American Soldiers (2005)

Regie: Sidney J. Furie | 99 minuten | oorlog | Acteurs: Curtis Morgan, Zan Calabretta, Jordan Brown, Eddie Della Siepe, Rachael Ancheril, Michael Belisaro, Philippe Buckland, Michael Challenor, Shaun Garrett, Ben Gilbank, Jason Matheson, Brett Ryan, Paul Sturino, Kevin Walker

Soms krijg je een heel andere kijk op de actualiteit dankzij het wondere medium film. Wist je bijvoorbeeld dat Amerikaanse soldaten een broertje dood hebben aan martelingen? Abu Graib moet een urban myth zijn. Maar de Amerikaanse oorlogsfilm leert ons nog veel meer over de wereld. Zo blijken de Iraki’s die onze helden van Uncle Sam belagen, zonder uitzondering zweterige, ongeschoren mannen te zijn. Niet gedacht hè? Stap in de wondere wereld van ‘American Soldiers’ en laat je onderdompelen in een wereld die uit ongenuanceerde extremen bestaat: je bent’ goed òf slecht.

Het heldenepos dat ‘American Soldiers’ heet is gebaseerd op ware gebeurtenissen. Wat er precies klopt van de geschiedenis blijft dubieus na het zien van de film. Termen als ‘pattriotisme’ en ‘vaderlandsliefde’ geven een gekleurd beeld. Waarschijnlijk iets tè gekleurd, maar goed. ‘American Soldiers’ speelt zich af in Irak. Het is 2004 en een patrouille vol afgevaardigden van The Land of the Free is op weg naar huis. Wat een routineklus had moeten worden, mondt uit in een ware queeste vol gevaar. Kunnen de soldaten overleven in een door terrorisme verscheurd land?

Tja, als je de flinke scheut sarcasme in de bovenste twee alinea’s gemist hebt, volgt hier alsnog de kern van deze film: ‘American Soldiers’ is een onvervalst staaltje Amerikaans sentiment. De volle speelduur krijg je een reclamespotje voor het leger te zien. Regisseur Sidney J. Furie wil je uit alle macht laten weten dat de militairen dappere en eervolle helden zijn. Terwijl jij onderuitgezakt op de bank zit, knokken onze Amerikaanse amigo’s tegen boze terroristen.

De terroristen blijken nogal naamloze figuren te zijn. In de film tenminste, Furie schildert de guerillia’s af als een woeste horde wildemannen die steevast met maskers en sluiers rondlopen. Schieten kan de vijand ook niet zo goed, het merendeel van de kogels is mis. Het is dat de Irakeze schurken graag met raketwerpers rondlopen, anders waren ze geen partij voor onze Amerikaanse amigo’s. De mensen achter de maskers worden niet belicht. De film waagt zich niet aan achtergrondinformatie.

De Amerikanen zijn een dapper stel. De mannen hebben een hechte band en doen alles voor elkaar. Als hun geliefde sergeant gewond raakt, staan de soldaten in de rij om zichzelf op te offeren voor hun vriend. Furie laat de lijdensweg van de gewonde sergeant uitgebreid zien. Bij elke pijnscheut zoomt de camera in op het gezicht van onze held. Terwijl Iraki’s, burgers en terroristen, bij bosjes neervallen blijft de pijn van de Amerikaan centraal staan. ‘American Soldiers’ biedt een pijnlijk eenzijdige kijk op iets verschrikkelijks als een oorlog. De bekrompen Westerse beleving van de tweede Golfoorlog die Furie erop nahoudt levert een misselijke film op. Dit is geen waargebeurd verhaal, maar een gekleurd stukje geschiedvervalsing.

Ook zonder pattriotistische ondertoon is ‘American Soldiers’ een mislukte film. Het acteerwerk is bedroevend slecht. De acteurs acteren zonder emotie. Er is geen sprankje bezieling te vinden in deze productie. Het matte spel kun je de acteurs eigenlijk niet kwalijk nemen. De dialogen en de opbouw van ‘American Soldiers’ zijn tenenkrommend. Ook van karakterontwikkeling is geen sprake. Alle personages zijn inwisselbaar en missen een eigen identiteit.

De oorlogsretoriek die de karakters uitkramen is stuitend. Na iedere dode wordt er wat gevloekt over de situatie, waarna een collega een schouderklopje geeft en iets prevelt in de geest van “hij was een goede jongen die eervol gestorven is voor het vaderland.” Na wat troostende woorden is de zaak afgedaan en is het wachten op de volgende dode. Om te laten zien de soldaten ook maar gewone mensen zijn, schotelt Furie je wat scènes voor waarin de mannen gebroederlijk naast elkaar in het urinoir staan of gezellig dansen onder het genot van een beatboxende collega. Af en toe spuien de mannen wat stoere taal uit nadat ze zo’n vervelende Irakees hebben omgelegd.

Het zal je onderhand duidelijk zijn geworden dat ‘American Soldiers’ een walgelijk staaltje propaganda is geworden. Hoewel Furie niet flauw is met het tonen van wonden en de vernietigende gevolgen van oorlog, overheerst toch het jongens-onder-elkaar-gevoel. Kun je je echter heenzetten over de dikke saus pattriotisme dan wacht er een slecht geacteerde, slordig gemonteerde film op je. De productie springt op een nogal onduidelijke manier terug en vooruit in de tijd, waardoor het verhaal soms moeilijk te volgen is. De groteske finale waarin onze Amerikaanse helden een tot de tanden gewapende terroristen-elite uitschakelen met messen (!) nekt deze B-film.

Toegegeven in een tijd waarin uitstekende films als ‘Der Untergang’ en ‘Jarhead’ verschijnen die pogen een eerlijk beeld te geven van oorlog, getuigt het van grote lef om een ongenuanceerde warmovie als ‘American Soldiers’ uit te brengen. Je moet echter over een militaire discipline beschikken wil je deze cinematografische kwelling uit kunnen zitten.

Frank v.d. Ven