Año uña (2007)

Regie: Jonás Cuarón | 78 minuten | drama, romantiek | Acteurs: Eireann Harper, Diego Cataño, Michele Alban, Cristina Orozco, Mariana Elizondo, Pia Elizondo, Emilia Garcia, Mateo Garcia, Jeronimo Garcia, Paulina Lavista, Pablo Elizondo, Katie Hegarty, Max Shmookler

Met ‘Año uña’ schetst Jonás Cuarón, zoon van de beroemde cineast Alfonso Cuarón (‘Children of Men’, ‘Harry Potter and the Prisoner of Azkaban’, ‘Y tu mamá también’) een ontroerend portret van twee jongeren: aan de ene kant de Amerikaanse studente Molly, aan de andere kant de Mexicaanse puber Diego. Hoewel de verschillen tussen de twee groot zijn, bouwen ze toch een band op die – in eerste instantie zeker vanuit Diego’s perspectief, mogelijkheden voor een romantische toekomst heeft.

De start van de film is eveneens het startsein voor Diego’s seksuele ontwaking en dankzij de voice over van Diego Cataño, halfbroer van de regisseur, krijgen we een intieme maar ook hilarische blik in zijn gedachten, die sporadisch gaan over de pijn die hij heeft van zijn ingegroeide teennagel (vandaar de titel, die ‘het jaar van de nagel’ betekent), maar veel frequenter over de borsten en billen van zijn nichtje Emilia. Even grappig zijn de gedachtekronkels van Molly, een neurotische studente die onzeker is over van alles en nog wat. Molly is in Mexico City voor een studentenuitwisselingsprogramma. Ze vat het serieuzer op dan haar vriendin Katie, eveneens een Amerikaanse studente, die zich echter teveel naar Molly’s zin gedraagt als toerist. Molly wil zich vastbijten in de cultuur en heeft de taal dan ook goed onder de knie. Toch is ze niet tevreden omdat ze nog geen Mexicaanse vrienden heeft weten te maken en haar Franse vriendje Michel geeft haar ook niet wat ze zoekt.

We volgen Molly en Diego gedurende een jaar, tussen de scènes netjes aangeduid met seizoensnamen in het Spaans en Engels. Molly keert na een half jaar terug om dit keer bij een echt Mexicaans gastgezin te verblijven en zo haar dorst naar de cultuur van het land te lessen. Laat dat nu Diego’s familie zijn! Vanaf dat moment wordt duidelijk waar de film naartoe gaat en lijkt er meer vaart in het verhaal te komen.

Het bijzondere aan ‘Año uña’ is dat de film niet gemaakt is met bewegende beelden, maar dat het verhaal verteld wordt door middel van aan elkaar geplakte foto’s. Regisseur Jonás Cuarón heeft een jaar lang foto’s gemaakt van alledaagse dingen, zoals van zijn vriendin (nu echtgenote) Eireann Harper (Molly) en zijn halfbroer Diego. Op knappe wijze heeft hij deze foto’s in een andere volgorde gezet en er een fictief verhaal voor bedacht. Niet alleen ondersteund door voices over van de verschillende personages, maar eveneens door geluidseffecten zoals verkeer dat voorbijraast, de ruisende zee en dierengeluiden, creëert hij zo een speelfilm, die verrassend genoeg boeiender is dan de doorsnee serie vakantiefoto’s. Hoewel de kwaliteit van de foto’s zelden het niveau ‘snapshot’ overstijgt, weet de film wel te beklijven door de originele benadering en de humoristische dialogen. Wat ook pleit voor ‘Año uña’ is dat Jonás Cuarón afgezien heeft van het toepassen van moderne foto-overgangen, zoals tegenwoordig zo makkelijk gecreëerd kan worden door middel van fotobewerkingsprogramma’s. En dat je na afloop vergeten bent dat je de personages alleen maar op stills hebt gezien, maar eerder het idee hebt dat je naar bewegende beelden hebt zitten te kijken, is een bewijs van de kracht van de originele filmvorm. Ondanks dat je het idee zou kunnen hebben dat het van de jonge regisseur slechts een pretentieus stijlmiddel is, een soort statement om zich te onderscheiden van het werk van zijn beroemde vader, heeft de vorm wel degelijk betekenis. Bijzonder filmdebuut van een regisseur om in de gaten te houden.

Monica Meijer