Along the Way (2022)

Recensie Along the Way CinemagazineRegie: Mijke de Jong | 80 minuten | drama | Acteurs: Sina Nazari, Malihe Rezaie, Nahid Rezaie

‘Along the Way’ van Mijke de Jong opent met onrustige beelden van een stel jonge vrouwen die zenuwachtig de setting in orde maken voor een opname. Een blauw doek wordt vastgemaakt. Nerveus nemen de twee één voor één plaats voor de camera. “Wat moet ik zeggen?” “Stel je gewoon voor.” “ Ik ben Fatima, we zijn nu in kamp Moria, maar we willen graag naar Nederland.” Zus komt in beeld. “Ik ben Zahra, de tweelingzus van Fatima, we gaan een film maken.”

Dat filmmaken wordt vooralsnog overgelaten aan Mijke de Jong. De beelden gaan over in nachtelijk Iran, drie jaar geleden. Een groep vluchtelingen wordt in een busje vervoerd en bidt dat ze veilig aankomen. Overdag wandelt de groep in het grensgebied van Iran en Turkije en door een ongelukkig toeval raken tweelingzussen Zahra en Fatima van de rest van het gezin gescheiden. De paniek slaat toe, maar de zussen hebben elkaar nog. Telefonisch contact met moeder is er niet meer. De smokkelaar die zich over hen ontfermt, brengt ze na een tussenstop naar Istanbul, en ze maken kennis met Rahim, die aangeeft veel ervaring met mensensmokkel en connecties te hebben.

Fatima en Zahra krijgen hun simkaart terug en hun bustickets. In de bus proberen ze vergeefs weer contact te leggen met hun familie. Eenmaal in Istanbul aangekomen ziet de tweeling er overdonderd en machteloos uit. Mannen maken vervelende opmerkingen maar in het park bekijken dakloze vrouwen welwillend de foto’s van hun familie, maar niemand heeft ze natuurlijk gezien. Wanneer het Zahra teveel wordt, is daar de troostende arm van Fatima. Overnachten in het park, op de vlucht voor de politie, sokken wassen in een publiek toilet. De radeloosheid en onmenselijkheid druipt er vanaf. Gelukkig is daar Rahim weer, die ze helpt aan onderdak en werk, maar die ook de verhouding tussen de twee op scherp zet.

Af en toe schakelt de film weer over naar kamp Moria, waar Fatima en Zahra lotgenoten hun verhaal laten doen. Ze vertellen de meest verschrikkelijke dingen over hun vlucht naar een betere toekomst. De rillingen lopen over je lijf.

‘Along the Way’ is zo een hybride van documentaire en speelfilm, daardoor ook een beetje rommelig, maar met het hart op de juiste plaats. De scènes met de tweeling zijn gespeeld, maar wel gebaseerd op de ervaringen van de gevluchte familie. Mijke de Jong maakte kennis met Nahid en Malileh Razaei toen ze als vrijwilliger op migrantenkamp Moria op Lesbos werkte. De meisjes hadden zich daar aangemeld voor een cursus filmmaken en zo ontstond het idee om niet alleen een film over hen maar ook met hen te maken. Die opzet is natuurlijk niet uniek en soms wringt het, omdat het te gespeeld overkomt, maar over het algemeen geeft de film een boeiend, nog niet vaak belicht aspect van het leven van vluchtelingen. Het blindelings moeten vertrouwen op mensen die je niet kent (terwijl je wéét dat de kans groot is dat er misbruik van je gemaakt wordt), het ellenlange wachten, ga er maar aan staan. Kinderen die hun familie jaren moeten missen omdat ze tijdens het vluchten vast komen te zitten in een doornenstruik. Wat is de wereld oneerlijk. En wat is het belangrijk dat we dit (blijven) zien.

Monica Meijer

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 14 april 2022
VOD-release: 13 juli 2022