Angels in America (2003)

Regie: Mike Nichols | 352 minuten | drama, fantasie | Acteurs: Al Pacino, Meryl Streep, Emma Thompson, Jeffrey Wright, Mary-Louise Parker, Justin Kirk, Ben Shenkman, Patrick Wilson, James Cromwell, Michael Gambon, Simon Callow

Homoseksualiteit, engelen, AIDS, hallucinaties, religie en Amerika: dit zijn de ingrediënten van een tv-serie. Dat deze elementen niet hebben gezorgd voor een pompeus, misplaatst stukje edelkitsch, maar voor een beklemmende tv-serie staat buiten kijf. Op hartverscheurende wijze maakt de kijker kennis met de belevenissen van mensen die lijden onder de gevolgen van AIDS, hun identiteit en de hardheid van de maatschappij (onder het beleid van Reagan).

De Amerikaanse betaal-zender HBO timmerde al goed aan de weg met gerespecteerde tv-series als ‘The Sopranos’, ‘Six Feet Under’ en ‘Sex and the City’. Maar met ‘Angels in America’ heeft de zender zichzelf overtroffen. De serie is niet zo toegankelijk als eerdere producties, maar biedt een ontluisterend, zij het pretentieus, beeld van een groep outcasts in de (Amerikaanse) samenleving: namelijk homoseksuelen.

De serie vertelt via een ingenieuze verhaallijn hoe levens van verschillende mensen met elkaar in aanraking komen. Mensen die in hetzelfde hokje worden geplaatst, in dit geval homoseksuelen, houden er totaal verschillende denkbeelden en levensstijlen op na.

Gesterkt door een ware sterrencast, leidt regisseur Mike Nichols ons door de wereld van een aan AIDS-lijdende man, de teloorgang van een machtige man, het interne conflict van een mormoonse homo die enkel in man-vrouwrelaties gelooft en de hemelse visioenen van een stervende man. Toegegeven, het verhaal behoort niet tot één van de meest uitnodigende scripts die ooit gemaakt zijn, maar de respectvolle, krachtige, maar bovenal menselijke manier, waarop het verhaal zich ontvouwd getuigt van grote klasse.

Pacino, Wright, Streep, Thompson en Parker zijn de bekendste namen in de cast. Al deze acteurs leveren fantastisch spel af. Maar het is met name Wright die ijzersterk is, zijn verwijfde personage verlaat alle clichébeelden over een ’typische homo’. De intensiteit en oprechtheid waarmee Wright zijn personage neerzet is fantastisch. Ook Pacino speelt erg sterk als een oudere homoseksueel die zich altijd als ‘volbloed hetero’ profileerde. Het is geweldig om Pacino weer eens echt te zien acteren, in plaats om weer naar zijn zoveelste, dezelfde rol als opgefokte ‘bad guy’ te kijken.

Zoals gezegd speelt elke acteur/actrice ijzersterk. Het knappe is dat de serie niet voor de gemakzuchtigste weg kiest. Elk personage heeft zo zijn slechte en goede kanten. Alleen Pacino’s personage is eigenlijk een ‘echte slechterik’. Het zijn met name de moeilijke momenten van de AIDS-slachtoffers die het meeste indruk maken. Er zijn geen helden die in stilte lijden, maar mensen die worstelen met hun tragische lot. De pijn, frustratie en wanhoop zorgen voor harde woorden en onsympathieke karaktertrekjes die de zieken uiten. Het zou zonde zijn om meer over deze unieke serie te vertellen, je moet ‘Angels in America’ gewoon ondergaan.

‘Angels in America’ is niet zozeer een film over homoseksualiteit, maar bovenal een film over de menselijke wil en de zoektocht naar een eigen plek in de wereld. Een serie als deze is een droom voor elke acteur, omdat het spel van de acteur/actrice centraal staat. Toch is het voor een Amerikaan riskant om in een reeks over een heikel onderwerp als homoseksualiteit te acteren.

Tolerantie blijkt, helaas, maar een hol begrip te zijn dat nog steeds niet opgaat voor ‘controversiele’ begrippen als seksualiteit. Het is mooi om te zien dat regisseurs als Nichols niet voor de gemakkelijkste weg kiezen. Ook gerenomeerde acteurs als Pacino en Wright verdienen krediet voor hun bijdrage aan dergelijke tv-series. Deze serie is té bijzonder en speciaal om zomaar te negeren.

Frank v.d. Ven