An Episode in the Life on an Iron Picker – Epizoda u zivotu beraca zeljeza (2013)

Regie: Danis Tanovic | 74 minuten | drama | Acteurs: Nazif Mujic, Senada Alimanovic, Semsa Mujic, Sandra Mujic

Nazif en Senada wonen samen met hun twee jonge dochters in een vervallen Bosnische Romawijk.  Nazif, als kostwinnaar, sprokkelt zijn geld bij elkaar door oud metaal in te zamelen. Daarmee hebben ze een rustig bestaan opgebouwd in de schaduw. Wanneer de zwangere Senada met hevige steken in haar buik naar het ziekenhuis moet worden gebracht, komt er een eind aan dat vredige leven. Omdat  het gezin niet verzekerd is, moet Nazif zelf de 500 euro bij elkaar krijgen om de broodnodige operatie te bekostigen. Als Senada zich steeds slechter gaat voelen, begint de tijd voor Nazif te dringen. Hij moet alles uit de kast halen om het leven van zijn wederhelft te redden.

Dit waargebeurde verhaal staat aan de basis van ‘An Episode in the Life of an Iron Picker’. Regisseur Danis Tanovic las erover in de plaatselijke krant en verontwaardigde zich over de behandeling van de in Bosnië onzichtbare minderheid. Een groep mensen die als een ieder ander deel uit maakt van het jonge land. Ze vochten mee in de burgeroorlog, verloren daarin vrienden en familie maar bleven met lege handen achter. Het zijn de sociale kansarmen die vergeten werden.

Het engagement ligt er in ‘An Episode in the Life of an Iron Picker’ metersdik bovenop. Maar of dat ook een goede film oplevert is de vraag. Om het rauwe karakter van het armeluisleven te benadrukken wordt er gebruik gemaakt van een vrijuit bewegende handheldcamera. Dat vormt op zichzelf geen groot probleem, mits die bewegingen in een cinematografisch kader blijven. Nu wordt er alles aan gedaan om het realisme te beklemtonen. Het documentaire karakter van ‘An Episode in the Life of an Iron Picker’ wordt zelfs zo uitvergroot dat fictieve elementen op de tweede plaats komen te staan. De echte Nazif en Senada spelen zelf de hoofdrollen. Hun kinderen kijken dikwijls rechtstreeks de camera in. Als een fly on the wall gaat die camera vooral observerend te werk. Een scenario is er niet gemaakt.

Het is duidelijk dat ‘An Episode in the Life of an Iron Picker’ een film is over echte mensen in echte situaties. Omdat het er allemaal vrij amateuristisch uitziet, wordt de film er echter niet mooier op. De dialogen lopen regelmatig dood. Hoewel Nazif de Zilveren Beer voor beste acteur won op het 63e Filmfestival van Berlijn, blijft zijn acteerwerk hangen in eenzijdigheid. Zijn gezichtsuitdrukking, hoe intensief en naturel die ook is, blijft de hele film dezelfde. Daardoor tonen de gezichten ook weinig emotie.

‘An Episode in the Life of an Iron Picker’ doet in alles neorealistisch aan. Het verhaal van de arme, werkende klasse, uitgesponnen in lange, trage shots met spaarzame dialogen en het acteerwerk van niet-professionele acteurs zitten er allemaal in. Toch beheerst ergens het gevoel dat de film te dicht de werkelijkheid wil benaderen en de verhalende kracht achterwege blijft. Het doet verlangen naar Vittorio de Sica’s klassieker ‘Ladri di biciclette’. Een film waar een constante spanning op staat, vol morele vraagstukken en overtuigende tragiek. Kortom, een film waarin een indringend verhaal wordt verteld. De plot en uitwerking van ‘An Episode in the Life of an Iron Picker’ blijven te observerend en uiteindelijk ook te mager. Het aankaarten van discriminatie van minderheden had meer verdieping verdiend. Door zich meer fictieve vrijheden toe te eigenen, zou de film paradoxaal genoeg dringender geweest zijn.

Wouter Los

Waardering: 2

Bioscooprelease: 27 maart 2014