Asylum (2005)

Regie: David Mackenzie | 99 minuten | romantiek, thriller | Acteurs: Natasha Richardson, Hugh Bonneville, Gus Lewis, Ian McKellen, Joss Ackland, Wanda Ventham, Sara Thurston, Alwyne Taylor, Maria Aitken, Hazel Douglas, Anna Keaveney, Marton Csokas, Robert Willox, Judy Parfitt, Sean Harris, Andy de la Tour, Roy Boyd, Rhydian Jones, Nick Chadwin

‘Asylum’ is een bijzonder filmpje, je zou het een don’t-do-love-at-home-film kunnen noemen. Een anti-romantiek film. De liefde presenteert zich in deze rolprent als een narcistisch monster dat meer kwaad dan goed doet. Romantiek en lust zijn spelletjes die op het scherpst van de snede gespeeld worden en waarin geen krijgsgevangenen worden gemaakt. Geen luchtige kost.

In ‘Asylum’ maak je kennis met famillie Raphael. Als vader (Bonneville) een baan krijgt aangeboden bij een presticieuze psychiatrische inrichting, verkast het gezin naar de praktijk. Terwijl haar man carrière maakt en haar zoontje naar school gaat, vereenzaamt moeder Stella (Richardson). De vrouw voelt zich niet thuis tussen de conservatieve mensen op de campus en besluit om op eigen houtje de inrichting te bezoeken. Als Stella de zwijgzame inmate Edgar Starke (Csokas) ontmoet springt een vonk over. Er ontstaat een romance, maar is Starke wel te vertrouwen? In het verleden heeft hij zijn ex-vrouw op brute wijze vermoord, is hij wel ‘genezen’?

Hoewel het verhaal van ‘Asylum’ klinkt als een doorsnee episode uit een Bouquetreeks-roman, is de uitwerking van het script erg geslaagd. De film kent verrassende plotwendingen en onvoorspelbare gebeurtenissen. Dat het acteerwerk ook goed te pruimen is, is ook mooi meegenomen. Hoewel Ian McKellen nogal prominent op de cover van de DVD staat, speelt hij een slechts een bijrol. Een belangrijke rol weliswaar, maar toch. De spil van de film draait om Richardson’s personage.

Dat Richardson een prima actrice is heeft ze ondertussen al bewezen met rollen in ‘The Comfort of Strangers’ en ‘Nell’. Ook in ‘Asylum’ is de Britse goed op dreef. Stella is een complex karakter dat niet overwegend sympathiek is, toch weet Richardson begrip te kweken voor de ontrouwe vrouw die alles op het spel zet om haar zelfzuchtige behoeftes te bevredigen. Csokas biedt haar goed tegenspel als de dierlijke, in zichzelf gekeerde Starke. De chemie tussen de acteurs komt geloofwaardig over en hun romance wordt meeslepend in beeld gebracht. McKellen heeft een bijrol, maar weet in korte tijd een gedenkwaardig personage neer te zetten. De acteur speelt psycholoog Peter Cleave, een nogal merkwaardige man met enkele verontrustende karaktereigenschappen.

Regisseur David Mackenzie kan wel uit de voeten met complexe emoties, eerder blikte hij ‘Young Adam’ in, ook al zo’n film vol inmorele personages die wanhopig op zoek zijn naar geluk. Ook in ‘Asylum’ is het geen vrolijke boel. De film heeft een zwaarmoedig sfeertje waarin eenzame mensen en hun verstoorde verhoudingen centraal staan. Liefde is in ‘Asylum’ niets moois, het is een uiting van lust en egocentrisme. Persoonlijk geluk is het enige dat telt en daarvoor moet alles wijken. Maar als je zelf niets te bieden hebt kun je dan van een ander verwachten dat je gelukkig wordt? De zoektocht naar geluk is niet eenvoudig, zoveel is duidelijk na het zien van ‘Asylum’.

Een krachtige boodschap in een sterk geacteerde film. Tot zover niets dan lof voor deze arthouseproductie.

Toch is MacKenzie’s film geen meesterwerk geworden. Visueel gezien is ‘Asylum’ degelijk, maar niet meer dan dat. De camera-opstelling is conventioneel en weinig opmerkelijk. Ook doet de overdaad aan plotwendingen afbreuk aan de film. Halverwege krijg je opeens een schokkende gebeurtenis voor je kiezen die moeilijk te verteren is. Als er vervolgens nog een drietal aangrijpende wendingen uit de lucht komen vallen voelt dat niet goed. De drukke climax past niet goed bij de rustige, trage opbouw van de film. Het lijkt net alsof MacKenzie opeens alles op alles zet om verveelde kijkers wakker te schudden met schokkende voorvallen. Ietsje minder mocht ook wel.

Frank v.d. Ven