Alien3 (1992)
Regie: David Fincher | 114 minuten | actie, science fiction, thriller | Acteurs: Sigourney Weaver, Charles S. Dutton, Charles Dance, Lance Henriksen, Paul McGann, Brian Glover, Ralph Brown, Daniel Webb, Christopher John Fields, Holt McCallany, Christoper Fairbank, Carl Chase, Leon Herbert, Vincenzo Nicoli, Pete Postlethwaite
De eerste vraag die men bij een sequel – en zeker bij een derde deel – dient te stellen is: waarom? Natuurlijk wil een studio een vervolg maken omdat er geld verdiend kan worden aan een filmserie. Om die filmserie vervolgens in leven te houden, is het voornaamste criterium een goed verhaal. Wat valt er nog te vertellen? Hoe kan er voor een nieuwe invalshoek gezorgd worden? James Cameron had dat met ‘Aliens’ goed begrepen. In plaats van de horror en suspense van het origineel, pakte hij uit met actie, one-liners en een nieuw thema, dat van moederschap.
De moeilijkheden rond de productie van ‘Alien³’ zijn inmiddels legendarisch, van de intensieve studio-inmenging tot en met de totale afwijzing van debuterend regisseur David Fincher van de uiteindelijke versie. Het voornaamste probleem met het meest verguisde en minst succesvolle deel van de Alien-saga is niet dat het op moest boksen tegen de verwachtingen van de twee superieure voorlopers. Het probleem is het script. Nog voor de film daadwerkelijk begint, worden de andere overlevenden van ‘Aliens’ alsnog om zeep geholpen door de crash van de noodcapsule. Hiermee wordt niet alleen de conclusie van het vorige deel onderuit gehaald, maar is ook een valse start van dit deel. Op zich is het uitgangspunt dat Ripley strandt op een planeet zonder wapens met een soort criminele monniken als bewoners origineel. Helaas is de karakteruitwerking en plotontwikkeling verder maar matig uitgewerkt. Sigourney Weaver zet een goede prestatie neer als de voor de derde keer belaagde Ripley en geeft een nieuwe diepgang aan haar lijfrol. De bijrollen zijn oninteressant en onderling inwisselbaar. Positieve uitschieters zijn Charles Dance, die als arts Clemens het beste uit een veel te kort optreden en Charles Dutton, die uitblinkt als gevangenenleider Dillon, wat meer te danken is aan zijn uitstraling dan aan het neergeschreven karakter.
Visueel gezien valt er, binnen de beperkingen van het verhaal, weinig op de film aan te merken. Fincher toont de wanhopige sfeer in al haar somberheid door shots van lange en schaduwrijke gangen en het vervallen interieur van de voormalige gevangenis. Het camerawerk is duizelingwekkend en chaotisch, wat op zich niet negatief hoeft te zijn, ware het niet dat het plot zo onlogisch en vol gaten zit, dat de kijker door die combinatie naar het einde toe grote kans loopt het spoor volledig bijster te raken. De vondsten en kunstgrepen die Fincher toepast en het acteerwerk van Weaver, Dutton en Dance zijn sporadische lichtpuntjes in dit overbodige vervolg.
Noot: op de ‘Alien Quadrilogy’-dvd werd een ‘work print’ van 145 minuten uitgebracht, een half uur meer materiaal dus. Regisseur Fincher weigerde nog altijd mee te werken aan een andere versie van de film, hetgeen spijtig is, want aan deze ‘work print’ is heel goed af te zien dat er een veel en veel betere film in ‘Alien³’ schuilt dan uit de bioscoopversie is gebleken. Niet alleen wordt er veel meer tijd genomen om de karakters uit te werken, maar ook thematisch en qua vertelstructuur is deze versie een verrijking en verdieping in vergelijking met de oorspronkelijk uitgebrachte film. Daarom verdient de dvd-work print 3,5 sterren.
Hans Geurts
Waardering: 2.5
Bioscooprelease: 28 oktober 1992