Athena (2022)

Regie: Romain Gavras | 99 minuten | actie, drama | Acteurs: Dali Benssalah, Sami Slimane, Anthony Bajon, Ouassini Embarek, Alexis Manenti, Birane Ba, Iless Hachi, Younès Benbakki, Meriam Sbia, Armindo Alves de Sa, Hamidine Sy, Sergès Tsatou, Sophie-Marie Larrouy, Yassine Bouzerou, Darina Al Joundi, Nesrine Abdat

Athene is de Griekse godin van oorlog en daar ontleent ‘Athena’ zijn titel aan. De film gaat over raciale onrust in een fictieve banlieue en je valt direct in de actie op een persconferentie waar militair Abdel (Dali Benssalah) bekend maakt dat zijn dertienjarige broertje Idir om het leven is gekomen door, naar het zich laat aanzien, politiegeweld. Wat volgt is een anderhalf uur durende opeenstapeling van long takes waarin je wordt meegenomen met de broers Karim (Sami Slimane), Moktar (Ouassini Embarek) en Abdel. In het eerste gedeelte volg je met name Karim, die leider is van een groep jongeren die in opstand komen naar aanleiding van de dood van Idir. Van daaruit ontvouwt zich een familiedrama, waarbij je continu uitgedaagd wordt om te bedenken wat je in een dergelijke situatie zou doen.

Wat vanaf minuut één in het oog springt is het camerawerk. Met name de eerste scène is een weergaloos ononderbroken shot dat begint in een zaal, van daaruit doorloopt in een achtervolging op de snelweg en eindigt op een gebouw met een soort machtsgreep van de groep van Karim. Het is eigenlijk “de auto-scène” uit ‘Children of Men’, maar dan in het kwadraat.

‘Athena’, geregisseerd door Romain Gavras, hanteert heel erg de stijl van ‘1917’, waarin de gehele film bijna één doorlopend shot is. Als kijker zit je ontzettend kort op de actie. Je wordt echt meegevoerd met alle personages. Er zitten ook wel wat ‘rustigere’ scènes tussen met wat meer dialoog, maar qua beleving voelt het niet zo. Het nadeel hiervan is dat het soms allemaal als iets té voelt. Ook is er weinig ruimte voor achtergrond, waardoor je als kijker op momenten wat context mist.

Het is heel interessant om de broers en hun motieven te volgen. Zeker wanneer deze elkaar kruisen. In het begin zijn de rollen en principes van de hoofdpersonen vrij duidelijk afgekaderd, maar in de loop van de film beginnen sommigen hiervan te verschuiven. Die dynamiek is een zeer sterk punt, maar er zijn echter ook momenten waar de emotie niet helemaal realistisch aanvoelt en dingen iets te ver doorschieten in zinloosheid. Omdat deze thematiek in Nederland nauwelijks te vergelijken is met die in Frankrijk, is het dan soms ook lastig om begrip op te brengen voor bepaalde acties. Dat geldt voor zowel de politie, als voor de broers. Ook is het, hoe begrijpelijk ook, erg schreeuwerig allemaal, wat soms wat vermoeiend kan worden.

‘Athena’ is een intense en beklemmende kijkervaring die niet heel geschikt is voor de tere ziel. De toon van de film is cynisch en hoewel dat het realisme vaak ten goede komt, biedt het niet altijd veel perspectief voor positieve verandering.

Gijsbert Ambachtsheer

Waardering: 3.5

VOD-release: 23 september 2022