Alone in Berlin (2016)

Regie: Vincent Perez | 103 minuten | drama | Acteurs: Emma Thompson, Daniel Brühl, Brendan Gleeson, Mikael Persbrandt, Louis Hofmann, Katharina Schüttler, Godehard Giese, Ernst Stötzner, Rafael Gareisen, Jacob Matschenz, Lars Rudolph, Uwe Preuss, Marko Dyrlich, Joshio Marlon

De film ‘Alone in Berlin’ (2016) is een bewerking van het boek ‘Jeder stirbt für sich allein’ van Hans Fallada. Het boek, gepubliceerd twee jaar na de oorlog, werd een klassieker in de Duitse literatuur en werd meerdere keren verfilmd. In 2009 verscheen het ook in het Engelse taalgebied waar het een bestseller werd. Dit was een zegen voor regisseur Vincent Perez die meeliftend op dit succes het verhaal in het Engels mocht verfilmen. Of we als kijker in deze tijd blij moeten zijn met acteurs die Engels met een Duits accent spreken, valt te betwijfelen.

In ‘Alone in Berlin’ verzet het echtpaar Otto en Anna Quangel zich tegen de Naziterreur door kaartjes met opruiende teksten te plaatsen in de trappenhuizen van openbare gebouwen. De meeste van deze kaartjes worden subiet ingeleverd bij de politie die, met de hete adem van de SS in de nek, een klopjacht op touw zet.

Bewonderenswaardig is hoe het Berlijn van de eerste jaren van de oorlog tot leven is gewekt door de vele scènes die op straat afspelen (het grootste deel van de film is opgenomen in de stad Görlitz dat relatief ongeschonden de oorlog heeft doorstaan). De fraaie aankleding echter weet niet te verhullen dat ‘Alone in Berlin’ een wat rechtlijnige vertelling is die maar matig weet te boeien. Het verhaal concentreert zich te veel op het onderzoek van de politie en de onvermijdelijke ontknoping.

De makers hadden ongetwijfeld de intentie om de spannende plot als kapstok te gebruiken om daaraan kleinere verhalen te hangen, over Otto en Anna en de overige bewoners van Jablonskistraße 55, en daarmee een kijkje te geven in het leven van gewone Duitsers tussen 1940 en 1943. Vermoedelijk zijn de uitwerkingen hiervan gesneuveld in de montagekamer om de vaart erin te houden, want behalve Otto, Anna en Kriminalkommissar Escherich lijken de overige personages meer op figuranten in hun eigen verhaal. Gek genoeg overtuigen die bijrollen nog het meest; Brendan Gleeson (Otto) en Emma Thompson (Anna) komen maar niet goed in hun rol, het is alsof ze maar één regie aanwijzing hebben gekregen van Perez en zich daar anderhalf uur lang wanhopig aan vastklampen.

Daarbij komt nog eens, zoals gezegd, dat iedereen Engels met een Duits accent spreekt — volkomen belachelijk natuurlijk en onnodig voor de doelgroep van deze film. Had Gleeson en Thompson een paar regeltjes Duits uit het hoofd laten leren en een extra half uur aan de film geknoopt, en ‘Alone in Berlin’ was een interessantere titel geweest in het rijtje films die het verhaal over de Tweede Wereldoorlog vertellen vanuit het perspectief van de verliezer.

Alberto Ciaccio

Waardering: 3

Bioscooprelease: 27 april 2017
DVD-release: 22 augustus 2017