Anora (2024)

Regie: Sean Baker | 139 minuten | komedie, drama | Acteurs: Mikey Madison, Mark Eydelshteyn, Paul Weissman, Lindsey Normington, Emily Weider, Luna Sofía Miranda, Vincent Radwinsky, Brittney Rodriguez, Sophia Carnabuci, Anton Bitter, Ella Rubin, Ross Brodar, Zoë Vnak, Vlad Mamai, Maria Tichinskaya, Ivy Wolk, Karren Karagulian, Vache Tovmasyan, Morgan Charlton, Nazar Khamis, Charles Jang, Lana Svidonovich, Yura Borisov, Masha Zhak, Sebastian Conelli, Irina Finley, Mariana Orozco Arango, Artyom Trubnikov, Michael Sergio, Charlton Lamar, Darya Ekamasova, Aleksey Serebryakov, Mickey O’Hagan

Sean Baker is al langere tijd het lievelingetje van de klas onder filmliefhebbers, en zijn films ‘Tangerine’ en ‘The Florida Project’ hebben inmiddels een cultstatus bereikt. Hij is geïnteresseerd in rauwe, realistische verhalen over echte, vaak gemarginaliseerde mensen en hun sociaaleconomische en interne worstelingen. Baker is misschien wel de meest humanistische regisseur van zijn tijd. ‘Anora’ is Baker met een groot budget, waarmee hij een breder publiek wil aanspreken.

Anora (Mikey Madison), ook wel Ani genoemd, is een jonge sekswerker uit Brooklyn die werkt in een exclusieve stripclub. Wanneer de 21-jarige Russische miljardairszoon Ivan “Vanya” Zakharov (Mark Eydelshteyn) om een Russisch sprekend model vraagt, wordt Ani benaderd. Haar oma is Russisch, waardoor ze de taal kan verstaan en zelf een beetje kan spreken. Na afloop van hun nachtelijk avontuur vraagt Vanya of Anora ook buiten de club om voor hem zou willen werken. Hij neemt haar mee naar feestjes en nodigt haar bij hem thuis uit.

Al gauw wil hij Anora voor een week boeken. Hij wil haar exclusief. De week leidt hen van feest naar feest en van club naar club, totdat ze in Vegas belanden. Ani en Vanya leren elkaar die week beter kennen en Vanya geeft toe dat dit zijn laatste week in de Verenigde Staten is. Hij moet terug naar Rusland om voor het bedrijf van zijn vader te gaan werken, tenzij hij trouwt. Nog voordat ze goed over het besluit hebben kunnen nadenken, stappen Ani en Vanya in het huwelijksbootje. Deze keuze leidt tot enorme woede bij Vanya’s ouders, die er alles aan gelegen is om dit huwelijk te ontbinden. Ani’s Assepoesterverhaal dreigt in duigen te vallen.

Baker heeft zichzelf met ‘Anora’ overtroffen. Niet alleen in de proporties van de film, maar in elk opzicht. ‘Anora’ is een georganiseerde chaos. Vanaf het eerste moment gaat de film in sneltreinvaart. We zien feest na feest, club na club, vrijpartij na vrijpartij waarin Ani en Vanya langzaam maar zeker naar elkaar toegroeien. Vanaf het moment dat ze getrouwd zijn, voert de machinist, terwijl je dacht dat we de maximale snelheid al hadden bereikt, het tempo nog verder op.

Het tweede bedrijf is een en al chaos. De ouders van Vanya zijn onderweg naar New York om het huwelijk te ontbinden, Vanya is weggerend, twee trawanten van Vanya’s ouders proberen Ani in bedwang te houden, terwijl ze aan de telefoon verslag doen aan de vertrouweling van Vanya’s ouders. Dit alles speelt zich simultaan af, terwijl iedereen door elkaar schreeuwt, met elkaar vecht, en je als kijker van hot naar her wordt gesleept. Baker doet een beroep op zijn innerlijke Safdie en krijgt het voor elkaar om al die chaos perfect op het grote scherm over te brengen. Baker, die zelf de montage van zijn films doet, laat zien van alle markten thuis te zijn. De vergelijking met ‘Uncut Gems’ is onvermijdelijk, maar terecht. Al doet Baker daar wat intensiteit betreft misschien nog wel een schepje bovenop. Het is een perfect staaltje filmproductie dat hij ten tonele voert. Dit is waarom je naar de bioscoop gaat!

Dit alles doet Baker terwijl hij misschien wel de grappigste film van het jaar opvoert. Vanaf het eerste moment zijn bijna alle interacties hilarisch. De dialogen zijn gevat, de timing van de grappen is uitstekend, en het acteerwerk is werkelijk perfect.

Mikey Madison levert het beste optreden van haar carrière tot nu toe. Haar acteerwerk is zowel extreem als subtiel. Als kijker twijfel je of Ani daadwerkelijk iets voelt voor Vanya, of dat ze vooral zijn geld interessant vindt. Die dunne lijn bewandelt ze uitstekend, en het publiek is nooit helemaal zeker van zijn zaak. In het tweede bedrijf, waar alles zoals gezegd in een complete chaos vervalt, is Madison compleet krankzinnig. Ze gilt de longen uit haar lijf. Haar acteerwerk is angstaanjagend, gestoord, ontspoord en bovenal ontzettend grappig. Perfecte casting.

Haar chemie met Eydelshteyn is goed. Eydelshteyn zelf is ook subliem gecast. Zijn uitstraling is precies die van een rijkeluisjongen. Je vraagt je bijna af of hij wel een rol speelt, zo natuurlijk komt hij over. De complete ondersteunende cast is in topvorm, met name Yura Borisov en Karren Karagulian.

Baker zou Baker niet zijn als hij in het derde bedrijf de boel niet weer met beide voeten op de grond zou zetten, om ons bewust te maken van de menselijkheid van zijn personages. Dat komt wel even aan, na de rollercoaster die je als kijker hebt doorstaan. Het einde van ‘Anora’, net als het einde van eigenlijk al Bakers films, blijft nog wel even nazinderen.

‘Anora’ is geen perfecte film. De speelduur is wellicht iets te lang en sommige scènes gaan iets te lang door. Dat is allicht het nadeel van het editen van je eigen film. Ondanks dat is ‘Anora’ een genot om naar te kijken. Baker weet op meesterlijke wijze een balans te vinden tussen chaotische energie en diepgaande emotionele momenten. De krachtige chemie tussen Mikey Madison en Mark Eydelshteyn, gecombineerd met Bakers unieke vertelstijl, maakt de film een meeslepende ervaring. Zelfs wanneer de film wat uit de bocht lijkt te vliegen, weet het sterke acteerwerk en de scherpe dialogen de aandacht vast te houden. Uiteindelijk is ‘Anora’ een film die blijft nazinderen en bewijst dat Sean Baker een van de meest fascinerende regisseurs van zijn generatie is. ‘Anora’ is pure filmkunst.

Jelco Leijs

Waardering: 4.5

Speciale vertoning: Pathé Festival 2024 (13 oktober 2024)
Speciale vertoning: Leiden International Film Festival 2024
Speciale vertoning: Imagine Fantastic Film Festival 2024
Bioscooprelease: 31 oktober 2024