All About Eve (1950)

Regie: Joseph L. Mankiewicz | 138 minuten | drama | Acteurs: Bette Davis, Anne Baxter, George Sanders, Celeste Holm, Gary Merill, Thelma Ritter, Marilyn Monroe, Hugh Marlowe, Barbara Bates, Gregory Ratoff, Walter Hampden, Randy Stuart, Craig Hill, Leland Harris, Barbara White    

In het jaar 1950 werden er twee films gemaakt die veel op elkaar lijken. Beiden gaan over een oudere actrice die haar beste tijd heeft gehad en zich daar eigenlijk niet bij neer wil leggen. ‘Sunset Boulevard’ en ‘All About Eve’, want om die twee films gaat het, vertonen op nog meer vlakken overeenkomsten. Gloria Swanson speelde in ‘Sunset Boulevard’ niet alleen een uitgerangeerde actrice, maar was het in werkelijkheid ook. De hoofdrolspeelster uit ‘All About Eve’, Bette Davis, zag haar populariteit na een glansrijke carrière slinken. Ze was na achttien jaar weggegaan bij Warner Brothers en iedereen dacht dat het gedaan was met haar carrière. Ze was met haar 41 jaar immers de jongste niet meer…

Maar waar Gloria Swanson’s personage in een volledig andere realiteit voor zichzelf de schijn ophoudt dat ze er nog toe doet in de filmwereld, doet Davis’ personage Margo Channing er nog wel degelijk toe in de toneelwereld. Ze is een ware diva waar mensen voor naar het theater gaan. Een van die bezoeksters is Eve Harrington. In haar mateloze bewondering voor Margo bezoekt ze zelfs al haar optredens. Ze is dan ook blij verrast als Margo’s vriendin Karen haar aanbiedt kennis te maken met haar heldin. Bedeesd vertelt ze Margo over haar ongelukkige verleden en weet haar daarmee te ontroeren. Margo voelt het welhaast als haar plicht Eve op te nemen in haar entourage. Eve stelt zich bescheiden en behulpzaam op, maar blijkt daar echter zo haar eigen redenen voor te hebben; ze heeft zelf aspiraties om een gevierd toneelspeelster te worden.

‘All About Eve’ heeft een ijzersterk script (van de hand van regisseur Joseph L. Mankiewicz), wat met name tot uiting komt in de messcherpe dialogen. Met name Bette Davis slingert haar collega’s met zichtbaar plezier de ene na de andere cynische opmerking naar het hoofd. Dat het ook nog eens overtuigend overkomt heeft alles te maken met het feit dat ze maar weinig verschilt met haar personage Margo. Deze ‘Bette Davis speelt Bette Davis’ acteerprestatie leverde haar een welverdiende Oscarnominatie op. Die Oscar had ze dubbel en dwars verdient, ware het niet dat ook de andere hoofdrolspeelster, Anne Baxter die Eve speelt, genomineerd was. Door die heftige interne concurrentie ging uiteindelijk Judy Holiday voor haar rol in ‘Born Yesterday’ met het beeldje en de eer strijken.

Het probleem met zo’n krachtige ster als Davis in de cast is dat de andere acteurs bij voorbaat al het nakijken hebben. Anne Baxter bijvoorbeeld valt als Eve wat flets uit, terwijl ze haar moeilijk rol zeker niet slecht vertolkt. De aanwezigheid van Bette Davis overschaduwt iedere scène waarin beide spelen. Er zijn echter ook uitzonderingen. George Sanders is sterk als genadeloze criticus met dubbele agenda, zoals bijna iedereen in ‘All About Eve’ er een dubbele agenda op na houdt. En ook Thelma Ritter als Margo’s rechterhand Birdie Coonan, die als enige Eve direct al niet helemaal vertrouwd, speelt sterk. Opvallend is verder Marilyn Monroe, in een van haar eerste rollen, als onschuldig dom blondje op zoek naar een acteercarrière.

De structuur van ‘All About Eve’ is ingenieus: tijdens de uitreiking in het begin glijdt de camera langs het publiek, waarbij via voice-overs de hoofdrolspelers worden voorgesteld. Het perspectief wisselt, van de hooghartige theatercriticus tot de vrouw van de toneelschrijver, die verzuchten dat Eve het zo ver heeft kunnen schoppen. Onvergetelijk is ook de eindscène: zo mooi is de leegte van de roem zelden in beeld gebracht. ‘All About Eve’ is niet alleen een verhaal over de gang van zaken achter de schermen (er komt geen enkele scène van een toneeluitvoering in voor), maar bovenal een verhaal over hoe mensen elkaar kunnen gebruiken om zelf doelen te kunnen bereiken. Aan het eind levert dit alleen maar verliezers op… Een onvergetelijke film.

Patricia Smagge

Waardering: 5