Anatomy of Time – Wela (2021)

Recensie Anatomy of Time Cinemagazine Regie: Jakrawal Nilthamrong | 118 minuten | drama | Acteurs: Nopachai Chaiyanam, Sorabodee Changsiri, Paopoom Chiwarak, Prapamonton Eiamchan, Thaveeratana Leelanuja, Wanlop Rungkumjad, Rawipa Srisanguan

Midden jaren zestig heeft de Thaise Maem (Prapamonton Eiamchan), de dochter van een filosofisch ingestelde klokkenmaker (Nopachai Jayanama), twee aanbidders: de goedaardige taxichauffeur Don (Paopoom Chiwarak) en een ambitieuze legerofficier (Wanlop Rungkumjad). Zoals de officier afrekent met zijn rivalen in het werkzame leven, doet hij dat ook in de privésfeer. Don maakt dan ook geen schijn van kans. Tegelijkertijd schikt Maem zich in haar lot en volgt de roekeloze, niettemin charmante, legerofficier op zijn levenspad.

Vijftig jaar later is de generaal buitendienst (Sorabodee Changsiri) bedlegerig en staan zijn echtgenote Maem (Thaveeratana Leelanuja) en een verpleegster (Rawipa Srisanguanhem) hem dag en nacht bij. De ziekelijke oude man is in de omgeving uit de gratie gevallen omdat hij op de hoogtepunt van zijn macht deel uitmaakte van een schrikbewind in Thailand. Ook Maem, die zich aan hem vastklampt als alleen een levenslange partner kan, neemt hij mee in zijn val. Enige troost voor Maem zijn de honden en de herinneringen aan de goede tijden. Maar het volgen van die sporen uit het verleden vraagt veel van haar verbeeldingskracht, want het is ook de weg die naar al dit lijden heeft geleid.

Filmmaker Jakrawal Nilthamrongs heeft het scenario op basis van zijn familiegeschiedenis geschreven, waarin de politieke onrust in Thailand in de jaren zestig een belangrijke rol speelt. Een groep communistische rebellen zette zich in die tijd af tegen de regerende militaire junta. Je vraagt je af hoe deze tragische blik op de Thaise geschiedenis in het land zelf valt. Want, hoewel het verhaal voor Westerse begrippen soms rond de pot draait, is het af en toe zeer scherp op wat er gebeurde. Kortom, de recente geschiedenis broeit in de film als een terugkerende koortsdroom (de sfeer is er ook naar).

Hoewel regisseur Nilthamrong expliciet kan zijn in beelden, laat hij tegelijk weinig in zijn kaarten kijken. Een knappe en breekbare balans. Misschien dat de droomachtige spiegelingen tussen Alma en Elisabet uit ‘Persona’ (Ingmar Bergman, 1966) een sleutelrol spelen bij de haast gespleten persoonlijkheid die in Maem huist. De relatie tot het oude zeer gaat twee kanten op: uit angst wapent ze zich tegen het verleden, tegelijk zoekt ze het uit nieuwsgierigheid op. En, ook al walst het heden erover heen (om het te vergeten?), doen de herinneringen toch wat ze willen. Of is het verleden voor Maem juist zo grillig omdat de toekomst, met de dood om de hoek, heel ongewis is?

Nilthamrong doet de kijker niet meteen een plezier met de elliptische manier van vertellen. Daarnaast werken de, overigens interessante, boeddhistische overpeinzingen een tikkeltje vertragend. Echter het wordt geen slow cinema show waarvan je oogleden continue zakken. Bovendien zijn de scènes gefilmd met een handheld camera smerig direct, soms zelfs spannend en actievol. Tevens heeft de film een lichte – David Lynch – toets, waar het verleden ongedwongen mag rondspoken, en is het doorweven met natuurkiekjes zoals in Terrence Malick films. En zonder dat je het helemaal doorhebt, zet ‘Anatomy of Time’ je aan het denken over schuld en vergiffenis gedurende een mensenleven.

Roy van Landschoot

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 10 augustus 2023