Another Year (2010)

Regie: Mike Leigh | 129 minuten | drama, komedie | Acteurs: Jim Broadbent, Lesley Manville, Ruth Sheen, Oliver Maltman, Peter Wight, David Bradley, Martin Savage, Karina Fernandez, Michele Austin, Philip Davis, Imelda Staunton, Stuart McQuarrie, Eileen Davies, Mary Jo Randle, Ben Roberts, David Hobbs, Badi Uzzaman, Meneka Das, Ralph Ineson, Edna Doré, Gary Powell, Lisa McDonald

Mike Leigh is niet de eerste de beste filmmaker. Zijn oeuvre is uitgebreid en Leigh kreeg als regisseur altijd veel waardering voor zijn werk dat veelal gestoeld is op sociaal-realistische onderwerpen. Zijn films gaan altijd over het alledaagse leven van de werkende mens, hun grote en kleine problemen en bijkomende drama’s in hun bestaan van hard werken en sappelen.

In zijn nieuwste werk ‘Another Year’ volgt hij gedurende een jaar het succesvolle echtpaar Tom en Gerri (Jim Broadbent en Ruth Sheen) met hun vrienden. Tom is geoloog (graaft gewoon gaten in de grond volgens zijn echtgenote), Gerri is een sociaaltherapeute in een ziekenhuis. Samen vormen zij de as in het verhaal en over hun relaties met hun vrienden. Gerry heeft een vriendin Mary (Lesley Manville) die regelmatig bij hun komt eten. Mary heeft de nodige ongelukkige relaties met mannen achter de rug, maar is nog steeds desperaat op zoek naar een nieuwe partner. Haar gedrag past naadloos bij de wanhoop van haar zoektocht. Mary drinkt meer dan een stevig glas en leidt een chaotisch leven, terwijl zij naar de buitenwereld manmoedig het beeld schetst dat alles in haar leventje rozengeur en maneschijn is. Tom heeft een oude vriend Ken (Peter Wight), zwaar door het leven beschadigd. Ken is door zijn vrouw in de steek gelaten en min of meer gevlucht in de drank en is sterk vereenzaamd. Tom en Gerri’s zoon Joe (Oliver Maltman) is rond de dertig, heeft nog steeds geen relatie. Moeder Gerri vraagt zich steeds meer af wanneer dat nou eens goed gaat komen en wil wel een kleinkind. Mary heeft eigenlijk wel een oogje op zoon Joe, biedt zich nadrukkelijk aan, maar Joe houdt vriendelijk de boot af. Als Joe later onverwacht met een vriendin komt aanzetten is de teleurstelling bij Mary enorm en de terugslag groot.

Uit deze op zich relatief eenvoudige ingrediënten heeft Mike Leigh toch weer een superieur smakend cinematografisch brouwsel weten te maken. ‘Another Year’ volgt deze groep mensen gedurende een viertal seizoenen. Terwijl Tom en Gerri zowel privé als zakelijk geslaagd en gelukkig zijn, zijn hun vrienden minder fortuinlijk. Tom en Gerri zijn min of meer een soort opvangcentrum in hun leven. Bij de etentjes die zij met hun vrienden hebben komt het lief en leed uitgebreid op tafel en vloeit de drank rijkelijk, hetgeen tot soms onthutsende ontboezemingen leidt.

Mike Leigh is er als vanouds in geslaagd een uitstekende rolbezetting te hebben. Met zo’n cast en een topregisseur moet er wel iets moois tot stand komen. Het verhaal dat zich ontwikkelt is niet groots en meeslepend in de zin van een ingenieus plot en heftige uitbarstingen met veel dramatiek. Daarentegen is het juist wel groots en meeslepend in de subtiliteit van de schets van de diverse levens in het verhaal zelf en de magistrale wijze waarop Mike Leigh subtiel de karakters van die personages uitdiept en tot het mens zijn maakt.

Jim Broadbent en Ruth Sheen spelen hun rollen overtuigend en met flair met veel echt Britse tongue in cheek humor, maar Lesley Manville is de werkelijke ster in de film. Zij zet een waarlijk grootse vertolking neer van de door eenzaamheid gekwelde Mary. Haar drankgebruik en wanhopige jacht naar dat kleine beetje geluk in haar leven is een indrukwekkende acteerprestatie. Hoe krampachtig kan de schijn worden opgehouden om vooral een beetje gelukkig te lijken, terwijl tegelijk de persoonlijke misère onthullend wordt verbeeld. Iedereen in het verhaal (en zijn we dat eigenlijk niet allemaal?) is op zoek naar een beetje geluk. Weet men in de film dat persoonlijke stadium van geluk te benaderen of is de terugval misschien nog wel groter? Mike Leigh laat het ons op meevoelende wijze zien.

Klinkt dit nu als de schets van een zwaarmoedig getoonzette film die je maar moet mijden om voor iets vrolijkers of luchtigers te gaan? Dat zou een grote misvatting zijn: Mike Leigh heeft met ‘Another Year’ een film gemaakt met veel onderkoelde humor die drama en tragikomedie tegelijk is met scherpzinnige, maar ook geestige en oh zo herkenbare dialogen. De cameravoering is voorbeeldig en sterk ondersteunend door gebruikmaking van sterke shots in warme kleuren, de locaties zijn goed gekozen. Het verhaal ontvouwt zich langzaam en uiterst zorgvuldig en is in al zijn ogenschijnlijke rust en kalmte een sublieme schets van een ondergronds borrelende vulkaan van emoties.

‘Another Year’ is knap vakmanschap en met grote ingetogenheid gebracht. Sterk in zijn observaties, maar vooral warm en menselijk. Cinema met een grote C die echt gezien moet worden.

Rob Veerman

Waardering: 4

Bioscooprelease: 11 november 2010