste kans.

De casting van de acteurs was vooraf voer voor discussie op internet. ‘Aladdin’ mocht absoluut geen tweede ‘Prince of Persia: The Sands of Time’ (2010) worden. Die film werd bekritiseerd omdat blanke (gearriveerde) acteurs als Jake Gyllenhaal en Gemma Arterton gecast werden in de hoofdrollen. De keuze om voor ‘Aladdin’ wel voor diversiteit te gaan, pakt prima uit. Met name Mena Massoud is een ontdekking: de charmante Canadees spat van het scherm en danst, zingt en ‘parkourt’ alsof het hem geen enkele moeite kost. Zijn chemie met Naomi Scott is overtuigend. Ook zij presteert naar behoren. ‘Onze’ Marwan Kenzari mist zoals gezegd de dreiging om een legendarische schurk neer te zetten – in deze film tenminste – al krijgt hij tegen het einde wel wat meer ruimte om te laten zien wat hij in huis heeft. Over de casting van Will Smith in de rol van Genie is veel te doen geweest. Dat heeft niet eens zozeer met hem zelf te maken, maar met de voetsporen die hij moet zien te vullen: die van wijlen Robin Williams. De in 2014 overleden komiek maakte zich de blauwe geest helemaal eigen toen hij hem in de animatieversie van stem voorzag. En mensen gaan hoe dan ook vergelijken. Maar dat is niet eerlijk tegenover Smith, die heel verstandig dicht bij zichzelf gebleven is en de Genie op zijn eigen manier van een persoonlijkheid heeft voorzien. Al blijft zijn blauwe alter ego vanwege de gebruikte computertechnieken iets verontrustends hebben… Gelukkig is hij niet hele tijd blauw en opgeblazen!

De muziek uit de animatiefilm ‘Aladdin’ verhuisde mee naar de live action-versie en kreeg een ‘Will Smith-update’, waarbij met name het visuele spektakel rond ‘Friend Like Me’ en ‘Prince Ali’ (bombastisch op een positieve manier) indruk maken. Massoud laat zien hoe geweldig hij kan dansen tijdens een muzikale scène waarin hij door Smith als ware hij een marionet bestuurd wordt. Het meest legendarische lied uit ‘Aladdin’, ‘A Whole New World’, inclusief rondvlucht op het magische tapijt, weet de hooggespannen verwachtingen helaas niet waar te maken. Het enige nieuwe liedje in de film is ‘Speechless’, overtuigend gezongen door Naomi Scott. Na een korte teaser aan het begin van de film, wordt deze feministische powerballad pas tegen het einde van de film in volle vaart op het publiek afgevuurd; een tikkeltje aan de late kant om je boodschap echt een impact mee te geven. 

Met live action-verfilmingen van succesvolle animatiefilms kun je twee kanten op: weet de regisseur zich de film compleet eigen te maken, zoals bijvoorbeeld Jon Favreau dat deed met ‘The Jungle Book’ (2016), dan lijkt succes verzekerd. Blijven de makers echter te dicht bij het origineel en weten ze er geen eigen draai aan te geven, dan zullen ze altijd het onderspit delven ten opzichte van de animatiefilm, hoeveel geld of welke moderne computertechnieken er ook tegenaan gesmeten worden. We zagen dat eerder bij onder meer ‘Beauty and the Beast (2017) en nu met ‘Aladdin’ weer. Het is dat de credits zeggen dat dit een film van Guy Ritchie is, maar hij had net zo goed door een andere filmmaker kunnen worden geregisseerd. Ondanks dat gebrek aan eigen ‘smoel’ is ‘Aladdin’ een vermakelijke spektakelfilm met twee talentvolle en uiterst charmante jonge hoofdrolspelers, een Will Smith die vooral lekker zichzelf is en een landgenoot voor wie deze rol hopelijk deuren open zet naar een grote internationale doorbraak. Want ook al kan hij veel beter dan hij hier laat zien, we gunnen Marwan Kenzari absoluut zijn succes.

Patricia Smagge

Waardering: 3

Bioscooprelease: 22 mei 2019
DVD- en blu-ray-release: 27 september 2019